1. маъруза матни 6-мавзу: Молиявий назорат

2.ТАРҚАТМА МАТЕРИАЛ 
 
МОЛИЯВИЙ НАЗОРАТ 
 
7.1. Молиявий назорат: мазмуни, соҳалари, объекти, 
предмети, тизими, вазифалари, принциплари 
 
Молиявий назорат 
Молиявий назорат иқтисодий категория сифатида молияга
объектив хос бўлган назорат хусусиятининг амалда намоён 
бўлишидир
молиявий операцияларнинг самарадорлигини ва мақсадга 
мувофиқлигини таъминлаш мақсадида макро ва микро-
даражада молия ҳамда пул оқимларини бошқаришнинг 
ажралмас эленменти
Одатда, молиявий назорат қуйидаги икки йўналишда (ас-
пектда) қаралади
барча иқтисодий субъектларнинг молиявий қонунчилик 
ва молиявий интизомга риоя қилиши устидан махсус 
ташкил этилган назорат органларининг қаттиқ регла-
ментация қилинган (тартибга солинган) фаолияти
Барча иқтисодий субъектларнинг (давлат, корхона ва 
ташкилотларнинг) молиявий фаолияти устидан қонунчилик 
ва ижроия ҳокимияти органларининг турли даражалари, шу-
нингдек, махсус ташкил этилган муассасалар томонидан 
амалга ошириладиган назоратга молиявий назорат дейи-
лади

---

31 
Молиявий назорат
Бу назорат, энг аввало, пул фондларини шакллантириш ва 
улардан фойдаланиш жараёнида молиявий-иқтисодий қо-
нунчиликка риоя этилиши, молиявий-хўжалик операцияла-
рининг самарадорлигини баҳолаш ва амалга оширилган 
харажатларнинг мақсадга мувофиқлиги устидан назоратни 
ўз ичига олади
Молиявий назорат қиймат шаклида амалга ошириладиган 
назорат бўлганлиги учун ижтимоий такрор ишлаб чиқариш 
жараёнининг барча соҳаларида амалга оширилади ва пул 
фондлари ҳаракатининг барча жараёнларида, шу жумладан, 
молиявий натижаларни идрок этиш жараёнида ҳам куза-
тилади
Молиявий назоратнинг объекти пул муносабатлари ҳисоб-
ланади
Молиявий назоратнинг предмети қуйидаги молиявий кўр-
саткичлардан иборат
турли даражадаги бюджетларнинг даромадлари ва харажат-
лари; солиқ тўловларининг ҳажмлари (миқдорлари, ўлчам-
лари); хўжалик юритувчи субъектларнинг даромадлари; хў-
жалик юритувчи субъектларнинг муомала харажатлари;
таннарх ва фойда; уй хўжаликларининг даромадлари ва 
харажатлари; ва бошқалар

---

32