1-Ma’ruza Mavzu: Darsi-Veysbax tenglamasi. Reja

7-Ma’ruza


Mavzu: Gidropnevmoyuritgichlarning mashinasozlikda, texnikaning rivojlanishida tutgan o’rni.


Reja:
1. Gidropnevmoyuritmalarning turlari.

2. 
   Hajmiy gidroyuritmalar uchun ish suyuqliklari va ularning asosiy xossalari.
   
3. 
   Suyuqliklarni tozalash (filtrlash).
   

Nasosning to’laquvvati quyidagi formuladan aniqlanadi:

(1)
o’xshash tenglamadan
(1a)
bu yerda
H-nasos hosilqilgan va uzatiladigan suyuqlik ustuni bilan ifodalangan to’laoqim
p₁vap₂ – haydash va so’rish muxitidagi bosim, Pa
- zichlik, kg/m³
H_г- suyuqlikning ko’tarilish balandligi,m
h_p – haydovchi va so’ruvchi quvurlarda maxalliy qarshiliklar va ishqalanish kuchini bosib utadigan oqim
g=9.81 m/s² – erkin tushish tezlanishi
H – to’laoqim boshqacha xam hisoblanishi mumkin.


(2)
bunda
p_n- haydovchi quvurda suyuqlikni nasosdan chiqishidagi bosim
p_vs-so’ruvchi quvurdagi suyuqlikni nasosga kirishidagi bosimi
H₀-bosim o’lchangan nuqtalardagi vertikal masofa oraligi
-haydovchi quvurdagi suyuqlik tezligi
- so’ruvchi quvurdagi suyuqlik tezligi

Agar va tezliklar yaqin va H₀ masofa kichik bo’lsa (2) quyidagicha bo’ladi:

(3)
bu yerda
Q –umumiy ishlab chiqarish , m³/s;
- suyuqlik zichligi, kg/m³;
g=9.81 m/s²- erkin tushish tezlanishi,
H – to’laoqim,
- nasos qurilmasining umumiy FIKi,
qurilmaning umumiy FIKi quyidagicha hisoblanadi:
(4)
Nasosga zaxira maksadida kattarok quvvat beriladi.

Zaxira quvvati koeffitsiyenti nasos quvvatiga qarab 1.1 dan 2 gacha bo’ladi.
Porshenli nasosning so’rish balandligi quyidagicha bo’ladi:
(5)
A - atmosfera bosimi,
h_t-haydash xaroratidagi so’rilayotgansuyuqlik tuyingan bugining bosimi,
- so’rish balandligining yo’qotilishi
Xamma kattaliklar A,h_t, -haydalayotgan suyuqlik ustunlarida ifodalanadi.
A - atmosfera bosimi nasosning dengiz satxadan qancha masofada
joylashganiga qarabaniqlanadi.Tuyingan bug bosimi h_t ga bog’liqbo’lib temperatura bilan ifodalanadi.1-jadvalda h_t ni temperaturaga bog’liq qiymatlari berilgan.


1-jadval

Temperatura ^oS	5	10	20	30	40	50	60	70	80	90	100
Tuyingan bug’ bosimi ht:m vod.st.	0,09	0,12	0,24	0,43	0,75	1,25	2,02	3,17	4,82	7,14	10,33
kPa	0,88	1,18	2,36	4,22	7,36	12,26	19,82	31,1	47,3	70,04	101,3

Porshenli nasosning ishlab chiqarishi Q(m³/s):

a) Differensialli va oddiy harakatli
(6)
b) ikki harakatli