1-мавзу: Кириш. Анатомия фани, мақсади ва вазифалари, усуллари ва ривожланиш тарихи. Орган ва органлар тизими. Одам танасининг бўшлиқлари. Суяк орган сифатида. Скелет – таянч-аппарат тизимининг таркибий қисми сифатида

1-мавзу: Кириш. Анатомия фани, мақсади ва вазифалари, усуллари ва ривожланиш тарихи. Орган ва органлар тизими. Одам танасининг бўшлиқлари. Суяк орган сифатида. Скелет – таянч-аппарат тизимининг таркибий қисми сифатида. Тана ва қўл-оёқлар суякларининг тузилиши ва бирикиши. Бош суякларининг тузилиши ва ўзаро бирикиши.

Anatomiya-fanini o’qitishdan maqsad bo’lajak o’qituvchilarga umumbiologik nazariy va amaliy bilimlarni kengaytirish, hozirgi zamon fan dalillariga asoslangan holda odam tanasining tuzilishi va organlarining funksiyalari to’g’risida chuqur bilimlar berish,odam tanasining tuzilishi va organlari funksiyalarining xususiyatlarini tushuntirish,talabalarni odam anatomiyasi o’zlashtirgan nazariy, amaliy bilimlarni talim tarbiya berishda tadbiq etishga tayyorlash,anatomiyadan amaliy ko’nikmalarni shakllantirish.

• Anatomiya-fanini o’qitishdan maqsad bo’lajak o’qituvchilarga umumbiologik nazariy va amaliy bilimlarni kengaytirish, hozirgi zamon fan dalillariga asoslangan holda odam tanasining tuzilishi va organlarining funksiyalari to’g’risida chuqur bilimlar berish,odam tanasining tuzilishi va organlari funksiyalarining xususiyatlarini tushuntirish,talabalarni odam anatomiyasi o’zlashtirgan nazariy, amaliy bilimlarni talim tarbiya berishda tadbiq etishga tayyorlash,anatomiyadan amaliy ko’nikmalarni shakllantirish.
• Anatomiya grekcha so‘z bo‘lib (anatome) kesaman degan ma’noni anglatadi.

ANATOMIYANI O‘RGANISH USULLARI

Odam anatomiyasi, asosan murdada o'rganiladi, lekin bu borada shifokorlikni egallaydigan kishi tirik odam bilan ham munosabatda bo‘lishini e’tibordan chetda qoldirmasligi lozim. Shuning uchun odam organizmi va a’zolarining tuzilishi, topografiyasi, asosan murdada hamda turli usullar bilan va mavjud texnikadan foydalangan holda tirik odamlarda ham o'rganiladi. Bu usullar quyidagilar:

• Kesib preparatlar tayyorlash usuli. Bunda skalpel (pichoqcha) va pinset bilan murda a’zolarmi kesish orqali preparatlar tayyorlanadi.
• Inyeksiya usuli—ichi kovak a’zolar va qon tomirlariga turli xil rangli moddalar yuborib to'ldirib o'rganish usuli.
• Palpatsiya—tirik odamda a’zo va to'qimalami paypaslab ko‘rib o'iganish usuli.
• Perkussiya—a’zo va to'qimalami barmoq yoki bolg'acha bilan urib ко‘rib aniqlash. Bu ikki usul poliklinika va kasalxonalarda keng qo'llanilib, undan a’zolaming chegaralarini aniqlashda foydalaniladi.
• Auskultatsiya usuli — maxsus eshitish asboblari yordamida a’zolar (yurak, o'pka) ning ishlab turgandagi tovushi eshitib ko‘riladi. Bu usul a’zolarning normal yoki kasallik holatini aniqlashda yaxshi yordam beradi.
• Antropometriya usuli — bunda gavdaning uzunligi, kengligi va og'irligi o‘lchanib, olingan ma’lumotlar oiganizmning ayrim bo'laklariga taqqoslanib, ulaming oshishi yoki o'zgarganligi kuzatib boriladi.
• Rentgenoskopiya va rentgenografiya usullari — bunda rentgen nuri yordamida a’zo va to'qimalaming holati ko'riladi yoki tasviiga olib o'rganiladi.
• Korroziya yoki yemirish usuli — a’zolar tez qotadigan moddalar bilan to'ldirilib, to‘qimasi kuchli kislota ta’sirida yemiriladi va a’zolaming shakli o'iganiladi.