- солиққа тортишнинг кадастрли,
- декларация
- манба олдидан солиққа тортиш усулларига ажратилади.
Солиқ юки - - солиқ тўловчининг муайян вақт оралиғидаги фаолияти натижасида тўлаган солиқларининг йиғиндисини ифодалайди. Бунда солиқ тўловчиларнинг тўлайдиган барча солиқлар ва солиқсиз мажбурий тўловларининг йиғиндиси ифодаланади.
- пропорционал,
- прогрессив
- регрессив
пропорционал солиқ ставкалари - …бу солиқ ставкаларини асосий моҳияти шундан иборатки, солиқ тўловчи эга бўлган фойда (даромад), диведенд, оборот ёки мол-мулк қийматини ҳажми (суммаси) қанча бўлишидан қатъий назар бир хил тартибда, яъни бир хил фоизда солиқ ставкаси қўлланилади.
Прогрессив солиқ ставкаси - моҳияти жиҳатидан пропорционал солиқ ставкасига нисбатан тескари ҳолатда амал қилиб, унга мувофиқ солиқ тўловчиларнинг даромадлари, фойдаси ёки обороти ортиб, ўсиб боришига мувофиқ тарзда солиқ ставкасининг ҳам ортиб бориши тушунилади. Ўзбекистон Республикаси солиқ тизимида буни жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи мисолида кўриш мумкин.
Регрессив солиқ ставкаси - солиқ тўловчининг солиққа тортиладиган даромади, обороти, мол-мулк қиймати каби солиқ объектининг ортиб бориши билан солиқ ставкасининг камайиб бориши ифодаланади. Бундан кўринадики, регрессив солиқ ставкаси прогрессив солиқ ставкасига нисбатан тескари, ҳодисани ифодалайди.
Солиқ имтиёзлари - солиқлардан бутунлай озод қилиш;
- янги ташкил этилган корхоналарга имтиёзлар бериш;
- солиқ тўлашдан вақтинча озод этиш;
- солиққа тортиладиган базани камайтириш;
- солиқдан қисман озод қилиш;
- хорижий инвестицияларга имтиёзлар бериш;
- экспортга имтиёзлар бериш ва бошқалар.
- Кадастрли;
- Даромад манбаидан;
- Даромад эгаси даромадни олганидан сўнг (декларация буйича).
Do'stlaringiz bilan baham: |
