1 mavzu. Korxona tadbirkorlik faoliyati subyekti sifatida

Joyga chiqib (inspeksiya qilish) tekshirish jarayonida quyidagilarga alohida e’tibor beriladi:
Ustav kapitalidagi aksiyadorlar ulushining dinamikada o’zgarish sabablari;
Aksiyadorlar ulushidagi o’zgarishlarga MB tasdig’i talab qilingan bo’lsa, uning mavjud yoki mavjud emasligi;
Bank kapitalini Markaziy bank tomonidan belgilangan minimal talablarga javob berishi;
Bank tushumining kapital o’sishiga ta’siri;
Kapitalni o’stirish rejasining tahlili;
Yuqoridagilar qatorida aktivlarning sifati, tushumlarning o’zgarishi va foydaning sifatiga alohida e’tibor berilishi kerak.

Joyga chiqib tekshirishda natijalarni solishtirish va ma’lumotlardan xalqaro amaliyotda keng foydalanish maqsadida umumiy ko’rsatkichlardan foydalaniladi. CAMEL komponentlari:

• Reyting tizimi bo’yicha KAPITAL nazorat jarayonining birinchi komponenti bo’lib, bunda bank kapitalining etarlilik darajasi, kapitalning ko’paytirish borasida olib borilayotgan faoliyat va dividentlarni to’lash siyosati tahlil qilinadi.

C - kapitalning etarliligi (capital adequacy)

• Tijorat banklari AKTIVLARIning SIFATIni tavsiflovchi asosiy ko’rsatkichlardan biri - aktivlarning daromadliligi ko’rsatkichi hisoblanadi. Aktivlar daromadliligiga ta’sir qiluvchi asosiy omillardan biri aktivlar tarkibida daromad keltirmaydigan aktivlar salmog’ining o’zgarishi hisoblanadi.

A - aktivlar sifati (asset quality)

• Inspektor BOShQARISh QOBILIYaTI punktida bank rahbariyatining tarkibi, bank kengashi va boshqaruvining bank to’loviga qobilligi va ishonchli faoliyat ko’rsatishini ta’minlash borasidagi ish tajribasini baholaydi.

M - boshqaruvchilik qobiliyati (management)

Joyga chiqib tekshirishda natijalarni solishtirish va ma’lumotlardan xalqaro amaliyotda keng foydalanish maqsadida umumiy ko’rsatkichlardan foydalaniladi. CAMEL komponentlari:

• Bank faoliyatining asosiy maqsadi DAROMAD olishdir. Inspektorlar daromad va xarajatlarni tekshirish jarayoniga oqilona yondoshishi lozim.Bunda moliyaviy hisobotlarni shu jumladan, balans hisoboti, foyda va zararlar hisoboti, pul mablag’lari oqimi hisobotlarini tekshirilishi talab qilinadi.

E – daromadlilik (earnings)

• Bank tomonidan LIKVIDLIKNI BOShQARISh orqali uni etarli darajada saqlab turish foyda olishga qaratilgan harakat bilan muvozanatlashgan holda amalga oshirilishi darkor, ya’ni ko’proq foyda olish maqsadida aktivlarning samarasiz joylashtirilishi likvidlik holatini yomonlashuviga olib keladi.

L – likvidlilik (liquidity)