1 mavzu m asosiy tushuncha va atamalar

Prizentining 8 iyul 1997 yil №PF 1815 sonli farmoni bilan 
“Respublika Bojxona Qo’mitasi” tashkil topdi. 
O’zbekiston Respublikasi Davlat Bojxona Qo’mitasi O’zbekiston Respublikasining 
qonun xujjatlariga va xalqaro shartnomalariga muvofiq bojxona ishi, kontrabandaga, 
giyohvandlik vositalari, psixatrop moddalarning g’ayriqonuniy muomalasiga qarshi kurash 
masalalari bo’yicha xorijiy davlatlarning bojxona va boshqa organlari hamda xalqaro tashkilotlar 
bilan hamkorlikni amalga oshiradi. 
O’zbekiston Respublikasi bojxona organlarining yagona tizimini tarkib topishi va 
rivojlanishi uning ish qobiliyatini ta’minlash bosqichlari o’ziga xos davrlarni bosib o’tadi. 
O’zbekiston hududida birinchi bo’lib 1893-yilda Termizda PattaHisor bojxona posti ochilgan, 
ikkinchi bojxona posti 1959-yilda Toshkent Xalqaro aeropotida tashkil etilgan, undan so’ng 
1970-yilda Toshkent Bojxonasi ochildi va mazkur bojxona posti Termizdagi bojxona postiga 
bo’ysunmagan holda faoliyat yuritadigan bojxona posti bo’lgan. 
Birinchi bosqich (1991-1994 yilgacha) O’zbekiston Respublikasining Prizidentining 
Bojxona Qo’mitasini tashkil qilish xaqidagi 1991 yil 25 oktyabrdagi farmonining qabul 
qilininshi va O’zbekiston Respublikasida Bojxona xizmatining ahamiyati va organning moxiyati 
bilan belgilanadi, 
Keyinchalik bojxona tizimimning vazifalari va shartnomalarning o’zgarishi munosabatlari 
bilan O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 1994 yil 18 yanvardagi farmoni bilan Davlat 
Soliq Qo’mitasining Bojxona Bosh Boshqaramasiga aylantirildi. 
Ikkinchi bosqich (1994-1999 yillar). Mazkur bosqichda Bojxona organlari shakllanishida 
muhim bo’lgan qadamlar tashlandi. Eng avvalo O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 1997-
yil 8-iyuldagi PF-1815 O’zbekiston Respublikasi “Davlat Bojxona Qo’mitasi”ni tashkil etish 
to’g’risidagi farmoni muhim qadamlardan biri bo’ldi deb aytishimiz mumkin. Mazkur 
farmonning 7-bandiga asosan “O’zbekiston Respublikasi Bosh davlat soliq boshqarmasini 
O’zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo’mitasiga o’zgartirish to’g’risida” O’zbekiston 
Respublikasi Prezidentining 1994-yil 18-yanvardagi Farmonining ikkinchi bandi o’z kuchini 
yo’qotgan deb hisoblansin, shuningdek mazkur Farmonning kirish qismidagi “va bojxona” 
so’zlari olib tashlansin. Yuqoridagi farmonning qabul qilishdan maqsad: “Bojxona ishini tashkil 
qilishni yaxshilash, yagona bojxona siyosatini o’tkazish, respublika bojxona organlarining 
tezkorligini hamda ular faoliyatining samaradorligini oshiris, mamlakat iqtisodiy xavfsizligini 
mustahkamlashda ularning rolini kuchaytirish, shuningdek, bojxona ishi sohasidagi xalqaro 
hamkorlikni yanda kengaytirish”