1-mavzu: matematik usullarva modellashtirish faniga kirish. Model va modellashtirish tushunchasi

2.Hisoblash usullari  va vositalarining paydo bo‘Iishi va rivojlanishi 

Ko‘p  sonli    statistik  paketlardan  ko‘p  qo‘llaniladiganlari  STATGRAPHICS, 

STADIA,  STATISTICA  dasturlaridan  iborat bo'lib,  ular  ko‘p  turdagi  statistik  

hisoblami:    statistik    gipotezalami  tekshirish,  chiziqli  regressiya  tahlili, 

korrelyatsiya  tahlili,  ko‘p  o‘lchovli  ma'lumotlar  tahlili  va  boshqalar.  Ayrim  

maxsus  hisoblami  olib  borishda  (misol,  vaqtinchalik  qatorlar  tahlili)da  

maxsuslashgan  paketlar  (SPSS,  EVRISTA)ni  ishlatish  qulaydir.  Barcha  statistik 

dasturlar  Windows interfeysiga mos keluvchi do‘stona interfeysga ega bo‘lganligi 

uchun matematik statistika sohasida kerakli bilimga ega bo’lmagan foydalanuvchi 

o‘rtacha tayyorgarlik bilan tezda o‘rganib olishi mumkin. 

---

Maxsus  amaliy  dastur  ta’minotlari  vositalarining  imkoniyati  asosan  aniq 

amaliy masalalami yechishda aniqlanadi. 

Hozirgi  vaqtda  quyidagi  masalalami  yechishda  qo’llaniladigan  amaliy  dastur 

paketlari mavjud: 

- chiziqli dasturlash umumiy  masalalarini simpleks  usulida yechish; 

- transport masalasiga doir masalalami; 

- korrelyatsiya-regressiya  tahlilini  olib borish va ishlab  chiqarish funksiyasini 

tuzish; 

-turli  xildagi  mulkchilikka  asoslangan  qishloq-xo‘jalik  korxonalarida  yerga 

egalik va yerdan foydalanishning optimal o'lchamini aniqlash; 

- hozirgi vaqtda o‘zining sohasida  matematik  modellashtirish usullarini qo‘llovchi 

yer  tuzuvchi,  tizimli  dasturiy  ta’minotlar  va  standart  dasturiy  vositalar  hamda 

amaliy dastur paketlaridan foydalana bilishlari  kerak. Mana shu barcha vositalarga 

ega 

bo’la 

turib, 

zamonaviy 

kompyuter 

texnika 

imkoniyatlaridan 

foydalangandagina yerni  muxofazalash  va  undan  ratsional foydalanishni  tashkil  

qilish bo‘yicha eng yaxshi yechimlarni tezlik bilan olish mumkin.