1-Mavzu: Musiqa darsi – maktabda musiqa o`qitishni tashkil etishning asosiy shakli. Reja

UMUMIY ORTA TALIMNING DAVLAT TA’LIM STANDARTI

Asosiy qoidalar:

1-jadval. I - IVsinflar

№	Ta’lim sohalari	O’quv fanlari	Sinflar				Xaftalik umumiy soat	Jami soat
			I	II	III	IV
6		Musiqa madaniyati	1	1	1	1	4	135

2-jadval. I-IX sinflar

№	Ta’lim sohalari	O’quv fanlari	Sinflar											Xaftalik umumiy soat		Jami soat
			I	II	III	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX
16	San’at	Musiqa madaniyati	1	1	1	1	1	1	1	1	-	-	7		237

Musiqa darslari asosan bir xaftada bir soat o’tiladi. O’quv yili davomida esa quyidagi tartibda:

I -chorak - 9 soat

II-chorak - 7 soat

III-chorak- 10 soat

IV- chorak-8 soat

Jami 1 yilda 35 soat dars utiladi. Shuningdek, har bir o’quv yilida 12-14 ta qo’shiq o’rgatiladi. Boshlang’ich sinf o’quvchilari asosan, bir ovozli qo’shiqlarni (unisonda) kuylash malakalarini puxta o’zlashtiradilar va ayoni paytda ko’p ovozlikka o’tishga tayyorgarlik ko’radilar. 2-sinfning 3-choragidan boshlab dasturga 2-ovozli elementlari bor qo’shiqlar kiritilgan. Shuningdek, o’quvchilarni ko’p ovozlikka o’rgatish bo’yicha olib borilgan ilmiy izlanishlar bu ishni birinchi sinfdan boshlash mumkinligini ko’rsatadi. Buni amalga oshirish uchun dasturdagi qo’shiqlardan o’qituvchining o’zi o’quvchilarning qobiliyati va imkoniyatlarini hisobga olgan xolda tanlab oladi. O’quv yili davomida yangi qo’shiqlar tuplamlaridan turli jo’rnallarda berilgan qo’shiqlardan, radio va televideniye eshittirishlarida ijro etilayotgan yoki mualliflarning o’zlaridan olingan qo’shiqlardan o’quvchilarning yoshi va saviyasiga mos keladigan eng yaxshi bolalar qo’shiqlarini tanlab o’rganish mumkin. Dars samaradorligini oshirishda o’quvchilarni bilim va malakalarini baholash muhim pedagogik ahamiyatga egadir. Qo’shiq kuylash bilan birga, ularni ko’proq fikr bildirishga, baxsga tortishga va amaliy faoliyatga ko’proq jalb etish va odilona baholash lozim bo’ladi. Shunday qilib, musiqa darslari, yangi dastur asosida rejalashtirilib, o’quvchilarni milliy musiqamizga mehr-muhabbat va qiziqish uyg’otishi lozim. Dars musiqa tarbiyasi tizimida yetakchi omil xisoblanadi. Chunki, bolalar yalpi tarzda kamrab olinadi. Musiqa bolalarni akliy xamda axlokiy rivojlanishida katta ijobiy ta’sir kursatadi. Shuning uchun musiqa darslari eng avvalo, tarbiya darsi deyiladi. Fanning nomi fakatgina musiqa ukitish metodikasi emas, balki musiqa tarbiyasi metodikasi deyiladi. Yangi dastur mazmunida dars utish uchun musiqa ukituvchisi uzining musiqiy va nazariy bilimlarni takomillashtirish lozim. Bugungi kunda musiqa insonni shakllanishida muxim rol uynaydi, uning xissiyoti va fiziologiyasiga aktiv ta’sir kursatadi. Umumta’lim maktablarining asosiy vazifalaridan biri, o’quvchilarni fikrlash va uylashga urgatishdir. Bu vazifani amalga oshirishda musiqa darsi muxim axamiyatga ega. Bunda ukituvchi bolalarni ma’lum bir musiqa asari bilan tanishtirib uni ifodali, «jonli» kilib ijro etib, ukuvchilar dikkat e’tiborini asarga jalb etadi, ularning nutkini ustirish, fikrlash kobiliyatini, dunyokarashini kengaytiradi, emotsional xis-tuygulariga xam aktiv ta’sir etadi. Musiqa darslarining mazmunida fakatgina uzlashtirish emas, balki ukuvchilar ongini vokalikka munosabatini rivojlantirish, estetik madaniyatini tarkib toptirish va boshka ichki xis-tuygularini shakllantirish nazarda tutiladi. O’quvchilarning darsga ijodiy tarzda yondoshishi muxim axamiyat kasb etadi va bir kancha vazifalarni uz oldiga maksad kilib kuyadi.