1-mavzu. Nutq a’zolari haqida umumiy ma’lumot. Nutq sistemasininganotomo-fiziologik tuzilishi. Reja: Nutq a’zolari haqida ma’lumot 2

Tugun shoxlari (rr. ganglionares) tarkibida sezuvchi va pa­rasimpatik tolalarbo'lib, qanot-tanglay tuguni va undan chiquvchi shoxlarga qo‘shiladi.

Qanot-tanglay tuguni (ganglion pterygo palatinum) parasimpalik asab tizimi tarkibiga kirib, undan quyidagi shoxlar chiqadi: a) medial va lateral ustki orqa burun shoxlari (rr. Nasales posteriores superiores mediales et laterales) ponasimon-tanglay teshigi orqali kirib, burun bo‘shlig‘i shilliq pardasini va bezlarini ina­sabatsiya qiladi. Uning medial shoxining yirik tarmog‘i bo‘lgan burun-tanglay asabi (n. Naso palatinus) keskich kanal orqali qattiq tanglay shilliq pardasiga tarqaladi; b) katta va kichik tanglay asablari (n. palatinus major etminores) shu nomdagi kanal orqali o‘tib, yumshoq va qattiq tanglay shilliq pardasiga boradi; d) past­ki orqa burun shoxlari (rr. Nasalis posterior es inferiores) burun bo'shlig‘i pastki qismlari shilliq pardasini inasabatsiya qiladi.
Pastki jag‘ asabi (n. mandibularis) tarkibida sezuvchi va harakatlantiruvchi tolalari bor. U kalla bo‘shlig‘idan oval teshik orqali chiqib harakatlantiruvchi va sezuvchi shoxlarga bo‘linadi. Uning harakatiantiruvchi shoxlari quyidagilar:
Chaynov asabi (n. massetericus) o'z nomidagi mushakni inasabatsiya qiladi.

1. 
   Chuqur chakka asablari (n.n. temporalis profundi) chakka mushakni inasabatsiya qiladi.
   
2. 
   Lateral va medial qanotsimon asablar (nn. Pterygoidei late­ralis et medialis) lateral va medial qanotsimon mushaklarni ina­sabatsiya qiladi.
   
3.