- Талаб инфляцияси –ялпи талаб ҳажми реал ишлаб чиқариш ҳажмига нисбатан тез суъратлар билан ўсиб боради, бунинг натижасида товар ва хизматлар баҳоси oртиб кетади.
- Таклиф (харажатлар) инфлятсияси- ишлаб чиқариш вoситалари ва рэсурсларидан самарали фoйдаланилмаслик oқибатида ишлаб чиқариш харажатлари oртиб кэтади, тoвар ва хизматлар баҳoси кўтарилади.
Инфляция турлари - Йўрғаловчи (югурувчи) инфляция
- Нархлар ўсиш суръатларига кўра
- Мўътадил (нормал) инфляция
- Халқаро валюта фонди экспертларининг хулосасига кўра, агар инфляциянинг йиллик даражаси 3 фоиздан ошмаса, бу мўътадил инфляция ҳисобланади.
- Евроҳудуд мамлакатлари учун инфляциянинг йиллик суръатини 2 фоиздан ошишига йўл қўймаслик талаби қўйилган.
- Судралувчи инфляция
- Бунда товарлар ва хизматларнинг баҳолари секин ва паст суръатларда ўсиб оради. Кўпчилик экспертларнинг фикрига кўра, судралувчи инфляция шароитида баҳоларнинг йиллик ўсиш суръати 5 фоиздан 10 фоизгача бўлади.
- Йўрғаловчи инфляция
- Бунда баҳоларнинг йиллик ўсиш суръати 10 фоиздан-50 фоизгача бўлади.
- Йўрғаловчи инфляцияда баҳоларнинг ўсиши сакрагансимон бўлади.
- Давлат томонидан қўшимча пул эмиссиясини амалга оширилиши ҳам йўрғаловчи инфляцияни юзага келишига сабаб бўлади.
- Гиперинфляция
- Гиперинфляцияда товарлар ва хизматларнинг баҳоларини ойлик ўсиш суръати 50 фоизга етади ва ундан ошади. Демак, инфляциянинг йиллик даражасини 600 фоизга етиши гиперинфляция ҳисобланади.
- Гиперинфляциянинг кучайиши натижасида миллий валюта ўзининг харид қобилиятини йўқотади ва бунинг натижасида давлат пул ислоҳоти ўтказишга мажбур бўлади.
- Германияда 1923 йилда, яъни Биринчи жаҳон урушидан сўнг 1,3 трлн. мартага ошди. Натижада, давлат 1923 йилда пул ислоҳоти ўтказишга мажбур бўлди. Пул ислоҳоти пайтида 1 янги марка 1 трлн. эски маркага алмаштирилди.
Do'stlaringiz bilan baham: |
