1-мавзу: «Пул, кредит ва банклар» фанининг предмети ва вазифалари

Инфляция

• Инфляция –
• умумий нархлар даражасининг кўтарилиши ва натижада пулнинг қадрсизланиши
• Дефляция –
• умумий нархлар даражасининг пасайиши

• Инфляция барча товар ва хизматларга нархларининг ошишини эмас балки уларнинг умумий даражасининг ошишини билдиради ва бу ошиш истеъмол нархлар индекси орқали белгиланади.

Инфляция ўлчаниши

• Истеъмол нархлар индекси ёрдамида

• ИНИ0 – ўтган йилнинг ИНИ
• ИНИ1 – жорий йилнинг ИНИ

• Инфляция суръатини ҳисоблашда ИНИ кўрсаткичининг фойдалилиги истеъмол саватини тўғри аниқланишига боғлқ

Истэъмoл саватчаси – oдамларнинг биринчи даражали эҳтиёжларини қoндириш учун зарур бўлган тoвар ва хизматлар йиғиндиси. Истэъмoл саватчаси ёрдамида oдамларнинг яшаш учун зарур бўлган энг кам миқдoрдаги харажатлар миқдoри ҳисoб – китoб қилинади. Истэъмoл саватчасига Рoссияда 407 та, АҚШда 300 та, Франсияда 250 та, Англияда 350 та, Гэрманияда 475 та тoвар ва хизматлар турлари киради.

• Истэъмoл саватчаси – oдамларнинг биринчи даражали эҳтиёжларини қoндириш учун зарур бўлган тoвар ва хизматлар йиғиндиси. Истэъмoл саватчаси ёрдамида oдамларнинг яшаш учун зарур бўлган энг кам миқдoрдаги харажатлар миқдoри ҳисoб – китoб қилинади. Истэъмoл саватчасига Рoссияда 407 та, АҚШда 300 та, Франсияда 250 та, Англияда 350 та, Гэрманияда 475 та тoвар ва хизматлар турлари киради.

• Инфляциянинг ижтимоий-иқтисодий оқибатлари:
• *аҳолининг турмуш даражаси пасаяди ва аҳоли даромад даражасига кўра табақалашиш юз беради;
• *аҳолининг банкдаги жамғармалари қадрсизланади;
• *инфляция натижасида иқтисодиётдаги мутаносиблик бузилади;
• *инфляцияда капиталнинг ишлаб чиқариш соҳасидан ноишлаб чиқариш яъни муомала соҳасига ўтиши юз беради;

• *ташқи иқтисодий алоқаларни ёмонлашиши ва миллий корхоналарнинг экспорт салоҳияти пасаяди;
• *молия-кредит тизими фаолияти ёмонлашади;
• *ишсизлик даражаси ошади;
• *ялпи ички маҳсулотнинг ўсиши секинлашади;
• *корхоналарнинг молиявий барқарорлиги ва рақобатбардошлиги пасаяди;
• *давлатнинг ташқи қарзини тўлаш билан боғлиқ бўлган харажатлар миқдори ошади.