1-mavzu: Sifatning ta’rifi va leksik-grammatik xususiyatlari, sifatlarning ma’no jihatdan turlari Reja

Xususiyat bildiruvchi sifat narsa/mavjudotning xarakterxususiyatini ifodalashda ko‘p qo‘llanadi: yoqimtoy, badjahl, muloyim, dilkash, yaxshi, yomon, loqayd kabi. Xarakter-xususiyat ijobiy yoki salbiy bo‘lishi mumkin.
Holat bildiruvchi sifat narsa/mavjudotning holat yoki vaziyatini turg‘un belgi sifatida ifodalaydi. Holat bildiruvchi sifat o‘z o‘rnida yana ichki guruhlarga bo‘linadi:

1. 
   tabiiy holat bildiruvchi sifat: go‘zal, mo‘min, o‘ktam, cho‘loq, bukri;
   
2. 
   jismoniy holat bildiruvchi sifat: bardam, baquvvat, tetik, yosh;
   
3. 
   ruhiy holat bildiruvchi sifat: xafa, g‘amgin, ma’yus, xursand, shod;
   
4. 
   iqtisodiy holat bildiruvchi sifat: boy, badavlat, kambag‘al, nochor;
   
5. 
   harorat holatini bildiruvchi sifat: iliq, salqin, sovuq, issiq;
   
6. 
   tozalik holatini bildiruvchi sifat: toza, ozoda, kir, musaffo, isqirt;
   
7. 
   eskilik, yangilik holatini bildiruvchi sifat: yangi, eski, ko‘hna, juldur;
   
8. 
   ho‘l-quruqlik holatini bildiruvchi sifat: ho‘l, quruq, nam, namxush;
   
9. 
   tinch va notinch holatni bildiruvchi sifat: tinch, jim, jimjit, sokin, osuda, osoyishta, bezovta;
   
10. 
    yetilganlik holatini bildiruvchi sifat: xom, pishiq, g‘o‘r, puxta.
    

Shakl bildiruvchi sifat. Bu turdagi sifat narsa/predmetning tashqi ko‘rinishini ifodalaydi: novcha, yassi, uzunchoq, dumaloq, yapaloq, aylana.
Rang-tus bildiruvchi sifat: oq, qora, qizil, pushti, sariq, zangor.
Maza-ta’m bildiruvchi sifat: shirin, achchiq, nordon, taxir, sho‘r
Hid bildiruvchi sifat: xushbo‘y, badbo‘y, qo‘lansa.
O‘lchov bildiruvchi sifat: keng, tor, uzun, yaqin, katta, og‘ir
O‘rin bildiruvchi sifat: ichki, tashqi, devoriy, qishloqi
Payt bildiruvchi sifat: kuzgi, yozgi, qishki, chillaki, ertapishar.