1-mavzu. Termodinamika va issiqlik texnikasi tarixi va rivojlanish tendentsiyalari


Download 492.89 Kb.
Pdf ko'rish
bet4/5
Sana11.03.2023
Hajmi492.89 Kb.
#1258350
1   2   3   4   5
Bog'liq
1-mavzu

Isaak Nyuton 
Isaac Newton 
Isaak Nyuton - (
inglizcha
Isaac Newton
Ingliz
 
fizigi
 va 
matematigi

klassik mexanikaning asoschisi Isaak Nyuton tarixdagi eng mashhur 
olimlardan biri. Nyuton 1643 
–yil 4-yanvarida Angliyaning Linkolnshir 
shahrida fermer oilasida 
tugʻildi. U 
Kembrij universitetining
 matematika 
fakultetiga 
oʻqishga kirdi va uni 1665-yil tamomladi.


Termodinamika–energiya aylanishi 
(o’zgarishi) qonuniyatlari 

Energiya
(Energeia - harakat, faoliyat) barcha turdagi 
moddalar harakati va o'zaro ta'sirining umumiy miqdoriy 
o'lchovidir. Energiya yo'qdan paydo bo'lmaydi va yo'qolmaydi, u 
faqat bir shakldan ikkinchisiga o'tishi mumkin. Energiya 
tushunchasi tabiatning barcha hodisalarini birlashtiradi. 

Energiya-
skalyar fizik miqdor, u materiya harakatining turli 
shakllarining yagona o'lchovi va materiya harakatining bir shakldan 
ikkinchisiga o'tish o'lchovidir. Energiyaning bir nechta turlari mavjud, 
ularning aksariyati energiya va turli xil zamonaviy texnologiyalarda u 
yoki bu tarzda qo'llaniladi. Potensial energiya - bu tizimdagi 
jismlarning o'zaro joylashishini tavsiflovchi ma'lum bir funktsiya 
bo'lib, uning o'zgarishi qarama-qarshi belgi bilan qabul qilingan holda, 
tizim jismlari o'rtasida ta'sir qiluvchi potentsial kuchlarning ishiga teng 
bo'ladi 


Termodinamika–energiya aylanishi 
(o’zgarishi) qonuniyatlari 

Energiyaning saqlanish qonuni
tabiatning asosiy qonuni 
bo'lib, izolyatsiya qilingan (yopiq) tizimning energiyasi vaqt 
o'tishi bilan saqlanib qoladi.

Boshqacha qilib aytganda, energiya yo'qdan paydo bo'lishi 
mumkin emas va hech qayerga yo'qolib qolishi mumkin emas, u 
faqat bir shakldan ikkinchisiga o'tishi mumkin.

Energiyaning saqlanish qonuni muayyan miqdor va 
hodisalarga taalluqli emas, balki hamma joyda va har doim amal 
qiladigan umumiy qonuniyatni aks ettirgani uchun uni qonun 
emas, balki energiyaning saqlanish tamoyili deyish tog`riroqdir. 



Download 492.89 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling