1-mavzu. “Tizimli tahlil” fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. «Tizimli tahlil»

Barqarorlik va muvozanat: Statika tizimning muvozanatini va uning barqarorligini tekshiradi. Muvozanat deganda tizim barqaror holatda bo'ladi, unda energiya to'planishi va holatni o'zgartirishga moyilligi yo'q. Barqarorlik tizimning kichik buzilishlardan keyin muvozanat holatiga qaytish qobiliyatini ko'rsatadi. Tizimning barqarorligi va muvozanatini o'rganish qaysi omillar yoki parametrlar muvozanatni buzishi va tizim holatining o'zgarishiga olib kelishi mumkinligini aniqlash imkonini beradi.
Tizim strukturasi: Statika shuningdek, statik holatdagi tizim strukturasini tahlil qilish bilan ham shug'ullanadi. Bu tizimning elementlarini, ularning munosabatlarini va iyerarxiyasini aniqlashni o'z ichiga oladi. Tizimning tuzilishini o'rganish qaysi komponentlar o'zaro ta'sir qilishini va ularning o'zaro ta'siri tizimning ishlashiga qanday ta'sir qilishini tushunishga yordam beradi. Shuningdek, u statik holatdagi tizimga eng ko'p ta'sir ko'rsatadigan asosiy elementlar yoki quyi tizimlarni aniqlashga yordam beradi.
Tizim o'lchamlari va parametrlari: Turg’un, shuningdek, statik holatda tizimning o'lchamlari va parametrlarini aniqlash bilan bog'liq. Bu tizimning massasi, hajmi, shakli va uning xatti-harakati va xususiyatlariga ta'sir qilishi mumkin bo'lgan boshqa parametrlar kabi xususiyatlarini o'lchash va tavsiflashni o'z ichiga oladi. Tizimning hajmi va parametrlarini o'rganish uning ko'lamini va o'zgartirish yoki takomillashtirish imkoniyatlarini baholash imkonini beradi.
Tizim tahlilida statikani o'rganish tashqi o'zgarishlar bo'lmaganda tizimning asosiy xossalari va xususiyatlarini tushunish imkonini beradi. Bu tizim tashqi omillar ta'sirida yuzaga kelishi mumkin bo'lgan keyingi dinamik o'zgarishlar, sinergiya effektlari va yuzaga kelishi mumkin bo'lgan muammolarni tushunishda muhim qadamdir.
Modellashtirirsh. tizimli tahlilda modellashtirish - bu tizimning tuzilishi, xossalari, oʻzaro taʼsiri va xatti-harakatlarini tavsiflovchi mavhum modelini yaratish jarayoni xisoblanadi. Simulyatsiya tizim tahlilida muhim rol o'ynaydi, chunki u turli Ssenariylarni o'rganish, tajribalar o'tkazish, natijalarni bashorat qilish va tizim ish faoliyatini baholash imkonini beradi.
Tizim tahlilida modellashtirishning asosiy jihatlari:
Model yaratish: Modellashtirishning birinchi bosqichi tizim modelini yaratishdir. Model tizimning soddalashtirilgan, shunga qaramay juda aniq tasvir hamdir. U tizim elementlarining tavsifini, ularning xususiyatlari va munosabatlarini o'z ichiga oladi. Modellar turli shakllarda, jumladan, matematik formulalar, oqim sxemalari, grafiklar, diagrammalar, kompyuter modellari va boshqalarda taqdim etilishi mumkin.