1-мавзу: Юридик психологиянинг предмети, ма=сад ва вазифалари

 
2. Мулоқот жараѐнида психологик алоқани ўрнатиш ва 
ривожлантириш тактикаси. 
?
 Мулоқот тактикаси деганда нимани тушунасиз? 
Мулоқотнинг муваффақиятли бўлишида шахснинг шаклланган 
сифатлари, фазилатларининг аҳамияти жуда катта. Жумладан, шахсда 
ижобий фазилатлар яхши шаклланган бўлса (хушмуомалалилиқ, камтарлик, 
инсонпарварлик, тўғри сўзлилиқ, виждонлилиқ кабилар) мулоқот жараѐни 
ҳам яхши ўтади. Чунки шахслар бир-бирини тўғри тушунишлари учун, 
мулоқот муваффақиятли бўлиши учун улар самимий бўлишлари лозим.
Самимийлик инсоннинг энг ажойиб фазилатларидан бири бўлиб, 
воқеа-ҳодисаларга оқилона муносабатда бўлиш, турли таъсирларга 
берилмасликдир. Самимийликнинг муҳим белгиси - бу юздаги 
хушмуомалалик ифодаси ва табассум. Самимийлик бизнинг кайфиятимизга 
ҳам боғлиқ, чунки кайфиятимиз яхши бўлса, самимийлик кучаяди. 
Самимийлик кўрсатиш учун кишининг кўнгли тоза, оқкўнгил бўлиш лозим. 
Самимийлик фазилати айниқса раҳбарнинг ходимлари билан қиладиган 
мулоқотида муҳимдир. Агар раҳбар ходимлари билан самимий муносабатда 
бўлмаса уларнинг кайфияти тушиб, меҳнат унумдорлиги пасайиши мумкин. 
Айрим раҳбарлар қўл остидагилар билан қўпол, менсимасдан муносабатда 
бўлиб, буйруқ оҳангида автократик услубга асосланиб иш кўрадилар.
Машҳур Америкалик нотиқ, психолог Дейл Карнеги китобида 
кўрсатилишича, бир раҳбар доимо ковоғини солиб юрган, кишилар билан 

---

24 
самимий муносабатда бўлмагани учун ҳамма ундан қўрқиб, ундан қочиб 
юрар экан, ҳатто турмуш ўртоғи билан ҳам менсимасдан муомала қилар экан. 
Карнегининг маърузасидан сўнг бу раҳбар турмуш ўртоғига ҳам, қўл 
остидаги кишиларга ҳам самимий жилмайиб муомала қилишни бошлаганида 
ҳамма уни яхши кўриб обрўси ортиб кетибди, ўзининг ҳам кайфияти 
кўтарилиб кетибди. 
Муомала сирларидан яна бири -бу кишилар билан муносабатда 
жилмайишдир. Д. Карнеги фикрича, жилмайганда биз бир-биримизга 
яхшилиқ қилиш истагида турамиз. Масалан, транспорт ҳайдовчилари, 
аҳолига хизмат кўрсатиш ходимлари, ошпазлар, сартарошлар, сотувчилар 
самимий бўлсалар, камтар, хушмуомала бўлсалар, “биз сизга хизмат 
кўрсатишдан мамнунмиз” деган сўзларни ишлатсалар, уларнинг обрўлари 
ортиб, мухлислари кўпаяди, кишилар уларнинг хизматларидан кўпроқ 
фойдаланадилар. Шунингдек, юристлар ҳам фуқароларга яхши муомалада 
бўлишлари мақсадга мувофиқдир.