1-мавзу: Юридик психологиянинг предмети, ма=сад ва вазифалари

9-МАВЗУ: ЮЗЛАШТИРИШ ВА СЎРОҚ ҚИЛИШ, ҚЎЛГА 
УШЛАШ ПСИХОЛОГИЯСИ 
Режа: 
1. Юзлаштириш психологияси. 
2. Гувоҳ ва жабрланувчиларни сўроқ қилиш психологияси. 
3. Шубҳаланувчи ва айбланувчиларни сўроқ қилиш психологияси. 
 
Таянч тушунчалар: 
 
Юзлаштириш
- гувоҳларни юзма-юз ҳолатда сўроқ қилиш. 
Гувоҳ
– жиноий хатти-ҳаракатларни ўз кўзи билан кўрган 
шахс. 
Жабрланувчи 
– жиноятчилар томонидан азият чеккан,
таҳқирланган киши. 
Шубҳаланувчи
– гумондор бўлиб, у терговчи томонидан кузатилади 
Айбланувчи
– бирор бир жиноий хатти-ҳаракатни амалга
оширган киши. 
1. Юзлаштириш психологияси 
?
 Терговда кимлар юзлаштирилади? 
Юзлаштириш – муқаддам алоҳида - алоҳида сўроқ қилинган 
шахсларни уларнинг кўргазмаларидаги зиддиятлар, ноаниқликларни 
бартараф этиш мақсадида биргаликда сўроқ қилишдан иборат тергов 
ҳаракатидир. Ёлғон кўргазма бераётган шахсни фош этиш учун муайян 
тарзда таъсир кўрсатиш зарурияти туғилади, юзлаштиришнинг мақсади ҳам 
шунда, ҳақиқатни исботлашдир. Юзлаштиришда терговчининг роли жуда 
мураккаб ва муҳим аҳамиятга эга. У юзлаштиришни ўтказишга шундай 
тайёргарлик кўриши керакки, ҳақиқат ёлғон устидан тантана қилсин. 
Юзлаштириш натижасида икки гуруҳ омиллар таъсирини ўтказади. 
Биринчисига, 
юзлаштирилаётган 
кишиларнинг 
ижтимоий-психологик 
хусусиятларини эътиборга олган ҳолда, кўргазмаларидаги зиддиятларнинг 
сабабини аниқлаб берувчи омиллар киради. Иккинчидан, бундай 

---

https://t.me/profayling_uz
  
49 
зиддиятларга юзлаштиришга келганлардан бирининг ёки иккаласининг 
кўргазмалари аввал-бошданоқ уйдирмалиги сабаб бўлиши мумкин. Бундай 
ҳолларда терговчи уйдирма кўргазмаларнинг мотивини билмоғи зарур, улар 
эса хилма-хил бўлиши мумкин: жиноий жавобгарликдан қутулиб қолиш ёки 
енгилроқ жазо олишга интилиш, шерикларни айтиб қўйишни истамаслик, 
қариндошлик ҳислари, ўч олишларидан қўрқиш, пулга сотилиш, уят, сохта 
садоқат – туйғуси кабилар шу жумладандир.