1. mbbt iga qo’yiladigan talablar mbbt ning turkumlanishi

MBBT vazifalari
Turli xil MBBT larda tillarni nomlanishi farqlanishi mumkin. Ikki standart tili keng tarqalgan: QBE (Query By Example) – namuna bo‘yicha so‘rovlar tili va SQL (Structured Query Language) – so‘rovlarning strukturalashgan tili. QBE asosan ma’lumotlarga ishlov berish tilning xossalarga ega, SQL o‘zida ikkala tipdagi tillarning – ma’lumotlarni tavsiflash va ishlov berish xossalarini birlashtiradi.
MBBT vazifalari

• tashqi xotiradagi ma’lumotlarni boshqarish;
• tezkor xotira buferlarini boshqarish;
• tranzaksiyalarni boshqarish;
• ma’lumotlar bazasi o‘zgatirish jurnali idorasi;
• ma’lumotlar bazasi butunligi va xavfsizligini ta’minlash.

MBBT shuningdek quyidararaja deb nomlanuvchi quyidagi vazifalarni ham bajaradi:
MBBT vazifalari
Ma’lumotlarni boshqarish metod va algoritmlari MBBT ining “ichki ishi” hisoblanadi va foydalanuvchiga bevosita aloqasi yo‘q. Bu vazifaning (funksiyaning) amalga oshirilish sifati maxsus, masalan, katta sondagi ma’lumotlar bazalari, murakkab so‘rovlar bilan ishlovchi, ma’lumotlarning katta hajmiga ishlov berishni amalga oshiradigan axborot tizimlari samarali faoliyat ko‘rsatishi uchun kuchli ta’sir etadi.
MBBT vazifalari
Ma’lumotlarni buferlash tezkor xotira hajmi tashqi xotira hajmidan kichikligi tufayli tezkor xotira buferlarini boshqarish funksiyasini amalga oshirishning natijasi.
Buferlar tashqi va tezkor xotira o‘rtasida ma’lumotlar almashinuvini tezlashtirishga mo‘ljallangan tezkor xotiraning sohasi hisoblanadi.
Buferlarda ma’lumotlar bazalarining fragmentlari, MBBT ga murojaat qilganda foydanalaniladigan ma’lumotlar yoki ishlov berishdan keyin ma’lumotlar bazasiga yozilishi rejalatirilgan ma’lumotlar saqlanadi.
MBBT vazifalari
MBBT da tranzaksiya mexanizmi ma’lumotlarning yaxlitligini qo‘llab-quvvatlash uchun ishlatiladi. Tranzaksiya deb, ma’lumotlar bazasi ma’lumotlari ustida operatsiyalarning ayrim bo‘linmas ketma-ketiga aytiladi va u MBBT ishining boshlanishi va yakunigacha xizmat qiladi. Qandaydir sabab ko‘ra transaksiya yakunlanmay qolsa (jihozlarning buzuqliklari va to‘xtab qolishi, dasturiy ta’minotdagi xatolik), u bekor qilinadi.