1. Miqyos samarasidan foydalanishni ta`minlash Miqyos samarasidan foydalanish

III bob. Amaliy harakatlar rejasining asosiy maqsad va vazifalari
Kelgusi davrning asosiy cheklovlari va tahdidlari quyidagilar hisoblanadi:
1. Mahalliy mahsulotlar va xizmatlar ishlab chiqarilishining cheklanishi. Buning oldini olish uchun karantin davrida xo‘jalik faoliyatini vaqtincha to‘xtatib turish tufayli moliyaviy qiyinchiliklarga duch kelganlarga alohida e’tibor berib, korxonalarning xo‘jalik faoliyatini tezroq tiklash zarur. Muammoni hal etish iqtisodiyotga moliyaviy mablag‘larni, shu jumladan, investitsiya ssudalari bo‘yicha qarzlarni uzaytirish va aylanma mablag‘lar sifatida “tez pullar”ni ajratishni talab qiladi.
2. Aholi daromadlarining pasayishi, ishlab chiqarish zanjiridagi uzilishlar tufayli ichki talabning cheklanishi. Muammoning yechimi korxonalarning ishlab chiqarish faoliyatini tiklash, yangi ish o‘rinlari yaratish va tiklash, keyin esa aholi daromadlarining o‘sishi bilan bog‘liq hisoblanadi.
3. Karantin choralarini liberallashtirish va koronavirus infeksiyasining tarqalish darajasi yuqori bo‘lgan mamlakatlardan odamlarning ko‘chib o‘tishiga yo‘l qo‘ymaslik uchun tashqi chegaralarning yopilishi bilan koronavirus infeksiyasining aholi orasida tarqalishi xavfi. Muammoning yechimi ma’lum sanitariya-gigiyena me’yorlari va cheklovlarining saqlanishida (ayniqsa, ommaviy tadbirlar paytida, mamlakat tashqarisidan kirganda va hokazo) va bemorlarga zarur tibbiy yordamni kengaytirishda namoyon bo‘ladi. Koronavirusning sayyorada tarqalishining davom etishini hisobga olib, yagona usul — bu o‘z vaqtida tashxis qo‘yish va samarali davolanishni o‘rganish hisoblanadi.
4. Budjet taqchilligining oshishi va tashqi davlat qarzining o‘sishi, makroiqtisodiy barqarorlik xavflarining namoyon bo‘lishi. Jahon ishlab chiqarishining keskin pasayishi va global iqtisodiy tiklanish istiqbollari to‘g‘risida noaniqlikning yuqori darajasi ko‘plab davlatlarni iqtisodiyotda aholini va yalpi talabni qo‘llab-quvvatlash uchun budjet xarajatlarini (shu jumladan, tashqi qarz mablag‘lari hisobiga) ko‘paytirishga majbur qilmoqda.
Tashqi qarzning o‘sishini oldini olish uchun asos yaratish, xususiy va to‘g‘ridan to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar uchun sharoitni yaxshilash qisqa hamda uzoq istiqbolda inqirozdan keyingi tiklanish iqtisodiyot barqaror rivojlanishining asosiy shartlari hisoblanadi.
Bu, o‘z navbatida, iqtisodiyotni liberallashtirish (jumladan, energiya resurslari bozori) sohasida boshlangan islohotlarni izchil davom ettirish, raqobat muhitini rivojlantirish, ishbilarmonlik muhitini yaxshilash va iqtisodiyotda davlat sektorining ulushini kamaytirishni talab qiladi va o‘rta muddatli istiqbolda xorijiy investitsiyalarning barqaror o‘sishiga yordam beradi.
5. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi sharoitida potensial investorlarning moliyaviy ahvoli yomonlashishi natijasida yuzaga keladigan investitsiyalarga, ayniqsa, tashqi sarmoyalarga cheklovlar. Hozirgi vaziyatda mahalliy investorlarga xorijiy investorlar bilan teng investitsiya sharoitlarini yaratib, mahalliy sarmoyadorlar uchun rag‘batlantirish va investitsiya imkoniyatlarini kuchaytirishni talab qiladi.³


Xulosa
Kapital loyihalarning umumiy xarajatlari miqyosi tejamkorligiga bog'liqligi ma'lum. Taxminiy taxminlarga ko'ra, agar ma'lum bir o'lchamdagi uskunalar uchun kapital qiymati ma'lum bo'lsa, ularning hajmini o'zgartirish kapital xarajatlarni quvvat koeffitsientining 0,6 quvvatiga o'zgartiradi (quvvat qoidasiga oltinchi nuqta).[18][19]
Kapital xarajatlarni taxmin qilishda, odatda, katta quvvatga ega bo'lgan elektr simini yoki trubkani o'rnatish uchun arzimagan miqdordagi mehnatni talab qilish mumkin, va ehtimol materiallarda unchalik ko'p emas.[20]
Elektr dvigatellari, markazdan qochirma nasoslar, dizel va benzinli dvigatellar kabi ko'plab turdagi uskunalarning quvvati birligining narxi kattalashgan sari kamayadi. Shuningdek, samaradorlik hajmi bilan ortadi.[21]
Ekipaj kattaligi va kemalar, poezdlar va samolyotlar uchun boshqa ekspluatatsiya xarajatlari
Kemalar, samolyotlar, poezdlar va boshqalarni ekspluatatsiya qilish guruhining hajmi sig'imga to'g'ridan-to'g'ri mutanosib ravishda ko'paymaydi.[22] (Operatsion ekipaj uchuvchilar, ikkinchi uchuvchilar, navigatorlar va boshqalardan iborat va yo'lovchilarga xizmat ko'rsatuvchi xodimlarni o'z ichiga olmaydi.) Ko'pgina samolyot modellari foydali yukni oshirish uchun sezilarli darajada uzaytirildi yoki "cho'zildi".[23]
Ko'pgina ishlab chiqarish korxonalari, ayniqsa, kimyoviy moddalar, qayta ishlangan neft mahsulotlari, tsement va qog'oz kabi katta miqdordagi materiallarni ishlab chiqaradigan korxonalarda ishchi kuchi talablari mavjud bo'lib, ular zavod quvvatining o'zgarishiga katta ta'sir ko'rsatmaydi. Buning sababi shundaki, avtomatlashtirilgan jarayonlarning mehnatga bo'lgan talablari ishlab chiqarish sur'atlariga emas, balki operatsiyaning murakkabligiga asoslanadi va ko'plab ishlab chiqarish korxonalari ishlab chiqarish quvvatidan qat'i nazar, ishlov berish bosqichlari va jihozlarning deyarli bir xil asosiy soniga ega.
Prezident Shavkat Mirziyoyev mamlakat miqyosida va joylarda ayrim rahbarlar investitsiya loyihalarini amalga oshirishda yuzaga kelayotgan muammolarni tezkor hal etish va ularni kafolatlangan moliyaviy manbalar bilan ta'minlashga yuzaki, mas'uliyatsizlik bilan yondashayotganiga e'tibor qaratdi. 
O'tgan 7 oy mobaynida 27 loyiha bo'yicha mablag'larni o'zlashtirish rejadan ortda qolayotgani, 8 loyiha bo'yicha hujjatlar haligacha tasdiqlanmagani kabi tanqidiy misollar keltirildi. 
Shu munosabat bilan tarmoqlar rahbarlari va loyihalar tashabbuskorlari zimmasiga mavjud muammolarni tezlik bilan hal qilish, sustkashlik holatlarini bartaraf etish choralarini ko'rish yuzasidan aniq vazifalar yuklandi. 
Davlatimiz rahbari ta'kidlaganidek, investitsiya loyihalarini amalga oshirishda yuzaga kelayotgan asosiy kamchiliklarga tegishli hujjatlar puxta ishlab chiqilmagani, ko'plab rahbarlar tegishli tarmoqlar va sohalar kelajagi to'g'risida muayyan tasavvurga ega emasligi, ya'ni o'zi boshqarayotgan sohaning bir necha yildan keyingi rivojlanish istiqboli haqida aniq hisob-kitob yuritmayotgani sabab bo'layotganini qayd etdi. 
Bosh vazir o'rinbosarlari, vazirlik va idoralar, xo'jalik birlashmalari va hududiy hokimliklar rahbarlariga investitsiya loyihalari ijrosi ustidan haftalik nazoratni yanada kuchaytirish, aniqlangan muammolarni bartaraf etish va kamchilikka yo'l qo'ygan mas'ul shaxslar faoliyatini baholash yuzasidan ko'rilayotgan aniq choralar to'g'risida har oy yakunida hisobot berib borish vazifasi topshirildi.