5.QATTIQLIK DEB NIMAGA AYTILADI?
Qattiqlik - metallning o‘zidan qattiqroq jism ta’siridan sirti deformatsiyalanishiga qarshilik ko‘rsatish xususiyatidir.
Har qanday materialning sirtiga o‘zidan qattiqroq jismning botishiga qarshilik ko‘rsata olish xususiyati uning qattiqligi deb ataladi.
6.METALLARNING QATTIQLIGI QANDAY ANIQLANADI?
Qattiqlikni sinash usullari sxemalari. a-Brinell usuli, b-Vikkers usuli, v-Rokvell usuli.
olingan iz diametrini o‘lchashga asoslangan usul (Brinell usuli), sinaladigan material sirt yuziga olmos konusli uchlikni ma’lum yuk ostida botirilganda botgan chuqurlik qiymatiga ko‘ra (Rokvell usuli) aniqlash usullari kiradi. Bu usullarning ichida Brinell va Rokvell usullari keng tarqalgan.
7. MEXANIK UZATMALAR TURLARI
Ishqalanish hisobiga ishlaydigan uzatmalar: tasmali, friksion
Ilashish hisobiga ishlaydigan uzatmalar (tishli, chervyakli, zanjirli, vintli)
8.DOPUSK VA POSADKA (O‘TKAZISHLAR)?
Qoyim (dopusk) Detalning katta va kichik chegaraviy o‘lchamlari ayrimasiga
9. TRUBALARDAGI GIDIRAVLIK QARSHILIKLAR NIMA?
Truba quvurlarida napor (yoki bosim) ning yo’qotilishiga ishqalanish qarshiligi va mahalliy qarshiliklar sababchi bo‘ladi.
Ishqalanish qarshiligi (yoki uzunlik bo‘yicha qarshilik) – trubadan haqiqiy suyuqlik harakat qilganda, ichki ishqalanish qarshiligi, uning butun uzunligi bo‘yicha mavjud bo‘ladi (1-rasm). Ichki ishqalanish kuchining qiymati (kattaligi) suyuqlik oqimining rejimi (laminar, turbulent, turbulentlik darajasi) ga bog‘liq.
Mahalliy qarshiliklar deganda – suyuqlik oqimi tezligi va harakat yo’nalishi qiymati o‘zgarishi tushuniladi. Ularga qo‘yidagilar: keskin va asta-sekin toraygan va kengaygan qismlar, tirsaklar, jo‘mrak, yopuvchi va rostlovchi uskuna (ventil, zadvijka, tiqinli kran) va boshqalar kiradi
10.ZICHLIK DEB NIMAGA AYTILADI ?
Zichlik (hajmiy massa) – zichlik (hajm massasi) –1 m3 hajmdagi jins massasi. Tabiiy holatdagi jins massasining hajmi nisbatiga teng. SU -sistemasida zichlik birligi kilib kg/m3 qabul qilingan. Texnikada o‘lchamsiz nisbiy zichlik miqdoridan foydalanadi. O‘zbekistonda neft va neft mahsulotlarining nisbiy zichligi 20 0S da aniqlanadi va 4 0S suv zichligi nisbatiga teng bo‘ladi. Bu holda nisbiy zichlik (№20) deb belgilanadi. AQSH va Angliyada zichlik 15.50 0S
Do'stlaringiz bilan baham: |