1. Qanday so’zlar gapdagi boshqa so’zlardan vergul bilan ajratib yoziladi?
Download 79.37 Kb.
|
Документ Microsoft Word (3)
1.Qanday so’zlar gapdagi boshqa so’zlardan vergul bilan ajratib yoziladi? A) yuklama B) bog’lovchi C) modal so’zlar D) taqlid so’zlar 2.Qaysi gapda kelishik qo’shimchasini qo’llash bilan bog’liq xatoga yo’l qo’yilgan? A) Bilimdon o’zining bilimi tufayli ofatlardan omon qoladi. B) O’zining qadrini bilmagan o’zganing qadrini ne bilsin? C) Kechasi Saidiyning hujrasiga Kozimbek bilan muxbir A’zamjon keldi. D) Sohibqironni bunyodkorlik sohasidagi xizmatlaridan el-u yurt minnatdor edi. 3.Qaysi gapda sifatning ma’nosiga ko’ra faqat bir turi qo’llangan? A) Ko’m-ko’k osmonda suzib yurgan paxta kabi yumshoq bulutlar yonayotgandek lovullardi. J.USMONOV B) Hovli tor, devorlari baland, xuddi katta hovuzga o’xshardi. C) Yo’llarimda zangori ko’llar, Oyna kabi tiniq va bejon. D) Bir pasda qo’lidagi qizil gullarning muattar ifori xonani tutib ketdi. 4.Samoning zangorisimon sahnida to’lishmagan qandaydir beshakl oy xira, rangsiz yaltiraydi. Gapda qo’llangan yasama so’zlar qanday sintaktik vazifa bajargan? 1) aniqlovchi 2) hol 3) to’ldiruvchi 4) kesim A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,4 D) 2,3,4 5.Qanday olmoshlar egalik qo’shimchalari bilan turlanmaydi? A) kishilik B) o’zlik C) so’roq D) bo’lishsizlik 6.Kishilik olmoshi va o’zlik olmoshi birga qo’llansa, qanday uslubiy ma’no ifodalanadi? J.USMONOV A) hurmat B) ta’kid C) kinoya D) inkor 7.Tup, nafar, bosh kabi so’zlar vositasida sonning qaysi ma’no turi hosil qilinadi? A) chama son B) jamlovchi son C) dona son D) taqsim son 8.Sonning qaysi turi chiqish kelishigi qo’shimchasi bilan qo’llanib, fikrning ahamiyatlilik darajasini ifodalaydigan modal so’z vazifasida qo’llanadi? A) dona son B) chama son C) jamlovchi son D) tartib son 9.Qaysi gapda qo’llangan sifat belgining me’yoridan ortiq ekanligini bildirgan? A) Dunyoda eng bebaho, ammo benazir tarqatiladigan xazina bor. Bu—ona mehri. B) Gulzorga to’kilgan bulturgi xazon ilma-teshik bo’lib, jigarrang tus olgan. C) Shamning qizg’ish shu’lasi kulbaga fayz berib turar edi. D) Dunyoda do’stlikdan yoqimliroq, suyumliroq narsa yo’q. 10.Qaysi javobda og’irlikni ifodalovchi tarixiy o’lchov so’z berilgan? A) qadoq B) farsax C) tanob D) paqir 11.So’zlarni va gaplarni teng va tobe bog’lash uchun xizmat qiluvchi so’zlar qanday nomlanadi? A) bog’lovchi B) ko’makchi C) yuklama D) olmosh 12.Faqat so’zlarni va faqat tobe bog’lash uchun xizmat qiluvchi so’zlar qanday nomlanadi? A) bog’lovchi B) ko’makchi C) yuklama D) modal so’z 13.Ayrim sanoq sonlardan jamlovchi son hosil qilish natijasida qanday fonetik o’zgarish ro’y beradi? A) tovush tushishi B) tovush almashishi C) tovush ortishi D) tovush moslashishi 14.Payt ravishlari qayd etilgan javobni belgilang. A) qish, dushanba, dekabr B) kuzgi, ertangi, bugungi C) kelguncha, boshlangach, kechikib D) hamon, dastlab, yaqin 15.Qaysi gapda ravish(lar) qo’llanmagan? A) Ikki oshna kechki salqin bilan piyoda yo’lga tushishdi. B) Orqasiga qarasa, uzoqdan bir ho’kiz uni to’xtovsiz chaqirib kelyapti. C) Keksa kishilar katta hayotiy tajribaga ega bo’ladilar. D) Abdishukur bu yerdan tezda chiqib ketish payiga tushdi. 16.Baqqol amaki pakana, yuzi katta, peshonasi keng, soqoli siyrak, burni puchuq, iyagi kalta odam edi. Mazkur gapning necha o’rnida sifat qo’llangan? A) 6 ta B) 5 ta C) 4 ta D) 3 ta 17.Gumon, ishonch, quvonch, tasdiq kabi ma’nolar qanday so’zlar orqali ifodalanadi? A) ko’makchi B) bog’lovchi C) yuklama D) modal so’zlar 18.Qaysi gapda hol vazifasida qo’llangan holatga taqlid so’z berilgan? A) Dupur-dupur ot keldi, Ko’chaga qarang, kim keldi. B) Omon g’azabi oshib, dag’-dag’ qaltiray boshladi. C) To’rtta savag’ich bilan tap-tap urib, par singari qilib titibdi. D) Osmonda yombi oltinday yaraqlagan oy, yakkam-dukkam milt-milt yulduzlar uyg’oq edi. 19.Qaysi gapda buyruq-xitobni ifodalovchi undov so’z qo’llangan? A) Men yetim o’sganman, oh u yetimlik. B) Qo’y, yig’lama ey baxshi. C) Iya, bularni nima qilasan? D) O! Ho’kiz yo’q, og’il ko’cha tomondan teshilgan. 20.Qaysi javobda alohida olingan so’zlar berilgan? A) hamda, uchun, nahot B) shoyad, obbo, gumbur C) daftar, eski, beshta D) men, shu, yalpi 21.Moslashuvli so’z birikmasi berilgan javobni toping. A) o’rik sharbati B) tarix darsi C) rasm daftari D) kitob do’koni 22.Qaysi gapda qaratqich aniqlovchi vazifasida qo’llangan shaxs oti ishtirok etgan? A) Qo’shiq aytganim faqatgina otamga yoqqan emish. B) Rashidboy ertasi kuni qassobning mashinasida tog’ ortiga jo’nadi. C) Chorvadorlikning ham o’ziga yarasha mashaqqatlari bor. D) Shayxontohurda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob. 23.Qaysi qo’shimcha yordamida umumlashtirish, kuchaytirish, hurmat kabi uslubiy ma’nolarni ifodalash mumkin? A) –cha B) –lar C) –xon D) –gina 24.Bo’lishsizlik olmoshlari haqida aytilgan qaysi fikrlar to’g’ri emas? A) So’roq olmoshlari oldidan hech so’zining qo’llanishi natijasida bo’lishsizlik olmoshlari hosil bo’ladi. B) Hech so’zini bir, narsa, vaqt, jon, kishi, kimsa, banda kabi so’zlar bilan qo’llash natijasida bo’lishsizlik olmoshlari hosil bo’ladi. C) Bo’lishsizlik olmoshlari qatnashgan gapning kesimi tasdiq shaklida bo’ladi. J.USMONOV D) Bo’lishsizlik olmoshlari ko’plik qo’shimchasi bilan qo’llanmaydi. 25.Qaysi gapda butun miqdorning qismini ifodalovchi son qo’llangan? 1) Bolalar eshaklarga yem berib, o’zlari ham oz-ozdan yem yeb olishguncha yarim soatcha vaqt o’tdi. 2) O’zbekiston Respublikasi maydonining qariyb beshdan to’rt qismi tekisliklardan iborat. 3) Yo’lning kengligi 10,5 metrni tashkil qiladi. 4) Rejaning uchdan ikki qismi bajarildi. A) 1,2,3,4 B) 1,2,4 C) 1,2,3 D) 1,3,4 26.Qaysi gapda son otlashmagan? A) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar. B) Ikkala jamoa ham musobaqaga jiddiy tayyorgarlik ko’rgan ekan. C) Shunday qilib, tortovlari ham piyoda yo’lga chiqishibdi. D) Ikkinchisi ham uyg’onib ketdi, shekilli, qo’shilishib yig’lashga tushdi. 27.Qaysi gapda ikki xil modal ma’noni ifodalagan ikki modal so’z qo’llangan? A) Kanizak, aftidan, shu gapni aytmoqchi emas edi, shekilli, noiloj “ha” dedi. B) Me’morning, avvalo, raiyat, qolaversa, saltanat oldidagi mavqeyi unga qarshi keskin chora ko’rishga yo’l qo’ymas edi. C) To’g’ri, qishloq tomon bir-ikki qadam bosdim, lekin, chamasi, kursdoshlar orasida yolg’izlanib qolishdan qo’rqdim. D) Afsuski, rejadagi ishlar ko’ngildagidek bajarilmayapti. 28.Sifatlarning otlashishi haqida aytilgan qaysi fikr to’g’ri emas? A) Sifat bog’lanib kelgan ot tushib qoladi. B) Har qanday sifat otlasha oladi. C) Sifat egalik, kelishik, ko’plik qo’shimchalari bilan o’zgarish xususiyatiga ega bo’ladi. D) Sifat ot bajargan sintaktik vazifalarda qo’llanadi 29.–imtir qo’shimchasi yordamida qaysi sifatlarning ozaytirma darajasini hosil qilish mumkin? 1) oq 2) qora 3) sariq 4) qizil 5) ko’k 6) yashil A) 1,2,5 B) 1,3,4,5 C) 1,2,3,4,5 D) 1,2,5,6 30.Ravish yasovchi shakldosh(omonim) qo’shimchalar berilgan javobni aniqlang. J.USMONOV A) –lab, -larcha B) –ona, -siga C) –lay, -ligicha D) –chasiga, -layin 1.–imtir qo’shimchasi yordamida qaysi sifatlarning ozaytirma darajasini hosil qilish mumkin? 1) oq 2) qora 3) sariq 4) qizil 5) ko’k 6) yashil A) 1,2,5 B) 1,3,4,5 C) 1,2,3,4,5 D) 1,2,5,6 2.So’zlovchi, tinglovchi va o’zgaga ishora qiladigan olmosh turini toping. A) kishilik B) so’roq C) ko’rsatish D) belgilash 3.Ko’rsatish olmoshlari otlashib, egalik qo’shimchalari bilan turlansa, qanday tovush o’zgarish(lar)i yuz beradi? A) tovush tushishi B) tovush ortishi C) tovush almashishi D) tovush tushishi va ortishi 4.Kishilik olmoshlari kelishik qo’shimchalari bilan turlansa, qanday tovush o’zgarish(lar)i yuz beradi? A) tovush tushishi B) tovush ortishi C) tovush almashishi D) tovush tushishi va ortishi 5.Tup, nafar, bosh kabi so’zlar vositasida sonning qaysi ma’no turi hosil qilinadi? A) chama son B) jamlovchi son C) dona son D) taqsim son 6.Sonning qaysi turi chiqish kelishigi qo’shimchasi bilan qo’llanib, fikrning ahamiyatlilik darajasini ifodalaydigan modal so’z vazifasida qo’llanadi? A) dona son B) chama son C) jamlovchi son D) tartib son 7.Do’mbirachi qadimiy qozoq hayotidan dostonlar kuylamoqda. Ushbu gapda nechta so’z yasovchi qo’shimcha qo’llangan? A) 4 ta B) 3 ta C) 2 ta D) 1 ta 8.Qaysi gapda nisbiy sifat qo’llangan? A) Uning jussasi kichkina bo’lsa ham, yuzlari jiddiy, boqishlari o’tkir, ovozi esa jarangdor. B) Hovlimizga ko’cha eshikdan kirishda kichkina, g’ishtin uycha bor. C) U oltmishlarga borib qolgan bo’lsa ham, yoshlardek ikki yuzi qip-qizil, serg’ayrat va tavakkalchi odam edi. D) Temur yuksak insoniylikka ega bo’lgan buyuk shaxs edi. 9.Qaysi gapda butun miqdorning qismini ifodalovchi son qo’llangan? 1) Bolalar eshaklarga yem berib, o’zlari ham oz-ozdan yem yeb olishguncha yarim soatcha vaqt o’tdi. 2) O’zbekiston Respublikasi maydonining qariyb beshdan to’rt qismi tekisliklardan iborat. 3) Yo’lning kengligi 10,5 metrni tashkil qiladi. 4) Rejaning uchdan ikki qismi bajarildi. A) 1,2,3,4 B) 1,2,4 C) 1,2,3 D) 1,3,4 10.Qaysi gapda son otlashmagan? A) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar. B) Ikkala jamoa ham musobaqaga jiddiy tayyorgarlik ko’rgan ekan. C) Shunday qilib, tortovlari ham piyoda yo’lga chiqishibdi. D) Ikkinchisi ham uyg’onib ketdi, shekilli, qo’shilishib yig’lashga tushdi. 11.So’zlarni va gaplarni teng va tobe bog’lash uchun xizmat qiluvchi so’zlar qanday nomlanadi? A) bog’lovchi B) ko’makchi C) yuklama D) olmosh 12.Faqat so’zlarni va faqat tobe bog’lash uchun xizmat qiluvchi so’zlar qanday nomlanadi? A) bog’lovchi B) ko’makchi C) yuklama D) modal so’z 13.Qaysi javobda sof modal so’zlar berilgan? A) aftidan, chamasi, taxminan B) umuman, balki, ehtimol C) avvalo, afsuski, albatta D) shubhasiz, to’g’ri, o’z-o’zidan 14.Chiqish kelishigidagi so’z bilan qo’llanuvchi ko’makchini toping. A) beri B) kabi C) binoan D) ost 15.Qaysi gapda ravish(lar) qo’llanmagan? A) Ikki oshna kechki salqin bilan piyoda yo’lga tushishdi. B) Orqasiga qarasa, uzoqdan bir ho’kiz uni to’xtovsiz chaqirib kelyapti. C) Keksa kishilar katta hayotiy tajribaga ega bo’ladilar. D) Abdishukur bu yerdan tezda chiqib ketish payiga tushdi. 16.O’rin ravishlari qayd etilgan javobni belgilang. A) ichkari, tashqari, olg’a B) ko’cha, bog’, guzar C) ichki, tashqi, sirtqi D) ichra, uzra, ora 17.Ravish yasovchi shakldosh(omonim) qo’shimchalar berilgan javobni aniqlang. J.USMONOV A) –lab, -larcha B) –ona, -siga C) –lay, -ligicha D) –chasiga, -layin 18.Qaysi gapda ikki usulda yasalgan ikki yasama sifat qo’llangan? A) Oldimizda mevali va mevasiz daraxtlari ko’p bo’lgan o’rmon. B) Nodon, kaltafahm odamdan yaxshi gap chiqmaydi. C) Mehnatsevar, zahmatkash insonlar odamlarning ko’rkidir. D) Sofdil va jonkuyar odamlar bilan bu dunyo oboddir. 19.Sabab, maqsad, shart, inkor kabi ma’nolar qanday so’zlar orqali ifodalanadi? A) ko’makchi B) bog’lovchi C) yuklama D) modal so’zlar 20.Sabab, maqsad, yo’nalish, mavzu kabi ma’nolar qanday so’zlar orqali ifodalanadi? A) ko’makchi B) bog’lovchi C) yuklama D) modal so’zlar 21.Qaysi gapda aniqlovchi vazifasida qo’llangan tovushga taqlid so’z berilgan? A) Yetti qaroqchi yulduzi tik kelganda g’o’ng’ir-g’o’ng’ir ovozdan uyg’onib ketdim. B) Vujudini tutgan qalt-qalt titroqni bosib hazilomuz qichqirdi. C) Allakim ship-ship qadam bosib, ayvon labiga kelayotganday bo’lardi. D) Boshidagi toj yal-yal yonarmish. 22.Qaysi gapda ikki xil modal ma’noni ifodalagan ikki modal so’z qo’llangan? A) Kanizak, aftidan, shu gapni aytmoqchi emas edi, shekilli, noiloj “ha” dedi. B) Me’morning, avvalo, raiyat, qolaversa, saltanat oldidagi mavqeyi unga qarshi keskin chora ko’rishga yo’l qo’ymas edi. C) To’g’ri, qishloq tomon bir-ikki qadam bosdim, lekin, chamasi, kursdoshlar orasida yolg’izlanib qolishdan qo’rqdim. D) Afsuski, rejadagi ishlar ko’ngildagidek bajarilmayapti. 23.Qaysi javobda alohida olingan so’zlar berilgan? A) hamda, uchun, nahot B) shoyad, obbo, gumbur C) daftar, eski, beshta D) men, shu, yalpi 24.Qaysi gapda buyruq-xitobni ifodalovchi undov so’z qo’llangan? A) Men yetim o’sganman, oh u yetimlik. B) Qo’y, yig’lama ey baxshi. C) Iya, bularni nima qilasan? D) O! Ho’kiz yo’q, og’il ko’cha tomondan teshilgan. 25.Moslashuvli so’z birikmasi berilgan javobni toping. A) o’rik sharbati B) tarix darsi C) rasm daftari D) kitob do’koni 26.Qaysi gapda qaratqich aniqlovchi vazifasida qo’llangan shaxs oti ishtirok etgan? A) Qo’shiq aytganim faqatgina otamga yoqqan emish. B) Rashidboy ertasi kuni qassobning mashinasida tog’ ortiga jo’nadi. C) Chorvadorlikning ham o’ziga yarasha mashaqqatlari bor. D) Shayxontohurda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob. 27.Bo’lishsizlik olmoshlari haqida aytilgan qaysi fikrlar to’g’ri emas? A) So’roq olmoshlari oldidan hech so’zining qo’llanishi natijasida bo’lishsizlik olmoshlari hosil bo’ladi. B) Hech so’zini bir, narsa, vaqt, jon, kishi, kimsa, banda kabi so’zlar bilan qo’llash natijasida bo’lishsizlik olmoshlari hosil bo’ladi. C) Bo’lishsizlik olmoshlari qatnashgan gapning kesimi tasdiq shaklida bo’ladi. J.USMONOV D) Bo’lishsizlik olmoshlari ko’plik qo’shimchasi bilan qo’llanmaydi. 28.Qanday so’zlar gapdagi boshqa so’zlardan vergul bilan ajratib yoziladi? A) yuklama B) bog’lovchi C) modal so’zlar D) taqlid so’zlar 29.Qaysi gapda kelishik qo’shimchasini qo’llash bilan bog’liq xatoga yo’l qo’yilgan? A) Bilimdon o’zining bilimi tufayli ofatlardan omon qoladi. B) O’zining qadrini bilmagan o’zganing qadrini ne bilsin? C) Kechasi Saidiyning hujrasiga Kozimbek bilan muxbir A’zamjon keldi. D) Sohibqironni bunyodkorlik sohasidagi xizmatlaridan el-u yurt minnatdor edi. 30.Samoning zangorisimon sahnida to’lishmagan qandaydir beshakl oy xira, rangsiz yaltiraydi. Gapda qo’llangan yasama so’zlar qanday sintaktik vazifa bajargan? 1) aniqlovchi 2) hol 3) to’ldiruvchi 4) kesim A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,4 D) 2,3,4 1. Qaysi gapda otlashgan sifat(lar) qo’llanmagan? A) Yaxshidan bog’ qoladi, yomondan—dog’. B) Ilg’orlarga mukofot topshirildi. C) Sinfimizda a’lochi o’quvchilar ko’p. D) Yoshlar olovga yaqinroq, keksalar esa uzoqroq o’tirishdi 2.Bo’lishsizlik olmoshlari haqida aytilgan qaysi fikrlar to’g’ri emas? A) So’roq olmoshlari oldidan hech so’zining qo’llanishi natijasida bo’lishsizlik olmoshlari hosil bo’ladi. B) Hech so’zini bir, narsa, vaqt, jon, kishi, kimsa, banda kabi so’zlar bilan qo’llash natijasida bo’lishsizlik olmoshlari hosil bo’ladi. C) Bo’lishsizlik olmoshlari qatnashgan gapning kesimi tasdiq shaklida bo’ladi. J.USMONOV D) Bo’lishsizlik olmoshlari ko’plik qo’shimchasi bilan qo’llanmaydi. 3.Shu sevinch ikkovlariga ham kuch-g’ayrat, dadillik baxsh etgandek bo’ldi. J.USMONOV Gap qo’llangan yasama mavhum otlar miqdorini aniqlang. A) 1 ta B) 2 ta C) 3 ta D) 4 ta 4.Moslashuvli so’z birikmasi berilgan javobni toping. A) o’rik sharbati B) tarix darsi C) rasm daftari D) kitob do’koni 5.Qaysi javobda yordamchi so’zlarning har biriga bittadan namuna berilgan? A) yoki, kabi, faqat B) agar, hamda, sari C) bilan, doir, ya’ni D) atigi, basharti, aslo 6.Qaysi gapda buyruq-xitobni ifodalovchi undov so’z qo’llangan? A) Men yetim o’sganman, oh u yetimlik. B) Qo’y, yig’lama ey baxshi. C) Iya, bularni nima qilasan? D) O! Ho’kiz yo’q, og’il ko’cha tomondan teshilgan. 7.Qaysi gapda modal so’z qo’llangan? A) Bo’ron bo’lish ehtimoli bor, qizim. B) Istamning chamasi to’g’ri chiqdi. C) Uning “ko’cha bolasi” ekanligini aftidan bilib olish qiyin emas edi. D) To’g’ri, yo’llarda mashaqqatlar ko’p. 8.Qaysi gapda aniqlovchi vazifasida qo’llangan tovushga taqlid so’z berilgan? A) Yetti qaroqchi yulduzi tik kelganda g’o’ng’ir-g’o’ng’ir ovozdan uyg’onib ketdim. B) Vujudini tutgan qalt-qalt titroqni bosib hazilomuz qichqirdi. C) Allakim ship-ship qadam bosib, ayvon labiga kelayotganday bo’lardi. D) Boshidagi toj yal-yal yonarmish. 9.Gumon, ishonch, quvonch, tasdiq kabi ma’nolar qanday so’zlar orqali ifodalanadi? A) ko’makchi B) bog’lovchi C) yuklama D) modal so’zlar 10.Sabab, maqsad, yo’nalish, mavzu kabi ma’nolar qanday so’zlar orqali ifodalanadi? A) ko’makchi B) bog’lovchi C) yuklama D) modal so’zlar 11.Qaysi gapda ikki usulda yasalgan ikki yasama sifat qo’llangan? A) Oldimizda mevali va mevasiz daraxtlari ko’p bo’lgan o’rmon. B) Nodon, kaltafahm odamdan yaxshi gap chiqmaydi. C) Mehnatsevar, zahmatkash insonlar odamlarning ko’rkidir. D) Sofdil va jonkuyar odamlar bilan bu dunyo oboddir. 12.Qaysi gapda ravish(lar) qo’llanmagan? A) Ikki oshna kechki salqin bilan piyoda yo’lga tushishdi. B) Orqasiga qarasa, uzoqdan bir ho’kiz uni to’xtovsiz chaqirib kelyapti. C) Keksa kishilar katta hayotiy tajribaga ega bo’ladilar. D) Abdishukur bu yerdan tezda chiqib ketish payiga tushdi. 13.O’rin ravishlari qayd etilgan javobni belgilang. A) ichkari, tashqari, olg’a B) ko’cha, bog’, guzar C) ichki, tashqi, sirtqi D) ichra, uzra, ora 14.Ayrim sanoq sonlardan jamlovchi son hosil qilish natijasida qanday fonetik o’zgarish ro’y beradi? A) tovush tushishi B) tovush almashishi C) tovush ortishi D) tovush moslashishi 15.Qaysi javobda sof modal so’zlar berilgan? A) aftidan, chamasi, taxminan B) umuman, balki, ehtimol C) avvalo, afsuski, albatta D) shubhasiz, to’g’ri, o’z-o’zidan 16.So’zlarga va gaplarga qo’shimcha ma’no yuklash uchun xizmat qiluvchi yordamchilar qanday nomlanadi? A) bog’lovchi B) ko’makchi C) yuklama D) modal so’z 17.So’zlarni va gaplarni teng va tobe bog’lash uchun xizmat qiluvchi so’zlar qanday nomlanadi? A) bog’lovchi B) ko’makchi C) yuklama D) olmosh 18.Jonivorlarni chaqirish va haydash, yurgizish va to’xtatish uchun qo’llanadigan so’zlar qanday nomlanadi? A) undov so’zlar B) modal so’zlar C) taqlid so’zlar D) yuklamalar 19.Qaysi gapda butun miqdorning qismini ifodalovchi son qo’llangan? 1) Bolalar eshaklarga yem berib, o’zlari ham oz-ozdan yem yeb olishguncha yarim soatcha vaqt o’tdi. 2) O’zbekiston Respublikasi maydonining qariyb beshdan to’rt qismi tekisliklardan iborat. 3) Yo’lning kengligi 10,5 metrni tashkil qiladi. 4) Rejaning uchdan ikki qismi bajarildi. A) 1,2,3,4 B) 1,2,4 C) 1,2,3 D) 1,3,4 20.Qaysi gapda qo’llangan sifat belgining me’yoridan ortiq ekanligini bildirgan? A) Dunyoda eng bebaho, ammo benazir tarqatiladigan xazina bor. Bu—ona mehri. B) Gulzorga to’kilgan bulturgi xazon ilma-teshik bo’lib, jigarrang tus olgan. C) Shamning qizg’ish shu’lasi kulbaga fayz berib turar edi. D) Dunyoda do’stlikdan yoqimliroq, suyumliroq narsa yo’q. 21.Do’mbirachi qadimiy qozoq hayotidan dostonlar kuylamoqda. Ushbu gapda nechta so’z yasovchi qo’shimcha qo’llangan? A) 4 ta B) 3 ta C) 2 ta D) 1 ta 22.–ov, -ala, -ovlon qo’shimchalari yordamida sonning qaysi ma’no turi hosil qilinadi? A) chama son B) jamlovchi son C) tartib son D) taqsim son 23.Tup, nafar, bosh kabi so’zlar vositasida sonning qaysi ma’no turi hosil qilinadi? A) chama son B) jamlovchi son C) dona son D) taqsim son 24.Ayo g’uncha, qizil qonlar aro sen o’zni tark etding, Bayon etgil—nadur sevgi, nadur ul o’zni tark etmoq. (Jaloliddin Rumiy) Baytda qo’llangan olmoshlar miqdorini aniqlang. A) 3 ta B) 4 ta C) 5 ta D) 6 ta 25.Ko’rsatish olmoshlari otlashib, egalik qo’shimchalari bilan turlansa, qanday tovush o’zgarish(lar)i yuz beradi? A) tovush tushishi B) tovush ortishi C) tovush almashishi D) tovush tushishi va ortishi 26.Qanday olmoshlar egalik qo’shimchalari bilan turlanmaydi? A) kishilik B) o’zlik C) so’roq D) bo’lishsizlik 27.–imtir qo’shimchasi yordamida qaysi sifatlarning ozaytirma darajasini hosil qilish mumkin? 1) oq 2) qora 3) sariq 4) qizil 5) ko’k 6) yashil A) 1,2,5 B) 1,3,4,5 C) 1,2,3,4,5 D) 1,2,5,6 28.Qaysi gapda otlashgan sifat(lar) qo’llanmagan? A) Yaxshidan bog’ qoladi, yomondan—dog’. B) Ilg’orlarga mukofot topshirildi. C) Sinfimizda a’lochi o’quvchilar ko’p. D) Yoshlar olovga yaqinroq, keksalar esa uzoqroq o’tirishdi 29.Qaysi gapda sifatning ma’nosiga ko’ra faqat bir turi qo’llangan? A) Ko’m-ko’k osmonda suzib yurgan paxta kabi yumshoq bulutlar yonayotgandek lovullardi. J.USMONOV B) Hovli tor, devorlari baland, xuddi katta hovuzga o’xshardi. C) Yo’llarimda zangori ko’llar, Oyna kabi tiniq va bejon. D) Bir pasda qo’lidagi qizil gullarning muattar ifori xonani tutib ketdi. 30.Xalq tabobat… qulupnay meva… bezgak xuruj…qarshi omil sifatida tavsiya etiladi. Ushbu gapda nuqtalar o’rnida qo’llanishi lozim bo’lgan turlovchi qo’shimchalar miqdorini toping. A) 3ta B) 4 ta C) 5 ta D) 1.Qaysi gapda kelishik qo’shimchasini qo’llash bilan bog’liq xatoga yo’l qo’yilgan? A) Bilimdon o’zining bilimi tufayli ofatlardan omon qoladi. B) O’zining qadrini bilmagan o’zganing qadrini ne bilsin? C) Kechasi Saidiyning hujrasiga Kozimbek bilan muxbir A’zamjon keldi. D) Sohibqironni bunyodkorlik sohasidagi xizmatlaridan el-u yurt minnatdor edi. 2.Qanday hollarda qaratqich va tushum kelishigi qo’shimchalari belgili qo’llanishi lozim? 1) atoqli ot tarkibida J.USMONOV 3) sifatdosh tarkibida 2) olmosh tarkibida 4) harakat nomi tarkibida A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,4 D) 2,3,4 3.Olimlarning yomoni amirlarni ziyorat qilgani, amirlarning yaxshisi olimlarni ziyorat etganidir. Faqirning eshigiga kelgan amir naqadar xush va amirning eshigiga borgan faqir naqadar noxushdir. (Jaloliddin Rumiy) Parchada uchraydigan moslashuvli so’z birikmalari miqdorini toping. A) bitta B) ikkita C) uchta D) to’rtta 4.Samoning zangorisimon sahnida to’lishmagan qandaydir beshakl oy xira, rangsiz yaltiraydi. Gapda qo’llangan yasama so’zlar qanday sintaktik vazifa bajargan? 1) aniqlovchi 2) hol 3) to’ldiruvchi 4) kesim A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,4 D) 2,3,4 5.Sifatlarning otlashishi haqida aytilgan qaysi fikr to’g’ri emas? A) Sifat bog’lanib kelgan ot tushib qoladi. B) Har qanday sifat otlasha oladi. C) Sifat egalik, kelishik, ko’plik qo’shimchalari bilan o’zgarish xususiyatiga ega bo’ladi. D) Sifat ot bajargan sintaktik vazifalarda qo’llanadi 6.So’zlovchi, tinglovchi va o’zgaga ishora qiladigan olmosh turini toping. A) kishilik B) so’roq C) ko’rsatish D) belgilash 7.Kishilik olmoshi va o’zlik olmoshi birga qo’llansa, qanday uslubiy ma’no ifodalanadi? J.USMONOV A) hurmat B) ta’kid C) kinoya D) inkor 8.Kishilik olmoshlari kelishik qo’shimchalari bilan turlansa, qanday tovush o’zgarish(lar)i yuz beradi? A) tovush tushishi B) tovush ortishi C) tovush almashishi D) tovush tushishi va ortishi 9.O’lchov so’z(numerativ)lar haqida bildirilgan qaysi fikr to’g’ri emas? A) O’lchov so’zlar sanoq son bilan o’lchanayotgan narsaning orasida qo’llanadi. B) O’zidan oldingi sanoq son bilan bitta so’roqqa javob bo’lsa-da, bitta sintaktik vazifa bajarmaydi. C) Otning va fe’lning o’lchovini ifodalaydi. D) Ayrim o’lchov so’zlar alohida olinganda narsa(predmet) ma’nosini ifodalaydi. J.USMONOV 10.Sonning qaysi turi chiqish kelishigi qo’shimchasi bilan qo’llanib, fikrning ahamiyatlilik darajasini ifodalaydigan modal so’z vazifasida qo’llanadi? A) dona son B) chama son C) jamlovchi son D) tartib son 11.Qaysi gapda chama son qo’llanmagan? A) Bekatda o’n odam avtobus kutib turishardi. B) Barvasta, yoshi ellikka borib qolgan bo’lsa ham, qomati sambitdek tik. C) Mashrab bilan Akmal esa o’n besh-yigirma bolaga javobgar. D) Shoikrom o’n kuncha ilgari ishga ketayotib, birrov kirib ukasidan hol so’ragan edi. 12.Qaysi gapda nisbiy sifat qo’llangan? A) Uning jussasi kichkina bo’lsa ham, yuzlari jiddiy, boqishlari o’tkir, ovozi esa jarangdor. B) Hovlimizga ko’cha eshikdan kirishda kichkina, g’ishtin uycha bor. C) U oltmishlarga borib qolgan bo’lsa ham, yoshlardek ikki yuzi qip-qizil, serg’ayrat va tavakkalchi odam edi. D) Temur yuksak insoniylikka ega bo’lgan buyuk shaxs edi. 13.Qaysi javobda og’irlikni ifodalovchi tarixiy o’lchov so’z berilgan? A) qadoq B) farsax C) tanob D) paqir 14.Qaysi gapda son otlashmagan? A) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar. B) Ikkala jamoa ham musobaqaga jiddiy tayyorgarlik ko’rgan ekan. C) Shunday qilib, tortovlari ham piyoda yo’lga chiqishibdi. D) Ikkinchisi ham uyg’onib ketdi, shekilli, qo’shilishib yig’lashga tushdi. 15.Bayon etilayotgan gapda qo’shimcha munosabatni ifodalovchi so’zlar qanday nomlanadi? A)undov so’zlar B) modal so’zlar C) taqlid so’zlar D) yuklamalar 16.Faqat so’zlarni va faqat tobe bog’lash uchun xizmat qiluvchi so’zlar qanday nomlanadi? A) bog’lovchi B) ko’makchi C) yuklama D) modal so’z 17.Quyida berilganlardan ham bog’lovchi, ham yuklama vazifasida qo’llanuvchi so’zni aniqlang. A) bilan B) balki C) ham D) deb 18.Chiqish kelishigidagi so’z bilan qo’llanuvchi ko’makchini toping. A) beri B) kabi C) binoan D) ost 19.Payt ravishlari qayd etilgan javobni belgilang. A) qish, dushanba, dekabr B) kuzgi, ertangi, bugungi C) kelguncha, boshlangach, kechikib D) hamon, dastlab, yaqin 20.Ravish yasovchi shakldosh(omonim) qo’shimchalar berilgan javobni aniqlang. J.USMONOV A) –lab, -larcha B) –ona, -siga C) –lay, -ligicha D) –chasiga, -layin 21.Baqqol amaki pakana, yuzi katta, peshonasi keng, soqoli siyrak, burni puchuq, iyagi kalta odam edi. Mazkur gapning necha o’rnida sifat qo’llangan? A) 6 ta B) 5 ta C) 4 ta D) 3 ta 22.Sabab, maqsad, shart, inkor kabi ma’nolar qanday so’zlar orqali ifodalanadi? A) ko’makchi B) bog’lovchi C) yuklama D) modal so’zlar 23.O’xshatish, inkor, ayiruv, kuchaytirish kabi ma’nolar qanday so’zlar orqali ifodalanadi? A) ko’makchi B) bog’lovchi C) yuklama D) modal so’zlar 24.Qaysi gapda hol vazifasida qo’llangan holatga taqlid so’z berilgan? A) Dupur-dupur ot keldi, Ko’chaga qarang, kim keldi. B) Omon g’azabi oshib, dag’-dag’ qaltiray boshladi. C) To’rtta savag’ich bilan tap-tap urib, par singari qilib titibdi. D) Osmonda yombi oltinday yaraqlagan oy, yakkam-dukkam milt-milt yulduzlar uyg’oq edi. 25.Jonivorlarga nisbatan qo’llanadigan undov so’zlarni toping. A) po’sht, allo B) hoy, tss C) fisht, hay D) kisht, qur 26.Qaysi gapda ikki xil modal ma’noni ifodalagan ikki modal so’z qo’llangan? A) Kanizak, aftidan, shu gapni aytmoqchi emas edi, shekilli, noiloj “ha” dedi. B) Me’morning, avvalo, raiyat, qolaversa, saltanat oldidagi mavqeyi unga qarshi keskin chora ko’rishga yo’l qo’ymas edi. C) To’g’ri, qishloq tomon bir-ikki qadam bosdim, lekin, chamasi, kursdoshlar orasida yolg’izlanib qolishdan qo’rqdim. D) Afsuski, rejadagi ishlar ko’ngildagidek bajarilmayapti. 27.Qaysi javobda alohida olingan so’zlar berilgan? A) hamda, uchun, nahot B) shoyad, obbo, gumbur C) daftar, eski, beshta D) men, shu, yalpi 28.Qaysi kelishik shaklidagi so’zlar vositasiz to’ldiruvchi vazifasida qo’llanadi? A) qaratqich B) tushum C) jo’nalish D) o’rin-payt 29.Qaysi gapda qaratqich aniqlovchi vazifasida qo’llangan shaxs oti ishtirok etgan? A) Qo’shiq aytganim faqatgina otamga yoqqan emish. B) Rashidboy ertasi kuni qassobning mashinasida tog’ ortiga jo’nadi. C) Chorvadorlikning ham o’ziga yarasha mashaqqatlari bor. D) Shayxontohurda baqqollar, sartaroshlar, zargarlar juda serob. 30.Qaysi qo’shimcha yordamida umumlashtirish, kuchaytirish, hurmat kabi uslubiy ma’nolarni ifodalash mumkin? A) –cha B) –lar C) –xon D) –gina 1.Qanday so’zlar gapdagi boshqa so’zlardan vergul bilan ajratib yoziladi? A) yuklama B) bog’lovchi C) modal so’zlar D) taqlid so’zlar 2.Qaysi gapda kelishik qo’shimchasini qo’llash bilan bog’liq xatoga yo’l qo’yilgan? A) Bilimdon o’zining bilimi tufayli ofatlardan omon qoladi. B) O’zining qadrini bilmagan o’zganing qadrini ne bilsin? C) Kechasi Saidiyning hujrasiga Kozimbek bilan muxbir A’zamjon keldi. D) Sohibqironni bunyodkorlik sohasidagi xizmatlaridan el-u yurt minnatdor edi. 3.Qanday hollarda qaratqich va tushum kelishigi qo’shimchalari belgili qo’llanishi lozim? 1) atoqli ot tarkibida J.USMONOV 3) sifatdosh tarkibida 2) olmosh tarkibida 4) harakat nomi tarkibida A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,4 D) 2,3,4 4.Xalq tabobat… qulupnay meva… bezgak xuruj…qarshi omil sifatida tavsiya etiladi. Ushbu gapda nuqtalar o’rnida qo’llanishi lozim bo’lgan turlovchi qo’shimchalar miqdorini toping. A) 3ta B) 4 ta C) 5 ta D) 5.Olimlarning yomoni amirlarni ziyorat qilgani, amirlarning yaxshisi olimlarni ziyorat etganidir. Faqirning eshigiga kelgan amir naqadar xush va amirning eshigiga borgan faqir naqadar noxushdir. (Jaloliddin Rumiy) Parchada uchraydigan moslashuvli so’z birikmalari miqdorini toping. A) bitta B) ikkita C) uchta D) to’rtta 6.Qaysi gapda sifatning ma’nosiga ko’ra faqat bir turi qo’llangan? A) Ko’m-ko’k osmonda suzib yurgan paxta kabi yumshoq bulutlar yonayotgandek lovullardi. J.USMONOV B) Hovli tor, devorlari baland, xuddi katta hovuzga o’xshardi. C) Yo’llarimda zangori ko’llar, Oyna kabi tiniq va bejon. D) Bir pasda qo’lidagi qizil gullarning muattar ifori xonani tutib ketdi. 7.Samoning zangorisimon sahnida to’lishmagan qandaydir beshakl oy xira, rangsiz yaltiraydi. Gapda qo’llangan yasama so’zlar qanday sintaktik vazifa bajargan? 1) aniqlovchi 2) hol 3) to’ldiruvchi 4) kesim A) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,4 D) 2,3,4 8 Qaysi gapda otlashgan sifat(lar) qo’llanmagan? A) Yaxshidan bog’ qoladi, yomondan—dog’. B) Ilg’orlarga mukofot topshirildi. C) Sinfimizda a’lochi o’quvchilar ko’p. D) Yoshlar olovga yaqinroq, keksalar esa uzoqroq o’tirishdi 9.Sifatlarning otlashishi haqida aytilgan qaysi fikr to’g’ri emas? A) Sifat bog’lanib kelgan ot tushib qoladi. B) Har qanday sifat otlasha oladi. C) Sifat egalik, kelishik, ko’plik qo’shimchalari bilan o’zgarish xususiyatiga ega bo’ladi. D) Sifat ot bajargan sintaktik vazifalarda qo’llanadi 10.–imtir qo’shimchasi yordamida qaysi sifatlarning ozaytirma darajasini hosil qilish mumkin? 1) oq 2) qora 3) sariq 4) qizil 5) ko’k 6) yashil A) 1,2,5 B) 1,3,4,5 C) 1,2,3,4,5 D) 1,2,5,6 11.So’zlovchi, tinglovchi va o’zgaga ishora qiladigan olmosh turini toping. A) kishilik B) so’roq C) ko’rsatish D) belgilash 12.Qanday olmoshlar egalik qo’shimchalari bilan turlanmaydi? A) kishilik B) o’zlik C) so’roq D) bo’lishsizlik 13.Kishilik olmoshi va o’zlik olmoshi birga qo’llansa, qanday uslubiy ma’no ifodalanadi? J.USMONOV A) hurmat B) ta’kid C) kinoya D) inkor 14.Ko’rsatish olmoshlari otlashib, egalik qo’shimchalari bilan turlansa, qanday tovush o’zgarish(lar)i yuz beradi? A) tovush tushishi B) tovush ortishi C) tovush almashishi D) tovush tushishi va ortishi 15.Kishilik olmoshlari kelishik qo’shimchalari bilan turlansa, qanday tovush o’zgarish(lar)i yuz beradi? A) tovush tushishi B) tovush ortishi C) tovush almashishi D) tovush tushishi va ortishi 16.Ayo g’uncha, qizil qonlar aro sen o’zni tark etding, Bayon etgil—nadur sevgi, nadur ul o’zni tark etmoq. (Jaloliddin Rumiy) Baytda qo’llangan olmoshlar miqdorini aniqlang. A) 3 ta B) 4 ta C) 5 ta D) 6 ta 17.O’lchov so’z(numerativ)lar haqida bildirilgan qaysi fikr to’g’ri emas? A) O’lchov so’zlar sanoq son bilan o’lchanayotgan narsaning orasida qo’llanadi. B) O’zidan oldingi sanoq son bilan bitta so’roqqa javob bo’lsa-da, bitta sintaktik vazifa bajarmaydi. C) Otning va fe’lning o’lchovini ifodalaydi. D) Ayrim o’lchov so’zlar alohida olinganda narsa(predmet) ma’nosini ifodalaydi. J.USMONOV 18.Tup, nafar, bosh kabi so’zlar vositasida sonning qaysi ma’no turi hosil qilinadi? A) chama son B) jamlovchi son C) dona son D) taqsim son 19.Sonning qaysi turi chiqish kelishigi qo’shimchasi bilan qo’llanib, fikrning ahamiyatlilik darajasini ifodalaydigan modal so’z vazifasida qo’llanadi? A) dona son B) chama son C) jamlovchi son D) tartib son 20.–ov, -ala, -ovlon qo’shimchalari yordamida sonning qaysi ma’no turi hosil qilinadi? A) chama son B) jamlovchi son C) tartib son D) taqsim son 21.Qaysi gapda chama son qo’llanmagan? A) Bekatda o’n odam avtobus kutib turishardi. B) Barvasta, yoshi ellikka borib qolgan bo’lsa ham, qomati sambitdek tik. C) Mashrab bilan Akmal esa o’n besh-yigirma bolaga javobgar. D) Shoikrom o’n kuncha ilgari ishga ketayotib, birrov kirib ukasidan hol so’ragan edi. 22.Do’mbirachi qadimiy qozoq hayotidan dostonlar kuylamoqda. Ushbu gapda nechta so’z yasovchi qo’shimcha qo’llangan? A) 4 ta B) 3 ta C) 2 ta D) 1 ta 23.Qaysi javobda og’irlikni ifodalovchi tarixiy o’lchov so’z berilgan? A) qadoq B) farsax C) tanob D) paqir 24.Qaysi gapda nisbiy sifat qo’llangan? A) Uning jussasi kichkina bo’lsa ham, yuzlari jiddiy, boqishlari o’tkir, ovozi esa jarangdor. B) Hovlimizga ko’cha eshikdan kirishda kichkina, g’ishtin uycha bor. C) U oltmishlarga borib qolgan bo’lsa ham, yoshlardek ikki yuzi qip-qizil, serg’ayrat va tavakkalchi odam edi. D) Temur yuksak insoniylikka ega bo’lgan buyuk shaxs edi. 25.Qaysi gapda qo’llangan sifat belgining me’yoridan ortiq ekanligini bildirgan? A) Dunyoda eng bebaho, ammo benazir tarqatiladigan xazina bor. Bu—ona mehri. B) Gulzorga to’kilgan bulturgi xazon ilma-teshik bo’lib, jigarrang tus olgan. C) Shamning qizg’ish shu’lasi kulbaga fayz berib turar edi. D) Dunyoda do’stlikdan yoqimliroq, suyumliroq narsa yo’q. 26.Qaysi gapda butun miqdorning qismini ifodalovchi son qo’llangan? 1) Bolalar eshaklarga yem berib, o’zlari ham oz-ozdan yem yeb olishguncha yarim soatcha vaqt o’tdi. 2) O’zbekiston Respublikasi maydonining qariyb beshdan to’rt qismi tekisliklardan iborat. 3) Yo’lning kengligi 10,5 metrni tashkil qiladi. 4) Rejaning uchdan ikki qismi bajarildi. A) 1,2,3,4 B) 1,2,4 C) 1,2,3 D) 1,3,4 27.Qaysi gapda son otlashmagan? A) Oltovlon ola bo’lsa, og’zidagin oldirar. B) Ikkala jamoa ham musobaqaga jiddiy tayyorgarlik ko’rgan ekan. C) Shunday qilib, tortovlari ham piyoda yo’lga chiqishibdi. D) Ikkinchisi ham uyg’onib ketdi, shekilli, qo’shilishib yig’lashga tushdi. 28.Jonivorlarni chaqirish va haydash, yurgizish va to’xtatish uchun qo’llanadigan so’zlar qanday nomlanadi? A) undov so’zlar B) modal so’zlar C) taqlid so’zlar D) yuklamalar 29.Bayon etilayotgan gapda qo’shimcha munosabatni ifodalovchi so’zlar qanday nomlanadi? A)undov so’zlar B) modal so’zlar C) taqlid so’zlar D) yuklamalar 30.So’zlarni va gaplarni teng va tobe bog’lash uchun xizmat qiluvchi so’zlar qanday nomlanadi? A) bog’lovchi B) ko’makchi C) yuklama D) olmosh Download 79.37 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling