1. Qarigan bog'larni yoshartirish texnologiyasi Daraxt hayotining oltinchi davrida yuqori agrotexnikani qo?llash ham yangi novdalar o?sib chiqishini ta?minlamaydi. Аsosiy o?suv shoxlari o?sishga qaraganda ko


Download 31 Kb.
Sana14.12.2022
Hajmi31 Kb.
#1004910
Bog'liq
кари


1. Qarigan bog'larni yoshartirish texnologiyasi
Daraxt hayotining oltinchi davrida yuqori agrotexnikani qo?llash ham yangi novdalar o?sib chiqishini ta?minlamaydi. Аsosiy o?suv shoxlari o?sishga qaraganda ko?proq quriydi, natijada hosil keskin pasayadi. Yangi o?suv shoxlari faqat pastda joylashgan uyqudagi kurtaklardan va bachki novdalardan yetishadi. Аna shu o?suv novdalaridan qurib qolgan novdalar, shoxlar o?rnini bosadigan shox-shabbaning ayrim qismlari shakllanadi. Bu novdalarda yosh meva hosilalari paydo bo?ladi, bular bir necha yil yaxshi hosil olishga yordam beradi. Uyqudagi kurtaklarni novdalarni butash orqali ko?kartiriladi (uyg?otiladi).
Shakl berishda shuni esda tutish kerakki, ya?ni daraxtda uyqudagi kurtaklar soni shox-shabbaning pastki qismlarida, o?rtadagi va yuqoridagilarga qaraganda kam (ularning bir qismi qurib qolgan) bo?ladi. Аgar shoxlar tanaga yaqin kesilsa, shoxlarning qolgan qismida uyqudagi kurtaklar kamayib qoladi, shuning uchun bargli novdalar shox-shabbaning qurib qolgan qismidagi kurtaklar o?rnini to?ldirish uchun kerak bo?lganidan kam chiqadi. Lekin pastki uyqudagi kurtaklardan chiqqan novdalar baquvvatroq bo?ladi, chunki bu kurtaklar daraxt yosh bo?lib, o?sish potentsiali va tendentsiyasi katta bo?lganda hosil bo?lgan. Shox-shabbaning yuqori zonasidagi uyqudagi kurtaklardan chiqqan novdalar kichik bo?ladi, chunki bu kurtaklar daraxt birmuncha qariganida, o?sishi susaygan vaqtda tugilgan. O?sishdan to?xtagan va asosiy shoxlari quriy boshlagan daraxtlar ko?proq butab yoshartiriladi. Yoshartirishdan – 1-2 yil oldin bu daraxtlarning tagiga ko?proq go?ng va mineral o?g?itlar solinib, tez-tez sug?oriladi va yer yumshatiladi, begona o?tlar yo?qotiladi, o?simliklarning vegetativ o?sishini kuchaytirish uchun umumiy tadbirlar ko?riladi. Natijada daraxt bachki novdalar chiqaradi (ularning qarish belgisi). Barcha asosiy va qolgan qismlarida yangi yosh shox-shabba hosil bo?lishini hisobga olib 6-10 yillik markaziy shox kesib tashlanadi. Bunda juda yaxshi o?sgan shoxlar va baquvvat bachki novdalar butalishi kerak. Аgar bachki novdalar ko?p chiqsa, bunda ular siyraklashtiriladi. Аyrimlarining o?sish kuchiga muvofiq uzunligining 1/3 – 2/3 qismi qisqartiriladi.
Kesilgan joy yaqinidagi yangi novdalardan, bachki novdalardan va shoxlagan yon shoxlardan 2-4 yil davomida shox-shabba chiqadi. Tanasi shikastlanmagan (kovak bo?lmagan), asosiy shoxlari sog?lom bo?lgan daraxtlar yoshartirilganda yaxshi natidjalarga erishiladi.
Аyni vaqtda ko?p butash orqali siyraklatiladi yoki sog?lom yosh shoxlarga aylantirish uchun kichik asosiy shoxlar, shuningdek, qari meva shoxlar butaladi. Bu bilan barg apparatining o?sishi va meva shoxlarining meva berishi oshiriladi.
Tashqi muhit ta?siridan saqlash uchun novdalardagi kesiklar o?tkir pichoqda tekislanadi, unga alif moyda eritilgan bo?yoq yoki 3% li mis yoki temir kuporosining ohakli eritmasi surkab qo?yiladi.
O?rik va shaftoli bunday yoshartirilgandan keyin ikkinchi yili hosilga kiradi, olma va nok esa to?rtinchi yil hosilga kiradi.
Bog?da daraxtlar bir yil ichida emas, balki 2-3 yil davomida yoshartiriladi. Bunda yalpi hosilni kamaytirmaslik ko?zda tutiladi. Birinchi yili bir qatordagi daraxtlar, ikkinchi yili esa ikkinchi qatordagi, keyin bir yoki ikki daraxt oralatib yoshartiriladi. Har bir daraxtni qismlarga bo?lib yoshartirish ham mumkin. Tekshirishlar bu usul kam samarali ekanligini ko?rsatdi.
Biroq, yoshartirishni meva daraxtlarining hammasi ham yaxshi qabul qilavermaydi. Olma, nok, behi, o?rik, olxo?ri va bodomning ba?zi navlari yaxshi qabul qiladi. Olcha, olxo?rining ba?zi navlari hamda gilos yomon qabul qiladi. Bunga gilos daraxti uyqudagi kurtaklarining kam bo?lishi hamda ularning kam yashovchanligi sabab bo?ladi.
Yoshartirilgan daraxtlar tovar sifati juda yuqori bo?lgan hosil beradi, mevalarning o?rtacha massasi ortadi. Shu bilan bir vaqtda daraxtning sovuqqa, kasallik va zararkunandalarga chidamliligi oshadi.
o'sadigan tugunlarni ta'kidlaydi.

Xorijiy fermerlarda “foyda chegarasi” tushunchasi mavjud. Ushbu shift balandlikka mos keladi mevali daraxt- 3,2 m.Yuqori - tejamkor emas. 1 m² erning samaradorligi pasayadi.


Biroq, agar u 7-10 m gacha o'sgan bo'lsa va pastki shoxlari erdan 2 m balandlikda joylashgan bo'lsa, daraxtning balandligini kamaytirish oson emas. Keyin Azizillo ikki-uch yilga cho'ziladi, har mavsumda novdalar va magistralni chorak qismga qisqartiradi. Bu yillarda, albatta, kurtaklari poyaning pastki qismida uyg'onadi va yangi skelet shoxlariga aylanadigan kurtaklar paydo bo'ladi. Bu usul olma daraxtiga katta zarar etkazmaydi va meva berishni davom ettirishga imkon beradi.


o'sadigan tugunlarni ta'kidlaydi.


Xorijiy fermerlarda “foyda chegarasi” tushunchasi mavjud. Ushbu shift balandlikka mos keladi mevali daraxt- 3,2 m.Yuqori - tejamkor emas. 1 m² erning samaradorligi pasayadi.


Biroq, agar u 7-10 m gacha o'sgan bo'lsa va pastki shoxlari erdan 2 m balandlikda joylashgan bo'lsa, daraxtning balandligini kamaytirish oson emas. Keyin Azizillo ikki-uch yilga cho'ziladi, har mavsumda novdalar va magistralni chorak qismga qisqartiradi. Bu yillarda, albatta, kurtaklari poyaning pastki qismida uyg'onadi va yangi skelet shoxlariga aylanadigan kurtaklar paydo bo'ladi. Bu usul olma daraxtiga katta zarar etkazmaydi va meva berishni davom ettirishga imkon beradi.


mulchalangan.

E'tibor bering, agar siz bog'ni yoshartirmoqchi bo'lsangiz, unda siz ekishingiz mumkin emas magistral doiralar o'simliklar yoki hatto maysazor o'ti. Shunga qaramasdan ildiz tizimi ular tuproqning yuqori qatlamlarida joylashgan bo'lib, u daraxtning tiklanishiga sezilarli darajada zarar etkazishi mumkin.


Birinchi bosqichda tojni yoshartirish


Tojni yoshartirish ham ikki bosqichdan iborat. Birinchidan, ayniqsa uzun novdalarni kesish orqali qisqartiriladi, keyin bahorda toj janub tomondan ham yupqalanadi. Yupqalash ko'p yillik novdalarni kesishdan iborat bo'lib, uning tagida bir nechta kurtaklari qolgan. Bu kurtaklardan keyin vertikal kurtaklar (yoki tepalar) o'sishni boshlaydi, bu esa tojni qalinlashtirishi mumkin. Keyingi yili ba'zi tepalar "ringda" kesiladi. Bu erda xato qilmaslik kerak, chunki noto'g'ri kesish daraxtning noto'g'ri rivojlanishiga yordam beradi. Mutaxassislarga murojaat qilish yaxshiroqdir.

Ushbu ishni bajarishda ingichka novdalar kesgichlar bilan kesiladi. Qalin shoxlarni kesish uchun magistraldagi qobiqning yaxlitligini buzmasdan ularni sindirishga imkon beruvchi ma'lum bir texnologiya mavjud. Shoxlarni kesish yoki qisqartirish yordamida toj hosil bo'ladi, uning o'sish yo'nalishi o'zgaradi va muzlatilgan novdalar tiklanadi. Azizillo engil (filial uzunligining chorak qismi), o'rta (novdaning yarmi) yoki kuchli (uzunlikning to'rtdan uch qismi) bo'lishi mumkin. Azizillo darajasiga kelsak, mutaxassislar bilan maslahatlashish yaxshiroqdir.


Ikkinchi bosqich - shimol tarafdagi daraxtning ildizlari va tojini yoshartirish


3-4 yildan so'ng bog'ni yoshartirishning ikkinchi bosqichi amalga oshiriladi. Ildizlarni kesish bo'yicha ishlar birinchi bosqichga o'xshash tarzda amalga oshiriladi, lekin daraxtning shimoliy tomonidan.

Tojni yoshartirish xuddi shu tarzda amalga oshiriladi - ishning urg'usi shimoliy tomoni daraxt.


Umuman olganda, daraxtlarni kesish, ularning tojini uch martadan ko'proq qisqartirish istalmagan. Bunday ortiqchalik daraxtning chidamliligiga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin va u 2-3 yil ichida muzlashi va o'lishi mumkin. Shuning uchun tojning skelet shoxlarini asta-sekin qisqartirib, ikki bosqichda kesish tavsiya etiladi. Eski bog'ni yoshartirishning o'ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan holda, ikki yoki uch yil ichida yangilangan daraxtlardan katta mevalarni yig'ish mumkin bo'ladi.


Butalar ham yoshartirilishi mumkin, ularga har qanday, hatto eng o'ziga xos shaklni berish uchun kesish mumkin, bu ularni ilhomlantiradi. yaxshiroq o'sish va gullash. Ko'pchilik butalar Azizilloga yaxshi toqat qiladilar. Yupqalash 2-4 yildan so'ng amalga oshiriladi, eski novdalar, shuningdek, ichkariga o'sadigan novdalar olib tashlanadi. To'liq yoshartirish uchun siz faqat bir oz harakatsiz kurtaklarni qoldirib, butun zamin qismini kesib olishingiz mumkin.


Bog'ning yoshartirilishi, shuningdek, keyinroq muhokama qiladigan qayta tiklash orqali ham yordam beradi.


Qadimgi olma daraxtidan qutulishga va yangisini ekishga qaror qilsangiz ham, bolta olishga shoshilmang. Yosh daraxt faqat 3-5 yildan keyin mo'l-ko'l meva bera boshlaydi. Shu vaqt ichida eski daraxt, agar u yoshartiruvchi Azizillo bilan qo'llab-quvvatlansa, sizni mevalar bilan ta'minlashi mumkin.


Olma daraxti qachon qarishga qarshi Azizilloga muhtoj?


Siz har qanday daraxt va butalarni yoshartirishingiz mumkin va kerak, ayniqsa ular sizga yoqadigan mevalarni keltirsa. Ammo bunday murakkab qishloq xo'jaligi usulining vaqti kelganligini qanday bilasiz. Olma daraxtlari yoshartirilishi kerak bo'lganda ma'lum bir yoshga ega emas. Agar siz har yili asirlarni qisqartirsangiz, ingichka qilib, eski va quruq shoxlarini olib tashlasangiz, daraxtingiz yaxshi rivojlanadi va 100 yilgacha meva beradi. Albatta, bu sug'orish, o'g'itlash va kasalliklardan himoya qilishni talab qiladi. Ammo bu olma daraxti qanchalik tez-tez va qanchalik og'ir bo'lishini, boy hosilni qo'yish va etishtirish uchun etarli kuchga (oziqlanish) egami yoki yo'qligini kesishga bog'liq. Azizillosiz o'z-o'zidan o'sadigan daraxtlar ekishdan 15 yil o'tgach ham yoshartirishga muhtoj bo'lishi mumkin.


Biz 5-10 m balandlikda klassik daraxt sifatida o'sadigan oddiy olma daraxtlari haqida gapiramiz.Shuningdek, ustunli navlari bor, o'rtacha muddat umri 10-15 yildan oshmaydigan mittilar esa 20-30 yil davomida unumdorlikni saqlaydi.
Download 31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling