1. Quyidagilardan qaysi biri moliyaviy faoliyatga doir xarajatlarga kiritiladi?

Xarajatlar
Summa, sh.b.
Material xarajatlar	200
Asosiy ishlab chiqarish ishchilariga ish haqi xarajatlari	20
Asosiy vositalarni ta’mirlash xarajatlari	0,8
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining amortizatsiya xarajatlari	2
Yordamchi ishchilarining ish haqi	1,5
Bino ijarasi bilan bog‘liq xarajatlar	2,3
Ma’muriy xarajatlar	3,2
Bank xizmatlari uchun to‘lov xarajatlari	0,2
Kommunal to‘lovlar	1,4

Vazifa:
Bir dona mahsulotning sotish narxi 300 sh.b. bo‘lgan holatda zararsizlik nuqtasini miqdor va qiymat ko‘rsatkichlarda aniqlang.
Agar oyiga 500 dona mahsulot ishlab chiqarilsa, korxonaning bir oylik foyda yoki zararini aniqlang.

Вариант-7

1.. Ichki foydalanuvchilar ehtiyojlari ... orqali ta’minlanadi:

1. 
   boshqaruv hisobi
   
2. 
   moliyaviy hisob
   
3. 
   moliyaviy va soliq hisobi
   
4. 
   moliyaviy va boshqaruv hisobi
   

2. “Mahsulot (ishlar, xizmatlar)ni ishlab chiqarish va sotish xarajatlarining tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to‘g‘risida”gi Nizom qachon tasdiqlangan?

1. 
   1999 yil 1 yanvar 453-sonli qaror bilan
   
2. 
   1997 yil 15 yanvar 553-sonli qaror bilan
   
3. 
   1998 yil 5 fevral 54-sonli qaror bilan
   
4. 
   1999 yil 5 fevral 54-sonli qaror bilan
   

3. Mahsulot tannarxiga quyidagi qaysi xarajatlar kiritilmaydi?

1. 
   material xarajatlar
   
2. 
   mehnat haqi xarajalari
   
3. 
   ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar
   
4. 
   vakillik xarajatlari
   

4. Sotish xarajatlari qanday xarajatlar tarkibiga kiradi?

1. 
   asosiy xarajatlar
   
2. 
   davr xarajatlari
   
3. 
   yordamchi xarajatlar
   
4. 
   umumxo‘jalik xarajatlari
   

5. Quyidagilardan qaysi biri umumishlab chiqarish xarajatlari tarkibiga kiradi?

1. 
   barcha material, mehnat va ma`muriy xarajatlar
   
2. 
   barcha ishlab chiqarish xarajatlari, to‘g‘ri mehnat xarajatlaridan tashqari
   
3. 
   davr xarajatlari
   
4. 
   barcha ishlab chiqarish xarajatlari, to‘g‘ri material va mehnat xarajatlaridan tashqari
   

6. Reklama xarajatlari qanday xarajatlar tarkibiga kiradi?

1. 
   ma’muriy xarajatlar
   
2. 
   sotish xarajatlari
   
3. 
   yordamchi xarajatlar
   
4. 
   boshqa operatsion xarajatlari
   

7. Mahsulot tannarxini aniqlashning buyurtmali usuli …

1. 
   qabul qilingan buyurtmalarga sarflangan xarajatlarni umumlashtiruvchi, murakkab, alohida va tajriba ishlarini bajarishda qo‘llaniladi
   
2. 
   bir yoki bir necha xildagi mahsulotlarning katta bo‘lgan turkumini tayyorlashda alohida xarajatlar hisobini amalga oshiradi
   
3. 
   xoma-shyoning bir necha jarayondan o‘tganidan so‘ng tayyor mahsulot holiga keladigan ishlab chiqarishlarda foydalaniladi
   
4. 
   mahsulotlar birligi tannarxining normativ kalkulyatsiyasini tuzish, amaldagi normalar va ulardan chetlanishlar bo‘yicha xarajatlar hisobini yuritishni ifodalaydi
   

8 Kompaniya ruchka ishlab chiqaradi. Mahsulot birligiga asosiy ishlab chiqarish materiallari sarfi 40 sh.b., asosiy ishchilarga ish haqi esa 7,5 sh.b. tashkil etadi. O‘zgaruvchan ustama xarajatlar mahsulot birligiga 2,5 sh.b., doimiy ustama xarajatlar esa 12,5 sh.b.ni tashkil etadi. Agar tannarx xarajatlarni to‘la taqsimlash usulida aniqlansa, mahsulot birligiga zaxiraviy xarajatlar qancha bo‘ladi?

1. 
   47,50 sh.b.
   
2. 
   50,00 sh.b.
   
3. 
   62,50 sh.b.
   
4. 
   72,50 sh.b.
   

9. Hisobot yilida kompaniya 100000 dona ruchka ishlab chiqardi. Hisobot davri boshi va oxiriga qoldiq mos ravishda 2000 va 27000 ta. Mahsulot birligiga asosiy ishlab chiqarish materiallari sarfi 40 sh.b. ni, asosiy ishchilar ish haqi esa 7,5 sh.b.ni tashkil etadi. O‘zgaruvchan ustama xarajatlar mahsulot birligiga 2,5 sh.b.ni, doimiy ustama xarajatlar esa 12,5 sh.b.ni tashkil etadi. Sotish xarajatlari mahsulot birligiga 10 sh.b.ni tashkil qilsa, sotish xarajatlari summasi qancha bo‘lgan:

1. 
   450000 sh.b.
   
2. 
   100000 sh.b.
   
3. 
   450010 sh.b.
   
4. 
   750000 sh.b.
   

10. Kompaniyaning yillik doimiy xarajatlari 60000 sh.b.ni tashkil etadi. U faqat bir xil mahsulot ishlab chiqaradi. Mahsulotning sotish narxi 20 sum sh.b. Umumiy tushumga nisbatan foyda ulushi ushbu mahsulot bo‘yicha 40% ga teng. Kompaniya uchun zarar ko‘rmaslik nuqtasi mahsulot hajmi quyidagicha:
a) 1200
b) 1800
c) 3000
d) 7500
11. Korxonaning umumiy ishlab chiqarish xarajatlari 800 sh.b., doimiy xarajatlari esa 359 sh.b. va bir birlik mahsulot tannarxi 2,1 sh.b.ni tashkil qilsa, korxona zararsizlik nuqtasiga chiqishi uchun qancha mahsulot ishlab chiqarishi lozim?

1. 
   200
   
2. 
   220
   
3. 
   180
   
4. 
   195
   
5. 
   210
   

12. Kompaniya bo‘yicha quyidagi ma`lumotlar berilgan:
Sotish 40000 sh.b.
O‘zgaruvchan xarajatlar 16000 sh.b.
Doimiy xarajatlar 24000 sh.b.
Marjinal daromad darajasini aniqlang.

1. 
   0%
   
2. 
   40%
   
3. 
   60%
   
4. 
   75%
   
5. 
   100%
   

13. ....- asosiy maqsadi moliyaviy mablag‘larning taxminiy manbalari va ulardan foydalanish yo‘nalishlarini belgilab berishdir.

1. 
   bosh budjet
   
2. 
   investitsiya budjeti
   
3. 
   moliyaviy budjet
   
4. 
   operatsion byujet
   

14. Bosh budjet necha turga bo‘linadi?

1. 
   2 ta
   
2. 
   3 ta
   
3. 
   4 ta
   
4. 
   5 ta
   

15. Ishlab chiqarish xarajatlari budjetini ishlab chiqish jarayonida asosan qanday usuldan foydalaniladi?

1. 
   statik, normativ
   
2. 
   smeta, normativ
   
3. 
   strategik, normativ
   
4. 
   strategik, statik
   

16. Byudjetlashtirish - …

1. 
   korxonaning ma’lum davrga mo‘ljallangan moliyaviy-xo‘jalik faoliyatini rejalashtirish hisoblanadi
   
2. 
   korxona moddiy, mehnat va moliyaviy resurslarini uzoq, qisqa va o‘rta muddatli rejalashtirish, raqobatchilarning xatti-harakati, ishlab chiqarilgan mahsulotlarga bo‘lgan bozor talablarini o‘rganishga imkon beradi
   
3. 
   korxonaning asosiy maqsadini ta’minlashda xizmat qiladigan jarayonlarni rejalashtiradi, alohida bo‘linmalar faoliyatini muvofiqlashtiradi
   
4. 
   barcha javoblar to‘g‘ri
   

17. Korxona javobgarlik markazlarida transfert bahoni shakllantirishga nisbatan yondashuvlar ko‘rsatilga qatorni aniqlang?

1. 
   xarajatlar yondashuvi
   
2. 
   qiymat yondashuvi
   
3. 
   faol yondashuv
   
4. 
   A, B va C
   
5. 
   to‘g‘ri javoblar yo‘q.
   

18. Transfert bahoni shakllantirishga nisbatan xarajatlar yondashuvi - …

1. 
   mahsulot ishlab chiqarish va sotishga sarflanadigan xarajatlarga asoslanadi
   
2. 
   sotishning zarur hajmiga mos keluvchi o‘rtacha xarajatlar hajmiga erishishni ifodalaydi
   
3. 
   “qiymat-xarajatlar” nisbati mutanosibligini ta’minlashi zarur
   
4. 
   mahsulotlar ishlab chiqarishga sarflangan bevosita xarajatlarning yig‘indisini aks ettiradi
   

19. Transfert bahoni shakllantirishga nisbatan qiymat yondashuvining maqsadi to‘g‘ri ifodalangan qatorni aniqlang

1. 
   ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning haqiqiy tannarxini aks ettirish
   
2. 
   “qiymat-xarajatlar” nisbatining mutanosibligiga erishish hisobiga yuqori foyda olishni ta’minlash
   
3. 
   zararsizlik nuqtasini aniqlash
   
4. 
   doimiy va o‘zgaruvchan xarajatlarni o‘zaro mutanosibligini ta’minlash
   
5. 
   korxonada mahsulot (ish, xizmat)larni sotishdan tushgan tushum va ularni ishlab chiqarish tannarxi summasi o‘rtasidagi farqni ifodalash.
   

20. Segment xarajatlariga kiritilmaydigan qatorni ko‘rsating.

1. 
   bevosita mehnat haqi xarajatlari
   
2. 
   texnologik ehtiyojlar uchun energiya xarajatlari
   
3. 
   favqulodda va moliyaviy qo‘yilmalar bo‘yicha xarajatlar
   
4. 
   bevosita material xarajatlari
   

21. Segmentlar bo‘yicha hisobotni ... shakllantirilgan hisobot sifatida ta’riflash mumkin.

1. 
   foyda markazlari bo‘yicha
   
2. 
   javobgarlik markazlari bo‘yicha
   
3. 
   xarajat markazlari bo‘yicha
   
4. 
   investitsiya markazlari bo‘yicha
   

22. Masala Zavodda uch turdagi mahsulot ishlab chiqariladi: laklar, bo‘yoqlar va asos uchun qorishmalar. Rejaga binoan sotish hajmining tuzilishi quyidagi ko‘rinishga ega: laklar — 20%; bo‘yoqlar — 50%; asos uchun qorishmalar — 30%. Quyidagi jadvalda keltirilgan. 1-jadval
Ishlab chiqarish, sotish bilan bog‘liq xarajatlar va sotish narxlarining reja ko‘rsatkichlari