1. sanoat portlovchi moddalari tasnifi. Portlatish vositalari tasnifi. Initsiyalovchi portlovchi moddalar va ularning qo‘llanish sohasi

Portlovchi materiallarni suv transporti yordamida tashish
Portlovchi materiallar maxsus yuk idishlari, motorli katerlar, gazoxodlar, qayiqlar yordamida tashilishi mumkin.
Portlovchi materiallarni suvdan olib o’tishga mo’ljallangan idish soz holda bo’lishi lozim.
Portlovchi materiallar tashiladigan idishlarning sozligi maxsus komissiya tomonidan tekshirib ko`riladi.
Portlovchi materiallar maxsus tryumalarda joylanadi. Bunda idishning yuk ko`tara olish qobiliyatidaн maksimal foydalanishga qarakat qilinadi. Nisbatan oqirroq bo`lgan yuklar idishing pastki qismiga joylashtirildadi, ya`ni qarakatlanish vaqtida pastki qatordagi yuklarga shikast etkazmasligi uchun. Harakatlanish vaqtida yuklar siljib ketmasligi uchun bir-biriga tiqis qilib joylashtiriladi. Yuklar idishga uchqun chiqarmaydigan materiallar (asosan arqonlar) yordamida mahkamlanadi. Texnik idishlar, motorli katerlar va gazoxodlarga qo`shimcha idishlarni shatakka olib tortib yurish ta’qiqlanadi. Yuklarni ko`tarib-yuklash qurilmalaridan foydalanilganda ko`tarilaib yuklanadigan yuk vazni moslama yuk ko`tara olish qobiliyatining 50%idan oshmasligi lozim. Qattiq yoqilg’i bilan qizdiriladigan texnik idishlar tutun chiqadigan quvurlari uchqun so`ndirgichlar bilan aslahalangan bo`lishi lozim.Texnik idish uchun zarur bo`lgan yoqilg’i portlovchi materiallardan ajratilgan holda saqlanishi shart. Texnik idish chaqmoqdan qimoyalangan bo`lishi lozim.Odatda texnik idish machtasi chaqmoqdan qimoya vazifasini o`taydi. Daryolardan tashib o`tishda tuman tushganda qirg’oqdan 250m masofada turishi lozim. Portlovchi materiallar yuklangan gazoxodda kullarni tozalash va generatorni zaryadlaш ta`qiqlanadi. Portlovchi materiallar zavodda qadoqlangan holda yoki qadog’i buzilgan bo`lsa brizant bilan o`ralgan holda tashilishi mumkin. Portlovchi materiallar doim kuzatuvchi shaxs kuzatuvida bo`lishi shart. Portlovchi materiallarni tashiydigan suv trasportining old qismida uzoqdan yaxshi ko`rinadigan "XAVFLI" degan yozuv bo`lishi lozim. Bunda harf balandligi 200 mm dan kam bo`lmasligi lozim. Qorong’i vaqtda yozuvdan tashqari qizil oynali akkumulyator fonarlari qo`yiladi.