1. sanoat portlovchi moddalari tasnifi. Portlatish vositalari tasnifi. Initsiyalovchi portlovchi moddalar va ularning qo‘llanish sohasi

3 sinf: gaz va chang portlash xavfi mavjud bo’lgan shaxtalarda portlatish ishlariga mo’ljallangan saqlagichli sanoat portlovchi moddalari. Ular 3 guruhga bo’linadi.
1 guruh: bo’sh tog’ jinslarida portlatish ishlarini olib borishga mo’ljallangan suvga chidamli sanoat portlovchi moddalari. Ularga Ammonit AП 5ЖB portlovchi moddasini misol qilish mumkin.
2 guruh: oltingugurt shaxtalarida portlatish ishlarini olib borishga mo’ljallangan sanoat portlovchi moddalari.Ularga Oltingugurtli ammonit №1ЖB portlovchi mioddasini misol qilish mumkin.
3 guruh: og’ir uglevodorodlar ajralib chiqish xavfi mavjud bo’lan shaxtalarda portlatish ishlarini olib borishga mo’ljallangan sanoat portlovchi moddalari.Ularga Neftli ammonit 3 ЖB portlovchi moddasini misol qilish mumkin.
4 sinf: ko’mir va yonuvchi slanets shaxtalarida ko’mir yoki slanets changi ajralib chiqish xavfi mavjud bo’lgan va metan gazi ajralib chiqishi xavfi mavjud bo’lmagan shaxtalarda portlatish ishlarini olib borishga mo’ljallangan saqlagichli sanoat portlovchi moddalari. Ularga Ammonit ПЖB portlovchi moddasini misol qilish mumkin.
5 sinf: metan gazi ajralib chiqish xavfi mavjud bo’lgan ko’mir shaxtalarida shpur zaryadi yuzasi kovjoydagi yoki yoriqlarda to’plangan metan gazi bilan kontaktda bo’lmagan sharoitlarda qo’llanilanishga mo’ljallangan saqlagichli sanoat portlovchi moddalari. Ularga uglenit E 6, uglenit №5 kabi nitrogliyserinli portlovchi moddalar hamda politelin qobiq ichiga to’ldirilgan potronli portlovchi moddalar kiradi.
6 sinf: metan gazi ajralib chiqish xavfi mavjud bo’lgan ko’mir shaxtalarida shpur zaryadi yuzasi kovjoydagi yoki yoriqlarda to’plangan metan gazi bilan kontaktda bo’lgan sharoitlarda qo’llashga mo’ljallangan saqlagichli sanoat portlovchi moddalari. Ularga shu portlovchi moddalarga politelin qobiq patron ichiga joylashtirilgan eritmali portlovchi moddalar kiradi.
7 sinf:metan gazi va ko’mir changi mavjud bo’lgan shaxtalarda portlatish ishlarini olib borishga mo’ljallangan saqlagichli sanoat portlovchi moddalar.
8 sinf: metan gazi va ko’mir changi aralashmasi portlash xavfi mavjud kon laxmlaridan tashqari barcha sharoitlarda maxsus portlatish ishlarini olib borishga mo’ljallangan saqlagichli va saqlagichsiz sanoat portlovchi moddalari.