1. Semantikaning lingvistika va leksikologiyada o’rganilishi


Download 67.03 Kb.
bet1/28
Sana18.12.2022
Hajmi67.03 Kb.
#1029682
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28
Bog'liq
21. 05 gr TESHABOYEVA XUMORA SEMANTIKA MUSTAQIL ISH


1. Semantikaning lingvistika va leksikologiyada o’rganilishi.
Semantika so'zlar, iboralar va gaplarning ma'nosini o'rganadi.
Lingvistik semantika tilning so'zlari, iboralari va jumlalari yordamida yetkazilgan umumiy qabul qilinadigan ma'no bilan shug'ullanadi.
Leksik semantika bu alohida so'zlarning ma'nosini, ayniqsa metafora va boshqa adabiy vositalar kabi so'zlar va iboralarning ma'nosini o'zgartirishi mumkin bo'lgan narsalar kontekstida o'rganishdir
Tildagi so'zlarning ma'nosini o'rganar ekanmiz, biz odatda kontseptual ma'noni tavsiflashga qiziqamiz va so'zlarning assotsiativ ma'nosi bilan kamroq shug'ullanamiz. Kontseptual ma'no so'zning so'zma-so'z qo'llanilishi bilan ifodalanadigan ma'noning asosiy, muhim tarkibiy qismlarini qamrab oladi. Ingliz tilidagi igna kabi so'zning asosiy tarkibiy qismlaridan ba'zilari "ingichka, o'tkir, po'latdan yasalgan asbob" ni o'z ichiga olishi mumkin. Ushbu komponentlar ignaning kontseptual ma'nosining bir qismi bo'ladi.
Semantik ma’no bilan leksik ma’no o’rtasidagi asosiy farq semantik ma’noda maydon tushunchasi mavjud. Semantik ma’no o’zining maydoniga ega, masalan, gul so’zini semantik tahlil qilganimizda uning maydonidagi so’zlarni ko’z oldimizga keltiramiz:” qiz bola timsoli, chiroyli, nozik nihol va shu kabilar.
O'tmishda ma'noga turli xil ta'riflar berilgan.
Konnotativ ma’no
Ma'no shunchaki so'z uyg'otadigan assotsiatsiyalar to'plamimi, so'zning ma'nosi foydalanuvchilari u bilan bog'laydigan tasvirlar bilan belgilanadimi?
Shunday qilib, ‘winter’ so’zi ‘snow’, ‘sledging’ va ‘mulled wine’ degan ma'noni anglatishi mumkin. Amazonda yashovchi odam haqida nima deyish mumkin? Ularning "qishi" hali ham nam va issiq, shuning uchun uning asl ma'nosi yo'qoladi. So'z birikmalari har doim ham qo'llanilmasligi sababli, bu butun hikoya bo'lishi mumkin emas deb qaror qilinаdi.
Belgilash ma’nosi
Bundan tashqari, so'zning ma'nosi bu so'z murojaat qiladigan dunyodagi mavjudotdir, degan fikr ham bor.

Download 67.03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling