1. Shamol elektr stansiyasining ishlash prinsipi. Rivojlangan mamlakatlarda mavjud shamol elektr stansiyalari

Shamol elektr stansiyasi (SHES) — shamol oqimining kinetik energiyasini elektr energiyasiga aylantiruvchi kurilma. Shamol dvigateli, elektr toki generatori, generator va dvigatelning ishini boshkaruvchi avtomatik qurilma xamda ular oʻrnatiladigan inshootlardan iborat. Shamol elektr stansiyasis.dan, koʻpincha, shamol oqimining oʻrtacha yillik tezligi yuqori (5 m/sek dan katta) boʻlgan va markazlashtirilgan elektr taʼminot tarmoqlaridan uzoqda joylashgan hududlarda (mas, Oʻrta Osiyoda — dasht, chul va chala chullarda) elektr energiyasi manbai sifatida foydalaniladi. Shamol elektr stansiyasie.da 8 kVt dan 1,2 mVt gacha quvvatli elektr energiyasi hosil qilish mumkin.
Dunyodagi Eng Yirik Shamol Elektr Stansiyalari

Shamsadmin 10.07.2018 Shamol energiyasi0

Shamol energiyasi – muqobil energiya sohasining jadal rivojlanayotgan tarmoqlaridan biri. Rivojlanish darajasi faqat quyosh energiyasidan ustun turadi. Eng samarali ish uchun maxsus ishlab chiqilgan katta turbinli vositalar bizning uylarimiz, ofislarimiz, sanoat binolari va transportimiz uchun o’tish davridagi salqinni energiyaga aylantirish imkonini beradi.
Bunga ishonmaymanmi? Global Shamol energiyasi kengashi (GWEC) shamol energiyasi haqidagi bir nechta hayratlanarli faktlar.
2013 yil boshidan buyon dunyoda 225 ming shamol turbinasi mavjud edi;
6 megavattli dengiz shamol turbinasi 5,5 ming xonadonga toza elektr energiyasi etkazib berishi mumkin;
Shamol tunnellari 2012 yilda Daniyaning energiya ehtiyojlarini taxminan 30 foizini qondirdi. Daniya hukumati bu raqamni 2020 yilgacha 50 foizga etkazishni rejalashtirmoqda va butunlay rejalashtirmoqda! 2050 yilgacha qayta tiklanadigan energiya manbalariga o’tish.
2020 yilga qadar Yevropa Ittifoqi mehnat bozorida shamol energetikasida ish bilan bandlikning kutilayotgan darajasi 520 ming ish o’rni bilan baholanadi. 2030 yilga borib bu ko’rsatkich 795 mingtaga ko’payadi (ishchilarning 62 foizi offshor loyihalarda ishtirok etadi).
Bugungi kunda AQShning shamol energiyasi ishlab chiqaradigan zavodlari 11 milliondan ziyod uylarni elektr energiyasi bilan ta’minlash uchun etarli miqdorda elektr energiyasi ishlab chiqaradi, shuningdek, ishlab chiqarish, qurish va ta’mirlash sohalarida kamida 75 ming ish o’rni taklif qiladi.
Yuqoridagi holatlar shamol nafaqat toza havo emasligini aniq ko’rsatib beradi; Bu energiya inqilobidir, bizni yashash muhiti bilan ifloslantirmasdan rivojlantirish uchun zarur energiyani ta’minlaydi. Bu kelajak texnologiyasi.

1. Alta shamol energetikasi markazi – Kern, Kaliforniya
Alta Shamol Amerika Qo’shma Shtatlaridagi eng yirik shamol zavodi. Kompleks jadal sur’atlar bilan rivojlanmoqda va 2013 yil oxiriga qadar 450 mingdan ziyod uy xo’jaliklarining ehtiyojlarini qondirishga imkon beruvchi 1,5 GVt dan ortiq toza energiya ishlab chiqaradi.

2. Gansu Wind Farm – Xitoy
Bu G’arbiy Xitoyning Hansa provintsiyasida qurilgan Jiukwan Vetro Park deb nomlanadigan yirik shamol xo’jaliklarining guruhidir. 2020 yilgacha 5 GVt quvvatga ega quvvatni 20 GVga etkazish kerak. Loyihani tugatgandan so’ng, butun loyiha dunyodagi eng yirik shamol zavodiga aylanadi.

3. London Array – Birlashgan Qirollik
2013 yil yozida ochilgan London Array (London Array) hali ham dunyodagi eng yirik shamol fermasi hisoblanadi. Temza Deltasida joylashgan Serial, 630 MVt quvvatni ishlab chiqaradi, bu esa 470 ming uyni quvvatga keltiradi. Umuman olganda, Britaniya offshor shamol zavodlari 3,6 GVt dan ortiq va 2020 yilgacha avtomatlashtirilgan quvvatni 18 gigabaytgacha oshiradi.

4. Jaisalmer Wind Farm – Hindiston
Bu Hindistondagi eng yirik shamol energetikasi loyihasidir. Suzlon Energy tomonidan yaratilgan va 2001 yil avgust oyida ishga tushirilgan. 2005 yilda Jaisalmer 1 GW kengashi quvvatga ega bo’lib, u dunyodagi eng yirik shamol zavodlaridan biriga aylandi.
Shubhasiz, yirik shamol generatorlari kelajagi – bu insoniyatga fotoalbom yoqilg’ilarni yoqishdan qutilish imkonini beradi. Lekin ba’zida ijobiy daqiqalar ham kichik miqyosda namoyon bo’ladi. Sizning e’tiboringizga innovatsion shamol tegirmonlarini taqdim etamiz.

Dunyoda shamol energiyasining potentsiali ulkandir. Nazariy jihatdan bu energiya Evropaning barcha talabini qondirishi mumkin. Kichik tezliklarda ishlaydigan shamol generatorlarini qurishdagi oxirgi muxandislik muvaffaqiyatlari shamoldan foydalanishni iqtisodiy o’z-o’zini oqlashini ko’rsatmoqda. Lekin SHES qurilishiga bo’lgan cheklanishlar, ayniqsa, aholi zich joylashgan tumanlarda, bu energiya manbaining potentsialini pasaytiradi.

Shamol energiyasining narxi yiliga 15% ga pasaymoqda va hatto bugun bozorda raqobatbardoshdir, asosan- AESlarda olinadigan (yiliga 5%ga oshib bormoqda) energiya narxidan farqli o’laroq kelajakda pasayish imkoniyatiga ega; bunda shamol energiyasini ortish jadalligi yiliga 25% dan ortiq. Turli davlatlarda shamol energiyasidan foydalanish kuchaymoqda.
R ivojlangan davlatlarda shamol energiyasini o’zlashtirish shuni ko’rsatayaptiki, quvvati 100 kVtdan ortiq, ayniqsa 200-500 kVt oralig’idagi shamol qurilmalari eng optimal hisoblanadi. Bunda masalan, Daniyada shamol elektr stantsiyasida ishlab chiqarilgan 1 kVt∙s elektr energiya, issiqlik elektr stantsiyadagidan arzonroqdir.