1. Shaxs rivojlanishi haqida tushuncha. Shaxsni rivojlantiruvchi asosiy omillari. Rivojlanishda shaxsning yoshi va o’ziga xos xususiyatlarining roli

Bu metod tadqiqotchining pedagogik tajribaning muayyan bir tomoni va hodisalarini biror maqsadni ko’zda tutib idrok etish tashkil etadi. Bunda kuzatishlar tezligi va soni, kuzatish ob’ekti, vaqti, pedagogik vaziyatlarni kuzatish uchun ajratiladigan xarakteristika va hokazolar hisobga olinadi.

Bu metod tadqiqotchining pedagogik tajribaning muayyan bir tomoni va hodisalarini biror maqsadni ko’zda tutib idrok etish tashkil etadi. Bunda kuzatishlar tezligi va soni, kuzatish ob’ekti, vaqti, pedagogik vaziyatlarni kuzatish uchun ajratiladigan xarakteristika va hokazolar hisobga olinadi.

• Qayd qilish usuliga qarab kuzatish turlarga bo’linadi. Bevosita va bilvosita qayd qilish usuli tadqiqotchiga real pedagogik jarayon kuzatuvchilarning xatti-harakatlari va hakozolarni yozib qo’yish imkonini beradi. Bevosita qayd qilish usuli biror-bir hodisaning oqibatlari haqidagi faktik materialni boshqa shaxslar orqali yoki qandaydir asbobni qo’llash vositasida olishga imkon beradi. Ilmiy-texnika taraqqiyotiasrida kuzatishning vizual usullari xilma-xil texnika vositalari (kinofotos’yomka, videozapis’, televidenie va h.z.)ni qo’llash bilan tobora ko’p qo’llanilmoqda.
• Suhbat metodi – so’rashning bir turi bo’lgani holda, tadqiqotchining jiddiy tayyorgarlik ko’rishini talab etadi, chunki u tekshirayotgan shaxs bilan bevosita aloqada bo’lish vaqtida og’zaki suhbat tarzida, suhbatdoshining javoblarini yozmasdan erkin muomala formasida qo’llaniladi.
• Suhbat metodida – maktab o’qituvchilari va o’quvchilar jamoasi bilan

ota-onalar va keng jamoatchilik bilan, yakka va guruhli tartibda ish olib borilganda qo’llaniladi. Suhbat metodidan farq qilib, interv’yu olish metodi savollarni oldindan belgilangan izchillikda interv’yu yo’li bilan bayon qilishni nazarda tutadi. Bunda javoblar magnit tasmasiga yoki kassetalarga yozib olinadi. Hozirgi kunda ommaviy so’rash nazariyasi va praktikasida interv’yu tashkil etishning ko’p usullari mavjud: - guruhlar bilan; - intensiv; - sinash va h.k. Bolalar ijodini o’rganish – o’quvchilarning o’ziga xos individual tartibdagi faoliyatlariga doir omillar tahlil qilinadi, xulosalar yasaladi.