1-son davolash fakulteti 117-b guruh talabasi abdillayev umidjonning
Download 0.6 Mb. Pdf ko'rish
|
Abdillayev Umidjon Biologiya 3 gelmentlar
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tasmasimon chuvalchanglar
|
Shistosomatoz - odam va hayvonlarda uchraydigan
surunkali invazion kasallik, gelmint — shistosomalar qoʻzgʻatadi. Odamda uchraydigan Sh., asosan, tropik mamlakatlarda tarqalgan. Bunda badanga toshma toshadi, bemor hadeb qichinaveradi, siyganda siydik yoʻli achishadi va boshqalar Suv orqali yuqadi. LENTASIMON CHUVALCHANGLAR(CESTODES) Tasmasimon chuvalchanglar, sestodlar (Cestoda) — yassi chuvalchanglar sinfi. Hayvonlar va odam ichagida, baʼzan boshqa organlarida parazitlik qiladi. Gavdasi tasmasimon (nomi shundan), uz. mm ning bir necha ulushidan 30 m gacha, bosh (skoleks), boʻyin va strobiladan iborat. Boshida yopishuv organlari (soʻrgʻichlar, ilmoqlar, xartumlar va boshqalar) joylashgan. Boʻyin qismi oʻsuvchi yosh boʻgʻim (proglotid)lardan iborat. Strobilasi, odatda, bir nechtadan oʻnlab, hatto yuzlab boʻgʻimlarga boʻlingan. Jinsiy organlari germafrodit, har bir boʻgʻimida bitta yoki bir juftdan boʻladi. Tanasi botib kirgan kipriksiz epiteliy bilan qoplangan. Ichagi boʻlmaydi, tanasining yuzasi orqali ichakdagi suyuq oziqni soʻrib oladi. Juda serpusht, ayrim turlari bir yilda 600 mln.gacha tuxum qoʻyadi. Xoʻjayin almashtirib rivojlanadi. Tuxumlari ichida tashqi muxitda 6 ilmokli onkosfera lichinkalar rivojlanadi. Tuxumlar oraliq xoʻjayin ichagiga tushganida lichinkasi kon orkali turli organlarga borib, pufak (finna)ga aylanadi. QORAMOL SOLITYORI Qoramol solityori bo‘yi 4-10 m.gacha, odamga gijja lichinkalari bo‘lgan mol go‘shtidan va ko‘pincha uy bekalari xom qiyma tuzini totib ko‘rayotganda yuqadi. Kasallanganda kishi ko‘pincha ozadi, ko‘ngli aynib, qayt qiladi, ishtahasi pasayib, ichi ravon yurmaydi, o‘zi tajanglashib, boshi aylanadi, uyqusi qochadi. Bolalar yaxshi o‘smay qoladi. CHO`CHQA SOLITYORI Uning uzunligi 3 m, ba‟zan esa 5 m gacha borib, boshcha, ya‟n i skoleks, bo„yin va 900 tagacha bo„g„imlari bor. Boshchasi da 4 ta so„rg„ichi va xartumida ikki qator har xil katta-kichiklikdagi xitinli ilmoqchalari (22– 32 tadan) joylashgan. Mana shu ilmoqchalarining bo rligi tufayli cho„chqa tasmasimoni qurollangan tasmas imon deb ham ataladi. Cho„chqa tasmasimoni proglottidalarining har birid a yuzlab urug„donlar va uch bo„lakli bitta tuxum don bo„ladi. Bu chuvalchangning bachadoni qoramo l tasmasimoni bachadonidan farq qilib, 7- 12 tagacha yon shoxchalar chiqaradi va doimo tu xumlar bilan to„lib turadi. |
