1-son Davolash fakulteti 117-b guruh talabasi Hasanova Xonzodaning Biologiya


Download 0.77 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/5
Sana23.04.2023
Hajmi0.77 Mb.
#1392955
1   2   3   4   5
Bog'liq
Hasanova Xonzoda Biologiya 1 ontogenez

Postembrionik yoki, shuningdek, deyilganidek tug'ruqdan keyingi, insoniyatning rivojlanish davri
uchta asosiy davrga bo'linadi:
balog'atga etgunga qadar davom etadigan balog'atga etmagan;
etuk, shu jumladan jinsiy etuk davlatda balog'atga etish davri; o'lim bilan tugaydigan qarilik davri.
Postembrional rivojlanishning ushbu davrlarini ham 
atash 
mumkin: 
reproduktivdan 
oldingi, 
reproduktiv, reproduktivdan keyingi davrlar.
Shu bilan birga, ushbu sxemaning shartliligini tushunish kerak, chunki bir xil yoshdagi odamlarning haqiqiy holati juda katta farq 
qilishi mumkin. Buning uchun yosh tasnifi joriy etildi: xronologik yoki kalendar,
biologik.
Insonning biologik yoshi strukturaviy, metabolik, funktsional xususiyatlarning kombinatsiyasi bilan belgilanadi 
inson tanasi
, va 
uning moslashish imkoniyatlari. Bu yosh pasportda ko'rsatilgan yoshga to'g'ri kelmasligi mumkin.

Gerontologiya (yun. geron, gerontos —keksa, kari va ... logiya) —tirik 
organizmlar, jumladan, odamning qarish jarayonini oʻrganadigan fan; 
tibbiyot va biol. fanlarining bir boʻlimi. Yoshi kashtan organizm 
kasalliklarining xususiyatlari haqidagi taʼlimot —geriatriya, keksaygan va 
katta yoshdagi kishilar gigiyenasi haqidagi taʼlimot —gerogigiyena, keksalar 
psixikasi va feʼl-atvorini oʻrganadigan taʼlimot — gerontopsixologiya G.ning 
asosiy tarkibiy qismidir. Infeksion kasalliklardan nobud boʻlishning hamda 
bolalar oʻlimining kamayishi va b. omillar umr uzayishiga yordam beradi. 


Qarish sabablari haqida bir necha nazariya ilgari surildi. I. I. Mechnikov 
fikricha, ichakda yashaydigan bakteriyalarda moddalar almashinuvi 
mahsulotlari va organizmning oʻzida azotli moddalar almashinuvining 
mahsulotlari (siydik kislota) kishi organizmini zaharlab, qarishga sabab 
boʻladi. Hoz. G. qarish sabablari va mexanizmlarini molekula va hujayradan 
tortib to butun organizm darajasida oʻrganmoqda. G., asosan, 
eksperimental, klinik va ijtimoiy yoʻnalishlarda rivojlanmoqda. G.ning 
ijtimoiy gigiyena sohasidagi ilmiy tadqiqotlari barvaqt qarish sabablarini 
ijtimoiy sharoitga, kishilarning yashash tarziga bogʻlab oʻrganish, keksaygan 
kishilarning moddiy taʼminoti, mehnat qilishi, ovqatlanishi, yurish-turishini 
maqsadga muvofiq tashkil etish, ijtimoiy va tibbiy yordam berishning eng 
maqbul usullarini qidirib topishga qaratilgan.



Download 0.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling