1. Suyaklaring joylashishi,shakli va vazifasi bo`yicha klassifikatsiyasi

54-SAVOL ELKA KAMARI MUSKULLARI 

YELKA  KAMARI  MUSHAKLARI(55-,  56- rasmlar)1.  M.  deltoideus  deltasim on  mushak.  

Boshlanish  sohasi  —  oldingi tutam lari o'm ro v suyagining lateral uchidan; o rq a tu tam lar 

kurak suyagining qirrasi— spina scapulae  va kurak suyagining akromial o'simtasidan 

boshlanadi. Yelka suyagining — tuberositas deltoideus b o 'rtig 'ig a birikadi.  M ushakda - pars  

clavicularis,  pars  acromialis,  pars  spinalis  qismlari  b o 'lad i.  Vazifasi: oldingi tutam lari 

yelkani bukadi, orqa tutam lar yelka bo'g'im ida yozadi, o 'rta guruh tutamlari— qo'lni 

gorizontal sathgacha gavdadan ko'taradi. Innervatsiyasi: n.  axillaris  (C4  —  C6);  pars  

clavicularis  qism i  n.  pectoralis  d an  h am innervatsiyalanadi.2.  M .  supraspinatus  —  k u r 

a k  q ir r a s i  u s tid a g i  m u s h a k .  K u r a k s u y a g in in g  fo ssa  supraspinata  c h u q u 

r c h a s id a n  b o s h la n a d i.  Y elk a suyagining k a tta b o 'r tiq — tuberositas major  so h 

asig a b irik ad i. Vazifasi: q o 'ln i ta n a d a h u zo q lash tirad i va g o rizo n tal sath g ach a k o 

'ta r a d i, h am d a tash q i  ta r a f g a b u ra d i.  In n erv atsiy asi:  n.  suprascapularis (C4 — 

C6) 3. M. infraspinatus — k u rak qirrasi ostidagi m ushak. K u rak suyagidagi fossa 

infraspinata chuqurchasidan boshlanib, yelka suyagidagi k atta b o 'r tiq —tuberositas  major  

sohasiga  b irikadi.  Vazifasi:  yelkani  tash q arig a  b u rad i (supinatsiya).  Innervatsiyasi:  n.  

suprascapularis (C4 — C6).4.  M.  teres minor  kichik  yum aloq  m u shak  k u rak suyagining 

tashqi qirrasi -  margo lateralis d an boshlanib, yelka suyagining k atta b o 'rtig 'i —tuberositas 

major  ga birikadi. Vazifasi: yelkani tashqariga buradi (supinatsiya). Innervatsiyasi:  n.  axillaris 

(C5  — C6).5.  M. teres major  k a tta y u m alo q m u sh ak . K u ra k suyagining p astk i burch 

ag i  angulus inferior  d an  b o sh lan ib , yelka su yagining k ichik  b o 'r tiq qirrasi — crista 

tuberculi minoris ga birikadi. Vazifasi: q o ln i o rq ag a h am d a ich k arig a to r ta d i va b u 

---

 

 

rad i (p ro n atsiy a). In n erv atsiy asi:  n. toracodorsalis(C5  —  C6) 6.  M. subscapularis — ku 

rak osti mushagi. K u rak suyagining shu nomli chuqurchasida joylashadi,  q o v u rg ‘a yuzasi 

—  facies costalis  ni to ‘ldirib va yelka suyagining kichik b o ‘rtig ‘i —  tuberculum minus  ga 

birikadi.  Vazifasi: q o ‘lni ichkariga bu rad i (pronatsiya). Innervatsiyasi: n. subscapularis 

Yelka kamari sohasida deltasimon fassiya (fascia deltoidea)  o'z nomidagi mushakni qoplab, 

mushak tolalari orasiga o'simtalar beradi. Bu fassiya lateral tomondan yelka fassiyasiga, old 

tomondan ko'krak fassiyasiga davom etadi. Orqa tomonda u qalinlashib qirra osti fassiyasiga 

birikib ketadi.Qirra usti va qirra osti fassiyalari o'z nomidagi chuqurchalar chekkasigabirikib, 

qirra osti fassiyasi kurakning qirra osti va kichik yumaloq mushakni, qirra usti fassiyasi esa o'z 

nomidagi mushakni o'rab yotadi