1. Suyaklaring joylashishi,shakli va vazifasi bo`yicha klassifikatsiyasi

7.Qovurg`a va to`sh suyaklari tuzilishi.Qovurg`alarming to`sh suyagi va umurtqalar bilan 

birikishi. 

Qovurg`a-costae12 juft. 2 Klassifikatsiya bo`yicha 3 ga bo`linadi:1)Costa verae-chin 

qovurg`alar.1-7 tog`ay qismi orqali to`shga birikadi 2)costae spurae-soxta qovurg`alar.8-10 .7-

qovurg`aning tog`ayi orqali to`shga birikadi 3)costae fluctuantes-yetim qovurg`alar.11-12,qorin 

muskullari orasida erkin yotadi.2Qovurg`a 2 qismdan iborat:orqa suyak qismi-os costale oldingi 

tog`ay qism-cartilago costalis. Tog`ay qismi tekis bo`ladi.Suyak qismida quyidagi qsimlar 

bor:caput costae-ko`krak umurtqasidagi fovea costalisga,collum costae,tuberculum costae-

ko`krak umurtqasidagi fovea costalis transversusga birikadi,{corpus costae,sulcus costae(pastda 

bo`lishi kerak),angulus costae} .Caput costaedagi bo`g`im yuzasi 2-10 qovurg`alarda crista 

capitis costae bn ikkiga ajralgan.Ajralgan qismning yarmi bowqa ikkinchi yarmi bowqa 

umurtqaga tegishli.1-,11-,12-qovurg`alarda ajralmagan bo`ladi,boshida qirra ham 

bo`lmaydi.Chunki ularning umurtqalarga birikadigan chuqurchasi fovea costalislar to`liq.1-va 2- 

qovurg`aning yuqori(-tuberculum m.scaleni anterior bor) va pastki yuzasi-(tekis bo`ladi) ,ichki 

va tashqi chekkalari bor1-qovurg`a-costa prima.Ustki yuzsida narvonsimon muskul do`mbog`I –

tuberculum m.scalenius anterior,(do`mboqning)o`ng va orqa tomonida 2 taegat bo`lib sulcus 

a.subclavia,sulcus v.subclavia deyiladi.2-qovurg`aning yuzida tuberositas m.serratus anterior 

bor.To`sh-sternum.3 qsimdan iborat:1)yuqori qismi-dastasi-manibrium sterni 2)o`rta qismi-

tanasi-corpus sterni 3)pastki qismi-xanjarsimon o`siq-processus xiphoideus.Bular o`zaro yupqa 

tog`ay qatlami bilan birikkan bo`lib,keksalik davrida suyaklanib,yaxlit bitta to`sh suyagini hosil 

qiladi.Dastasining tepa qismida o`yma-incisura jugularis, 2 yonboshida o`mrov bn birikadigan 

incisura claviculares va undan pastda 1-qovurg`a tog`ayiga birikadigan incisura costalis 

o`ymalari bor.Dastasi va tanasi biroz turtib qo`shilgan soha angulus sterni deyiladi.Incisura 

costalis II ning yarmi to`sh dastasida yarmi to`sh tanasida joylashgan.Tanasida 2-7-qovurg`a 

tog`aylari uchun o`yma incisura costalislar bor.Ayollar to`sh suyagi erkaklar to`sh suyagidan 

biroz kaltaroq bo`ladi.Qovurg`alar to`sh suyagi bn tog`ay qismi orqali to`sh suyagidagi incisura 

costalislariga birikadi.Umurtqalar bn suyak qisminig boshidagi bo`g`im yuzasi orqali ko`krak 

umurtqalaridagi fovea costalislarga,tuberculum qismi bn umurtqadagi fovea costalis 

transversuslarga birikadi.