1. Suyaklaring joylashishi,shakli va vazifasi bo`yicha klassifikatsiyasi

129 Yelka bosh venalari,hosil bo’lishi,oqimlari   

O’ng va chap chap o’rov osti venalar articulation sternoclavicularis sohasida ichki bo’yinturuq 

venasi bn qo’shilib  chap va o’ng yelka bosh venalarini, ular  qo’shilib yuqori kavak venani 

hqdi.Chap yelka bosh vena -v.brachiosephalica chap to’sh o’mrov sohasida chap o’mrov osti va 

ichki bo’yunturuq venalar qo’shilishidan hbdi.Chap yelka bosh venasi to’sh suyagi dastasi va 

ayrisimon bez orqasidan pastga va o’ng tomonga yo’nalib o’ng 1- qovurga tog’ayi sohasida 

o’ng yelka bosh venasi bn qo’shiladi.Chap yelka bosh venasi uzunligi 4-5 sm ,diametri 14-

20mm.O’ng yelka bosh vena o’ng  to’sh-o’mrov bo’g’imi orqasida o’ng o’mrov osti va ichki 

bo’yunturuq venalarining qo’shilishidan hbdi.Uzunligi 2-3sm,diametri 13-20 mm.U pastga 

tomon vertical tushadi. O’ng umumiy uyqu arteriyasi va o’ng o’mrovosti arteriyasiga tegib 

turadi.Yelka bosh venasiga mayda : timus, perikard , Bronx,qizilo’ngach,mediastinal venalarva 

yirik:qalqonsimon bezning pastki, bo’yinning  chuqur,ko’krak qafasining ichki venalari 

quyiladi.1)Qalqonsimon bezning pastki venalari (vv.thyroideus inferioris) qalqonsimon bezning 

toq chigali(pl. thyroideus impar)va pastki hiqildoq venasi(v. larengea inferiordan)qon 

yig’adi.2)Umurtqa venasi (v.vertebralis)shu nomli arteriya bn bo’yin umurtqalarining 

ko’ndalang teshiklaridan o’tadi va umurtqa pog’onasi chigallaridan qon yig’adi.Atlasning  

ravog’ining orqasida plexus venosus vertebralis externi (tashqi umurtqa vena chigali) va v. 

occipitalis ning qo’shilishidan hbdi.3)Bo’yinning chuqur venasi (v cervicalis profunda ) Tashqi 

umurtqa pog’onasi chigallari ,ensa sohasi muskullaridan qon yig’adiva yelka bosh venasiga yoki 

umurqa venasiga qon quyadi shu qismda klapan bor.4)Ko’krak venasining ichki venasi (v. 

thoracica internae) shu nomli arteriya bn yo’nalib qorin usti venasi (v.epigastricae)muskul 

diafragma venasi (v. musculophrenica)va oldingi qovurg’alar venalardan (v.intertcostalis 

anterior) hbdi.Chap tomondagisi yelka bosh venasiga, o’ngi esa yuqorigi kovak venaga 

quyildi.Vv.thoracica internae vv.epigastrica superioris(klapanlari bor) va vv.musculophrenica 

dan hosil bdi.Vv. intercostalis anterioris 9-10tadan bo’lib ularda ham klapanlar bor.5) eng 

yuqori qovurg’alar aro vena (v.intercostalis suprema ) yuqorigi 3-4ta qovurg’alar aro 

venalarning qo’shilishidan hbdi.   

---