1. Ташқи сиёсат тушунчаси, тамойиллари, манфаатлари
Ўзбекистон Республикасининг ташқи сиёсий мақсадлари ва устувор йўналишлари
Download 89.93 Kb.
|
1 2
|
2. Ўзбекистон Республикасининг ташқи сиёсий мақсадлари ва устувор йўналишлари
"Давлатимиз ташқи сиёсатининг асосий мақсади, мазмун-моҳияти - булар Ўзбекистон манфаатлари ва яна бир бор Ўзбекистон манфаатларидир." Ўзбекистон суверенитетини, барқарорлигини таъминлаш, миллий манфаатлар устуворлигига асосланган ташқи сиёсат юритиш ҳар бир давлатнинг барқарор ривожланиши учун зарур шартдир. Ўзбекистоннинг ташқи сиёсати бошиданоқ халқаро ҳуқуқ тамойилларининг дахлсизлигига асосланган еди . Давлатларнинг суверен тенглиги , куч ишлатмаслик ёки куч билан таҳдид қилмаслик, чегараларнинг дахлсизлиги, давлатнинг ҳудудий яхлитлиги,халқаро низоларни тинч йўл билан ҳал етиш, давлатларнинг ички ишларига аралашмаслик, инсон ҳуқуқларини ҳар томонлама ҳурмат қилиш, халқлар ва миллатларнинг тенг ҳуқуқлилиги ва ўз тақдирини ўзи белгилаши, мамлакатимиз Конституцияси ва қонунларида ўз аксини топган халқаро мажбуриятларни виждонан бажариш . Ўзбекистоннинг юксак минбарлардан илгари сурилган халқаро ташаббуслари нафақат прагматик ва оқилона, балки башоратли характерга ега бўлиб, мамлакатнинг жаҳон ҳамжамиятидаги нуфузи ошишида ҳам катта рол ўйнади . Ўзбекистоннинг ташаббуслари халқаро терроризм таҳдидларининг олдини олиш, Марказий Осиёда ядро қуролидан холи ҳудуд яратиш ва global екологик инқирозларнинг олдини олишга қаратилган еди. Прагматизм, ташқи сиёсат, келажакка қаратилган стратегия, да Барқарорликни сақлаш айнан Ўзбекистон мустақилликнинг илк кунларидан бошлаб амалга ошириб келаётган стратегиядир. Ўзбекистон Республикаси мамлакатнинг миллий манфаатларидан келиб чиққан ҳолда очиқ,ўзаро манфаатли ва конструктив ташқи сиёсат олиб бормоқда. Замонавий ташқи сиёсат курси Республика дунё ва минтақадаги жадал ўзгарувчан вазиятни , шунингдек, мамлакатдаги кенг кўламли ички ўзгаришларни ҳисобга олган ҳолда қурилмоқда. Ўзбекистон Республикаси ташқи сиёсий фаолиятининг асосий мақсади давлат мустақиллиги ва суверенитетини мустаҳкамлаш, унинг халқаро майдондаги ўрни ва ролини мустаҳкамлаш, мамлакат бўйлаб хавфсизлик ва барқарорлик камарини яратиш, республиканинг ташқи иқтисодий манфаатларини фаол илгари суришдан иборат. Республика ташқи сиёсатининг асосий позицияси ҳар қандай ҳарбий-сиёсий блокларга қўшилмаслик курсига риоя қилиш, унинг ҳудудида хорижий ҳарбий базалар ва объектларни жойлаштиришнинг олдини олиш ва мамлакат ҳарбий хизматчиларининг чет елда тинчликпарварлик операцияларида қатнашишига йўл қўймасликдир. чет елда барча қарама-қаршиликлар ва низоларни фақат тинч сиёсий воситалар орқали ҳал қилиш. Ўзбекистон ўзининг қўшилмаслик мақомини сақлаб қолган ҳолда мулоқотга очиқ ва тинчлик, тараққиёт ва фаровонлик йўлида барча ҳамкорлар билан ҳамкорликни кенгайтиришдан манфаатдор. 2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича ҳаракатлар стратегиясини самарали амалга ошириш ташқи сиёсий фаолиятнинг асосий ва устувор вазифаларидан биридир . Ушбу мақсадга еришиш учун Республика ташқи ишлар вазирлиги қуйидаги вазифаларни қўйди: - Тожикистон Республикаси ташқи ишлар вазирлигини шакллантириш. мамлакатимизда демократик ислоҳотларни, жамият ва иқтисодиётни модернизациялашнинг жадал жараёнларини самарали амалга ошириш учун енг қулай ташқи сиёсий шарт-шароитларни яратиш ; - Марказий Осиёда тинчлик ва барқарорликни сақлаш ва мустаҳкамлаш, минтақани хавфсизлик ва барқарор ривожланиш зонасига айлантириш; - стратегик ривожланишнинг мувозанатли кўп қиррали тизимини шакллантириш. дунёнинг етакчи давлатлари ва халқаро ташкилотлар билан ҳамкорлик; - халқаро ташаббусларни илгари суриш Минтақавий ва халқаро сиёсатнинг енг муҳим йўналишлари бўйича; - маҳаллий маҳсулотларни експорт қилиш ҳажмини ошириш ва унинг географиясини кенгайтиришга кўмаклашиш; - тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларни жалб етишга фаол кўмаклашиш; ва - хорижий сайёҳларни жалб қилиш ва республиканинг туристик инфратузилмасини ривожлантиришга кўмаклашиш; - transport ва транзит соҳасидаги ҳамкорликни кенгайтириш ва чуқурлаштиришга кўмаклашиш, халқаро transport коммуникациялари ва логистика инфратузилмасини ривожлантириш; - Ўзбекистон Республикаси фуқаролари ва юридик шахсларининг республикадан ташқаридаги ҳуқуқ ва манфаатларини ҳар томонлама ҳимоя қилишни таъминлаш ;- чет елда яшовчи ватандошлар билан алоқаларни мустаҳкамлаш. Марказий Осиё минтақаси ташқи сиёсатнинг асосий устувор йўналиши ҳисобланади. Ўзбекистоннинг Марказий Осиёдаги сиёсати минтақада тинчлик ва барқарорликни таъминлаш , минтақавий хавфсизликнинг муҳим масалаларини, жумладан, Афғонистондаги вазиятни ҳал етишга кўмаклашишга қаратилган . Ўзбекистон томони минтақавий савдо-иқтисодий ҳамкорликни мустаҳкамлаш ва минтақавий инфратузилмани ривожлантириш учун барча саъй-ҳаракатларни амалга оширмоқда. transport ва транзит тизими инфратузилма, Марказий Осиёдаги трансчегаравий дарёларнинг сув-енергетика ресурсларидан оқилона ва комплекс фойдаланишни ҳамда минтақанинг екологик барқарорлигини таъминлаш, чегараларни делимитация ва демаркация жараёнларини якунлаш. Ўзбекистон минтақа давлатлари билан дўстона ва яхши қўшничилик муносабатларини мустаҳкамлаш, улар билан илмий-техникавий ва маданий-гуманитар ҳамкорликни ривожлантириш, парламентлар, чегарадош ҳудудлар,жамоат ташкилотлари ва оддий фуқаролар ўртасидаги алоқаларни мустаҳкамлашдан манфаатдор . Ўзбекистон бундан буён ҳам Афғонистон билан алоқаларни кенгайтириб , ушбу мамлакатдаги вазиятни тинч йўл билан ҳал етиш бўйича халқаро саъй-ҳаракатларда фаол иштирок етади. Ўзбекистон томони Афғонистоннинг иқтисодий тикланишига, унинг transport, саноат, енергетика ва ижтимоий инфратузилмасини ривожлантиришга ҳисса қўшишда давом етади. Барқарор ва фаровон Афғонистон Марказий Осиёда минтақавий хавфсизликнинг калитидир. Мамлакатимиз тарихан сиёсий, иқтисодий, transport-коммуникация ва бошқа алоқаларни ривожлантирган МДҲ давлатлари ҳам Ўзбекистон ташқи сиёсатининг устувор йўналиши ҳисобланади . Ўзбекистон МДҲ давлатлари билан икки томонлама ҳамкорликни тенглик, ўзаро манфаат, бир-бирининг манфаатларини ҳурмат қилиш ва ҳисобга олиш асосида мустаҳкамлашда давом етади. Дўстона муносабатларни изчил ривожлантириш ва ҳар томонлама мустаҳкамлаш 16 2004 йил 14 июндаги стратегик шериклик тўғрисидаги битим , 2005 йил 4 ноябрдаги Иттифоқчилик муносабатлари тўғрисидаги шартнома, шунингдек, Ўзбекистон Республикаси ва Россия Федерацияси ўртасидаги стратегик шерикликни чуқурлаштириш тўғрисидаги декларация асосида 2012 йил ҳар икки мамлакат манфаатларига жавоб беради ва минтақада барқарорлик ва хавфсизликни мустаҳкамлашга хизмат қилади. Икки томонлама муносабатлардаги енг муҳим вазифа Ўзбекистон Президенти Ш. ш. давлат ташрифи чоғида еришилган келишувларнинг амалий ва тўлиқ бажарилишини таъминлашдан иборат. M.Мирзиёевнинг 4 йил 5-2017 апрел кунлари Россияга ташрифи Ўзбекистон Республикаси global муаммоларни ҳал етишда муҳим рол ўйнайдиган яқин минтақавий қўшни ва Давлат сифатида Хитой Халқ Республикаси билан стратегик шериклигини янада мустаҳкамлашдан манфаатдор . Хитой билан муносабатларни ривожлантириш 6 йил 2012 июндаги стратегик шериклик ўрнатиш тўғрисидаги Қўшма декларация ва 9 йил 2013 сентябрдаги икки томонлама стратегик шериклик муносабатларини янада ривожлантириш ва чуқурлаштириш тўғрисидаги Қўшма декларацияга асосланади . Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Пекинга давлат ташрифи чоғида еришилган қарор ва келишувларнинг амалий ижроси икки мамлакат манфаатларига жавоб беради. 11 йил 13-2017 Май кунлари, шунингдек "Один" халқаро форумида иштирок етиш доирасида Камар ва йўл ташаббуси " Май 14-15, 2017 Ақш билан ҳар томонлама ўзаро манфаатли ва конструктив ҳамкорликни ривожлантириш, шу жумладан Ўзбекистон Республикаси ва Amerika Қўшма Штатлари ўртасида 12 йил 2002 мартдаги стратегик шериклик ва ҳамкорлик асослари тўғрисидаги декларация қоидалари асосида Ўзбекистон ташқи сиёсатида устувор вазифа ҳисобланади. Ўзбекистон мамлакатда давом етаётган модернизация ва ислоҳотлар жараёнларини қўллаб-қувватлаш мақсадида Ақш билан сиёсий, савдо-иқтисодий, инвестициявий,технологик, маданий-гуманитар соҳалардаги ҳамкорликни янада кенгайтиришдан манфаатдор ., Улар фуқаролик жамияти асосларини мустаҳкамлаш ва аҳоли турмуш даражасини яхшилашга қаратилган. Афғонистонда тинчлик ва барқарорликни таъминлаш, трансмиллий таҳдид ва хавф-хатарларга қарши курашиш икки томонлама ҳамкорликнинг муҳим йўналишлари ҳисобланади. Ўзбекистон Европа Иттифоқи ва Европа давлатлари билан ўзаро манфаатли ҳамкорликни ривожлантиришга катта аҳамият беради . Европа мамлакатлари билан ҳамкорликнинг асосий йўналишлари савдо, сармоявий ва молиявий ҳамкорликни ривожлантириш, юқори технологиялар трансфери ва енергетика соҳасидаги ҳамкорликдир. фан, технология, таълим, екология, соғлиқни сақлаш ва маданият, шунингдек минтақавий хавфсизликни мустаҳкамлаш. Шу билан бирга, Европанинг етакчи давлатлари,хусусан,Германия, Франсия, Буюк Британия, Белгия, Италия, Испания, Латвия ва бошқа давлатлар билан икки томонлама муносабатларни янада юқори босқичга кўтаришга алоҳида еътибор қаратилади. Ўзбекистон кўп асрлик умумий тарих, тил ва дин, муштарак қадриятлар, ўхшаш урф-одат ва анъаналар билан боғланган Туркия билан дўстлик ва ҳамкорликни мустаҳкамлаш бўйича изчил сиёсатини давом еттиради. Республика Туркия билан турли соҳаларда, хусусан, савдо, инвестиция ва туризм соҳасида ўзаро манфаатли алоқаларни ривожлантиришда давом етади. Республика ташқи сиёсатининг устувор йўналиши Осиё-тинч океани минтақасининг ривожланган давлатлари билан ҳамкорликни ривожлантириш, хусусан Корея Республикаси ва Япония. Ўзбекистон ушбу мамлакатлар билан инвестиция, савдо, юқори технологиялар, маданий-гуманитар ҳамкорлик соҳаларида кенг кўламли амалий ҳамкорликни давом еттиради. Ўзбекистон Жануби-Шарқий Осиёдаги ҳамкор давлатлар-Малайзия, Индонезия, Сингапур, Ветнам ва бошқалар билан ҳамкорликни фаол равишда оширади. Ўзбекистон Республикаси Жанубий Осиё мамлакатлари, хусусан, Ҳиндистон ва Покистон билан савдо-иқтисодий, transport-коммуникация, туризм ва бошқа соҳаларда ҳар томонлама ва ўзаро манфаатли алоқаларни ривожлантириш тарафдори. бошқа соҳаларда. Ўзбекистон мусулмон дунёси мамлакатлари билан иқтисодиёт, transport коммуникациялари, молия, инвестиция ва туризм соҳаларида, шу жумладан Ислом ҳамкорлик ташкилоти ва Ислом тараққиёт банки доирасида ўзаро манфаатли алоқаларни фаол ривожлантириш ва мустаҳкамлашдан манфаатдор. Ўзбекистон БМТ ishida фаол иштирок етишда давом етади , уни халқаро тинчлик ва хавфсизликни сақлаш, шунингдек , тез ўзгариб бораётган дунёда давлатларнинг барқарор ривожланишига кўмаклашиш учун масъул бўлган ягона universal ташкилот деб билади. глобаллашув жараёнлари. Кўп томонлама ҳамкорликни ривожлантириш,замонавий таҳдид ва таҳдидларга қарши курашишда ушбу тузилмалар механизмларидан самарали фойдаланиш мақсадида Республика Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик ташкилоти, Шанхай ҳамкорлик ташкилоти ва мустақил давлатлар Ҳамдўстлиги билан ҳамкорликни янада ривожлантириш тарафдори . Ўзбекистон Осиё тараққиёт банки каби халқаро молия институтлари билан ҳамкорликни кенгайтириш учун барча саъй-ҳаракатларни амалга оширади Тараққиёт банки, Жаҳон банки, халқаро валюта жамғармаси, Европа тикланиш ва тараққиёт банки, Осиё инфратузилма инвестиция банки ва Европа инвестиция банки, мамлакатда енергетика, transport, қишлоқ хўжалиги, уй-жой соҳасида янги лойиҳаларни амалга ошириш, кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ривожлантириш. Ўзбекистон Республикаси дунёнинг 130 дан ортиқ мамлакатлари билан дипломатик алоқалар ўрнатган . Тошкентда 45 та хорижий давлатларнинг елчихоналари, 8 та фахрий консуллар, 19 та халқаро ташкилотларнинг ваколатхоналари, 18 та хорижий давлатларнинг халқаро ҳукуматлараро ва ҳукумат ташкилотларининг ваколатхоналари, 1 та дипломатик мақомга ега савдо ваколатхоналари фаолият кўрсатмоқда. Хорижий мамлакатларда ва айни пайтда Халқаро ташкилотларда Ўзбекистон Республикасининг 47 та дипломатик ва консуллик ваколатхоналари фаолият кўрсатмоқда. Ўзбекистон 100 дан ортиқ халқаро ташкилотларга аъзо бўлиб, кўп томонлама ҳамкорликнинг турли тузилмалари билан ҳамкорликни ривожлантирмоқда 3. Ташқи сиёсат асослари Ўзбекистон 31 август 1991 йил-мамлакатимиз расмий еълон қилинган кун Бу Ўзбекистоннинг жаҳон ҳамжамиятига кенг миқёсда интеграциялашуви учун бошланғич нуқтага айланди. 1991 йилда Ўзбекистон ташқи ишлар вазирлигида собиқ Сссрнинг чет еллик меҳмонларини Ўзбекистоннинг тарихий ва маданий диққатга сазовор жойларига олиб боришда фақат протокол ва вакиллик функцияларини бажарадиган 10 дан ортиқ ходим бор еди.
Хитой, Ҳиндистон, Миср, Испания, Франсия ва бошқа Европа ва Осиё давлатлари билан фаол сиёсий ва савдо-иқтисодий алоқалар билан ажралиб турарди. Темурнинг дипломатик саъй-ҳаракатлари туфайли ўрта аср халқаро муносабатлари амалиётида биринчи marta Европа ва Осиё умумий геосиёсий макон сифатида қабул қилина бошлади. Ўзбекистон мустақилликка еришганидан буён яна бир бор мустақил равишда ўз ташқи сиёсатини олиб бориш имкониятига ега бўлди. Дастлаб у миллий-давлат муносабатларининг устуворлиги каби умумеътироф етилган тамойилларга асосланган еди. қизиқишлар мамлакатлар, norma халқаро ҳуқуқлар, бошқа давлатларнинг ички ишларига аралашмаслик, барча низоларни тинч йўл билан ҳал қилиш. Ўзбекистон учун муҳим ички ва ташқи сиёсий вазифаларни холисона ҳал етиш нафақат ўтиш даврининг мураккаб шароитларида , балки мураккаб халқаро шароитда ҳам амалга оширилди. 20-21-асрлар охирида, совуқ уруш тугаши ва СССР парчаланганидан сўнг, халқаро муносабатларнинг янги тизимини шакллантириш жараёни бошланди. Шу билан бирга, умумий манфаатлар ва чуқур қарама-қаршиликлар, ҳамкорлик қилиш ва рақобатлашиш тенденциялари мавжуд еди. Жаҳон ҳамжамияти дуч келади хавфсизликка янги таҳдид ва таҳдидлар - халқаро терроризм ва екстремизм, наркотрафик,оммавий қирғин қуролларининг тарқалиши, уюшган жиноятчилик. Ўзбекистон Республикасининг ташқи сиёсати Конституцияга, "ташқи сиёсий фаолият консепсияси тўғрисида" ги, "халқаро шартномалар тўғрисида" ги қонунларга ва давлатнинг бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатларига, Ўзбекистон Республикаси Президенти И. A. Каримовнинг дастурий нутқлари ва маърузаларига асосланади. мамлакат қўшилган халқаро конвенциялар ва шартномалар . Ўзбекистон мустақилликка еришганидан буён миллий манфаатларга асосланган, халқаро ҳамжамиятда кенг еътироф етилган, жаҳон иқтисодиётида ўз мавқеини мустаҳкамлаган, мувозанатли ташқи сиёсат олиб бормоқда. мамлакатнинг дунёдаги обрўси, унинг минтақавий ва халқаро ишларда роли ва аҳамияти . Ўзбекистоннинг замонавий ташқи сиёсати ХХИ асрнинг жадал ўзгариб бораётган халқаро ва сиёсий воқеликларини ҳисобга олган ҳолда қурилган бўлиб, бу ташқи сиёсатнинг фаол, фаол ва прагматик йўналишини амалга оширишни, юзага келаётган муаммоларга ўз вақтида ва адекват жавоб беришни талаб қилади. Ўзбекистон Республикаси ташқи сиёсатининг асосий вазифалари давлат мустақиллиги ва суверенитетини янада мустаҳкамлаш, мамлакатнинг халқаро сиёсатдаги ўрни ва ролини мустаҳкамлаш, миллий ва минтақавий хавфсизликни таъминлаш, миллий иқтисодиётни барқарор ва жадал ривожлантириш учун енг қулай шарт-шароитларни яратиш, бу борада изчил ҳаракатни давом еттиришдан иборат очиқ демократик давлат қуриш ва дунёнинг ривожланган давлатларидан бирига айланиш. Ўзбекистон қуйидаги асосий тамойилларга содиқ қолмоқда: ташқи сиёсат тамойиллари: - қуйидаги принциплар асосида очиқ, прагматик ва мувозанатли ташқи сиёсат олиб бориш: уларнинг миллий манфаатларидан келиб чиққан ҳолда; - суверенитетни ҳурмат қилиш, ҳудудий яхлитлик ва ички ишларга аралашмаслик, низоларни тинч йўл билан ҳал етиш, куч ишлатмаслик ёки куч билан таҳдид қилишнинг умумеътироф етилган халқаро нормалари ва тамойиллари асосида бошқа давлатлар билан тенг ҳуқуқли ва ўзаро манфаатли муносабатларни ривожлантириш .
давлат, халқнинг олий манфаатлари, уларнинг фаровонлиги ва хавфсизлиги, модернизациянинг устувор йўналишларидан келиб чиққан ҳолда касаба уюшмаларига кириш, Ҳамдўстлик ва бошқа давлатлараро тузилмаларга аъзо бўлиш, шунингдек, улардан чиқиш ҳуқуқини ўзида сақлаб қолади мамлакатнинг амалдаги миллий қонунчилиги ва қабул қилинган халқаро мажбуриятлар. Ўзбекистон тинчликсевар сиёсат олиб боради ва ҳарбий-сиёсий блокларда қатнашмайди , ҳарбий-сиёсий блокка айланган тақдирда ҳар қандай давлатлараро тузилмадан чиқиш ҳуқуқини ўзида сақлаб қолади. Ўзбекистон Республикаси қўшни давлатлардаги қуролли тўқнашувлар ва кескинлик ўчоқларига аралашишнинг олдини олиш учун сиёсий, иқтисодий ва бошқа чораларни кўради, шунингдек , ўз ҳудудида хорижий ҳарбий базалар ва объектларни жойлаштиришга йўл қўймайди. Конституцияга мувофиқ, "Мудофаа тўғрисида" ги қонун ва ҳарбийлар таълимот Қуролланган Кучлар Республикалар Ўзбекистон Улар фақат мамлакатнинг давлат суверенитети ва ҳудудий яхлитлигини, аҳолининг тинч ҳаёти ва хавфсизлигини ҳимоя қилиш учун яратилган ва чет елда тинчликпарварлик операцияларида қатнашмайди. Ўзбекистоннинг ҳозирги босқичдаги асосий ташқи сиёсий вазифалари: ушбу босқичда: - сиёсий, савдо-иқтисодий, маданий-гуманитар, илмий-техникавий ва бошқа соҳаларда халқаро ҳамкорликни изчил ривожлантириш; - мамлакатимизда демократик ислоҳотларни , жамият ва иқтисодиётни модернизациялашнинг жадал жараёнларини самарали амалга ошириш учун енг қулай ташқи сиёсий шарт-шароитларни яратиш; - Марказий Осиёда тинчлик ва барқарорликни сақлаш ва мустаҳкамлаш ,минтақани хавфсизлик ва барқарор ривожланиш зонасига айлантириш, Афғонистонда тинчлик ва барқарорликни таъминлаш; – шакллантириш мувозанатли кўп ўлчовли тизим стратегик ҳамкорлик билан етакчи компаниялар давлатлар томонидан дунё ва халқаро ташкилотлар минтақадаги геосиёсий мувозанатни сақлаб, Ўзбекистоннинг савдо-иқтисодий, технологик, transport ва бошқа алоқаларини кенг диверсификация қилмоқда; - минтақада мавжуд ёки юзага келаётган муаммоларни ўз вақтида ҳал қилиш учун сиёсий, дипломатик ва халқаро ҳуқуқий механизмлардан, шу жумладан профилактик дипломатия чораларидан фойдаланиш ; - республиканинг ишончли сиёсий ва иқтисодий ҳамкор сифатидаги халқаро обрўсини мустаҳкамлаш, мамлакатнинг халқаро майдондаги инвестиция, туризм, маданий ва тарихий жозибадорлигини мустаҳкамлаш ; - миллий иқтисодиётнинг устувор тармоқларига тўғридан-тўғри хорижий инвестициялар ва илғор технологияларни жалб етиш жараёнини ошириш учун икки томонлама ва кўп томонлама ҳамкорлик механизмларини фаол ишлаб чиқиш ва улардан фойдаланиш ;
. - фуқароларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳар томонлама ҳимоя қилишни таъминлаш ва Ўзбекистон Республикасининг чет елдаги юридик шахслари. Ўзбекистон ташқи сиёсатининг ўзига хос хусусияти мустақилликдан буён Президентимиз раҳнамолигида шаклланган ва амалга оширилаётган "келажак дипломатияси" дир. Унинг моҳияти шундан иборатки,юзага келаётган муаммоларни асосли, тизимли, изчил ва принсипиал тарзда ҳал қилиш керак. Бу кескинлик кучайишининг ўз вақтида олдини олиш, зиддиятли вазиятлар ривожланишининг олдини олиш ва бошқа салбий кўринишларга қаратилган. Ўзбекистон Республикаси ушбу дипломатия доирасида БМТ минбаридан ва бошқалар нуфузли кишилар халқаро ташкилотлар ташкилотлар қайта-қайта ва Мен халқаро ҳамжамиятни Афғонистон муаммосини самарали ҳал етишга, халқаро терроризм ва екстремизм, гиёҳвандлик тажовузига қарши ҳар томонлама ва тажовузкор курашишга , Марказий Осиёда ядро қуролидан холи зона яратишга олдиндан чақирдим. Ўзбекистоннинг мустақиллиги ва ўзбек халқининг ўз мамлакати келажагини ўз қўли билан қуришга интилиши халқаро ҳамжамият ва халқаро ҳамжамият томонидан қўллаб-қувватланди. Республикада амалга оширилаётган ўзгаришлар ва ислоҳотлар қўллаб-қувватланмоқда етакчи компаниялар халқаро ташкилотлар ташкилотлар, хорижий компаниялар Ўзбекистон билан фаол ҳамкорлик қилаётган давлатлар,халқаро бизнес ва молия институтлари . Турли мамлакатлар билан тенг шериклик ва ўзаро ҳурмат тамойиллари асосида ҳар томонлама алоқалар ўрнатиш Ўзбекистонга жаҳон иқтисодий муносабатлари тизимига муваффақиятли қўшилиш, фаол халқаро сиёсий, иқтисодий, илмий-техникавий ва маданий ҳамкорликни амалга ошириш имконини беради. Ўзбекистон ташқи сиёсатининг енг муҳим устувор йўналиши қўшни давлатлар билан,биринчи навбатда, минтақадаги алоқаларни ривожлантириш ва ҳар томонлама ҳамкорликни мустаҳкамлашдан иборат. Минтақавий ҳамкорликни янада чуқурлаштириш Марказий Осиёда тинчлик, барқарорлик ва фаровонликнинг муҳим шартидир . Шу нуқтаи назардан, биз Марказий Осиё ҳамкорлик ташкилоти доирасидаги конструктив ҳамкорликка алоҳида аҳамият берамиз . Ўзбекистон Ғарб, Осиё-тинч океани минтақаси, Жануби-Шарқий ва Жанубий Осиё мамлакатлари билан муносабатларни изчил ва изчил ривожлантириб ,уларни сифат жиҳатидан янги мазмун билан тўлдиришга интилмоқда. 1996 йилда имзоланган ҳамкорлик шартномаси асосида ва Ўзбекистон-Европа Иттифоқи ҳамкорлиги Биз Европа Иттифоқи билан сиёсий мулоқот ва савдо-иқтисодий алоқаларни ривожлантириш ва мустаҳкамлаш бўйича саъй-ҳаракатларимизни кучайтиришда давом етамиз . МДҲ мамлакатлари билан ҳамкорлик долзарб бўлиб қолмоқда, бунда иштирокчи давлатлар умумий ва ўз миллий манфаатларини кўп томонлама ва икки томонлама асосда амалга ошириш учун ўз позицияларини мувофиқлаштириши мумкин . Мустақилликнинг ўрнатилиши билан Ўзбекистон Осиё, яқин Шарқ ва яқин Шарқдаги руҳи, дини, урф-одатлари ва анъаналарига яқин бўлган мусулмон сивилизацияси мамлакатлари билан бевосита алоқа ўрнатишга муваффақ бўлди. Шу билан бирга, Ўзбекистон ва ушбу мамлакатлар ўртасидаги сиёсий, иқтисодий, маданий- гуманитар алоқаларнинг ривожланиши ижобий динамикага ега. Ўзбекистон ташқи сиёсатининг устувор йўналишларидан бири минтақавий ва global миқёсда барқарорлик ва тинчликни сақлаш бўйича халқаро ҳамкорлик бўлиб қолмоқда. Хавфсизликнинг бўлинмаслигининг асосий тамойилига асосланиб, Ўзбекистон Марказий Осиё минтақасида барқарорлик ва хавфсизликни таъминлашда халқаро тузилмалар, биринчи навбатда БМТ, ЕХҲТ, ШҲТ ва CОC ролини фаоллаштиришни изчил қўллаб-қувватламоқда ва бундан кейин ҳам қўллаб-қувватламоқда. Сўнгги йилларда Марказий Осиё, бутун халқаро ҳамжамият сингари , халқаро террорчилик ташкилотлари, гиёҳвандлик синдикатлари ва турли екстремистик кучларнинг жиноий интилишларининг шафқациз ҳақиқатига дуч келди. Шу муносабат билан Ўзбекистон ташқи сиёсий фаолиятининг асосий вазифаси минтақавий ва global даражадаги хавфсизлик соҳасидаги халқаро ҳамкорлик бўлиб келган ва бундан кейин ҳам шундай бўлиб қолади. Шанхай ҳамкорлик ташкилоти бунга яққол мисол бўла олади. Афғонистонда аксилтеррор операцияси натижасида ушбу мамлакатдан минтақавий хавфсизликка таҳдид даражаси сезиларли даражада ошди. Марказий Осиёда барқарорликни мустаҳкамлаш борасида ижобий тенденция мавжуд . Ҳ бошчилигидаги Афғонистон бошқарувини қўллаб-қувватлаш. Карзай, Ўзбекистон икки томонлама асосда афғон халқининг тез орада тинч ҳаётга қайтишини тарғиб қилишни давом еттирмоқчи . Биз Афғонистонни кузатувчи сифатида Бмтга таклиф қилганимизда, Марказий Осиёнинг органик қисми бўлган ушбу мамлакатни минтақавий жараёнларга тўлиқ жалб етиш зарурлигидан келиб чиқдик ва бу , албатта, можародан кейинги Афғонистонни қайта тиклашга ижобий таъсир кўрсатади . Минтақа учун жиддий муаммо унинг географик изоляцияси ва изоляциясидир. Шу муносабат билан Ўзбекистон муқобил transport-коммуникация йўлакларини яратиш орқали Марказий Осиёни "анклавдан чиқариш" бўйича ҳар томонлама саъй-ҳаракатларини давом еттиради . Енг истиқболли йўналиш-Ҳинд океанида денгиз алоқаларига олиб борадиган Trans-афғон йўналиши . Ушбу лойиҳани қўшни ва бошқа манфаатдор давлатлар билан ҳамкорликда, donor давлатлар ва халқаро молиявий тузилмалар кўмагида амалга ошириш нафақат минтақа давлатларининг барқарор ривожланишига, балки Марказий Осиёнинг геоиқтисодий харитасини тубдан ўзгартиришга ёрдам беради. Ўзбекистон ташқи сиёсати мустақилликка еришгандан буён шаклланиб келмоқда. Синов ва хатолар орқали, Республикада содир бўлаётган ички сиёсий ва иқтисодий жараёнлар ва бошқа бир қатор омилларни ҳисобга олган ҳолда. Ўзбекистон ўз тараққиёт йўлини, шаклланиш йўлини излади миллий идентификация. Ўзбекистон ташқи сиёсати жаҳон куч марказлари-Хитой, Россия ва Хитой томонидан мувозанатли тенглик тамойилларига асосланади. Қўшма Штатлар ва икки томонлама муносабатларга еътибор қаратган ҳолда кўп томонлама интеграция бирлашмаларида иштирок етишдан бош тортиш . Олий Majlis томонидан 2012 йилда қабул қилинган мамлакат ташқи сиёсати консепсиясида қўшилмаслик мақоми, ҳарбий-сиёсий бирлашмаларга аъзо бўлишни рад етиш , унинг ҳудудида хорижий ҳарбий базаларни жойлаштириш, ўзбекистонлик ҳарбий хизматчиларнинг чет елдаги операцияларда иштирок етишини тақиқлаш тўғрисидаги қоидалар мавжуд . Мустақил Ўзбекистоннинг биринчи президентидан кейин ички сиёсатдаги ўзгаришлар ва иқтисодий ўзгаришлар билан ташқи сиёсий ислоҳотларни ҳам амалга ошириш кераклиги тўғрисида жиддий мунозаралар бошланди . Юқоридаги иккита принципни рад етиш бўладими? Ушбу суҳбатларнинг барчаси 2017 йил июн ойида, Республика Бош вазири Абдулазиз Комилов аниқ ва аниқ айтганда тўхтатилди: Ўзбекистон ОДКБ ва ЕЕУГА аъзо бўлишни режалаштирмаяпти. Шунингдек, у Ўзбекистон ташқи сиёсатининг асосий устувор йўналиши Марказий Осиё бўлишини қўшимча қилди. 4. Ташқи сиёсат янги босқичда Агар Ўзбекистоннинг ташқи сиёсатини янги босқичда таҳлил қилсак, унда биз учта тегишли саволга жавоб беришга ҳаракат қилишимиз керак:: 1. Янги ташқи сиёсатнинг вазифалари. 2. Асосий йўналишлари. 3. Рейтинг ушбу жараённинг ҳақиқий чуқурлиги, яъни.ўзгаришлар тезлиги ва форматлари. 2017-йил феврал ойида, президент сайловидан бир неча ой ўтиб , Ўзбекистон Республикасини 2021-йилгача ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича ҳаракатлар стратегияси қабул қилинди. Ва охирги, бешинчи йўналиш ташқи сиёсатга бағишланган. Мамлакат ташқи сиёсатининг янги босқичдаги асосий мақсади Ўзбекистон атрофида хавфсизлик, барқарорлик ва яхши қўшничилик камарини яратишдан иборат еканлиги қисқа ва қисқа баён етилган. Бу борадаги енг муҳим вазифалар давлат чегарасини делимитация ва демаркация қилиш масалаларини ҳал қилишдир. Бу енг муҳим нуқта, чунки Ўзбекистон Марказий Осиёнинг марказида жойлашган ва минтақанинг барча мамлакатлари билан чегарадош. Ўзбекистон Марказий Осиё мамлакатлари билан ҳамкорликка катта еътибор қаратмоқда ва август ойида Тошкентда "Ўзбекистон ташқи сиёсатининг асосий устувор йўналиши-Марказий Осиё "деб номланган йирик конференция бўлиб ўтди . Кўриниб турибдики, Марказий Осиё минтақасидан ташқаридаги ҳокимият марказлари томонидан бошланган интеграция лойиҳаларида иштирок етишдан бош тортиш тамойили ҳозирги вақтда янги ривожланиш стратегияси доирасида Марказий Осиёда минтақавий ҳамкорликни фаоллаштириш сиёсати билан синхронлаштирилмоқда. Бу Ўзбекистон ташқи сиёсатининг ўзагини ташкил етади ва бу кўп нарсани тушунтиради. Мамлакат ҳали ҳам ташқи кучлар томонидан таклиф қилинган интеграция тузилмаларига аралашмайди . Шу билан бирга , Ўзбекистон фақат Россия интеграцияси ташаббусларига қарши, дейиш нотўғри. Гап, масалан, Шҳтнинг еркин савдо зонасини яратиш ғояси ҳақида кетмоқда, бу ерда фақат Ўзбекистон Хитойга қизиқмаслигини айтишга журъат етади. Алоҳида-алоҳида қиймат буни есланг танланган мамлакатлар бўйича сиёсат, қаратилган ҳақида експорт қилиш маҳаллий маҳсулотлар. Експортга йўналтирилган ривожланиш-бу бошқа мамлакатлар бозорлари. Бундан ташқари, Ўзбекистон таклиф қиладиган кўп нарсалар мавжуд. Шунинг учун ташқи сиёсат тамойилларидан бири Ўзбекистоннинг минтақа мамлакатлари ўртасидаги ҳамкорликнинг турли шаклларини фаоллаштиришни фаол қўллаб -қувватлашидир. Ва бу аллақачон қилинмоқда. Ўзбекистон-Қозоғистон автомобиллари ЕОИИ бозорларига сотиш учун Қўстанайда йиғилмоқда. Ўзбекистон Қирғизистон жанубида автобус ва автомобиллар ишлаб чиқаришни йўлга қўйди синов режимида. Афғонистон ва Покистон бозорларига чиқиш учун Тожикистонда қишлоқ хўжалиги техникасини ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш режалаштирилган. Бу минтақавий ҳамкорликнинг сифат жиҳатидан янги босқичи бўлиб, биз ҳам давлат, ҳам нодавлат иқтисодий субектлар иштирокида давлатлараро ҳамкорликка ўтаётганимизни айтиш имконини беради . Ва бунга асосан минтақадаги барча мамлакатларнинг тайёрлиги, барча давлатларнинг миллий ўзига хослигини шакллантириш жараёнининг якунланиши ёрдам берди. Марказий Осиё мустақил ташкилотга айланмаган ва ҳанузгача ташқи кучлар таъсирида. Минтақа мамлакатлари ҳали ҳам ўзларининг субъективлигини шакллантириш жараёнида. Бу жуда узоқ жараён бўлиб, буни мамлакатлар ўзларининг минтақавий интеграция кун тартибини мустақил равишда шакллантира олмаганликлари кўрсатмоқда. Ва барча минтақавий интеграция лойиҳалари ўлик туғилди. Ўзбекистон таклиф етган минтақа мамлакатлари учун кун тартиби минтақавий ҳамкорликни мустаҳкамлаш , Марказий Осиё минтақаси ўзининг геоиқтисодий ва геосиёсий субъективлигини қўлга киритиш учун платформа бўлиш имкониятига ега . Тожикистон сиёсатшунослар Миллий ассоциацияси директори А. Мамадазимов сайлов қонунчилигидаги ислоҳотлар, фуқароларнинг асосий ҳуқуқ ва еркинликлари кенгаяётганини алоҳида таъкидлади. Унинг сўзларига кўра, айрим мамлакатларда фуқароларнинг сайлов ҳуқуқларини чеклаш жараёни кечаётган бўлса -да, Ўзбекистон вакиллик органларига сайловларни"инсонпарварлаштириш"бўйича мисли кўрилмаган чораларни кўрмоқда. Мисол тариқасида експерт Россия Федерациясида бўлган шахсларга овоз беришда иштирок етиш ҳуқуқини беришни келтирди. суд ҳукми билан озодликдан маҳрум қилиш жойларида "қабр" ва "ўта оғир"тоифаларига кирмайдиган жиноятларни содир етган шахслар. Експертнинг фикрича, Ўзбекистонда амалга оширилаётган ислоҳотлар ва демократлаштириш тўлқини бутун Марказий Осиё минтақасини қамраб олади. Бу ҳолда, Шу нуқтаи назардан, у " Марказий Осиё експертлар ҳамжамияти Ўзбекистондаги трансформация жараёнларини мамнуният билан қабул қилади. Шу билан бирга,Ўзбекистон Президентининг янги ташаббуслари Япония императорлари саройларига ҳам етиб бораётганига Ўзбекистон раҳбарининг яқинда Японияга ташрифи чоғида гувоҳ бўлдик." Россия Европа ва Осиё тадқиқотлари маркази директори А. Русаков Ўзбекистонда амалга оширилаётган кенг кўламли сиёсий ўзгаришларни қутлар екан,улар парламентнинг субъективлигини кучайтириши ва Мдҳнинг барча мамлакатларида ниҳоятда долзарб бўлган сиёсий партияларнинг ролини оширишини таъкидлади. Унинг сўзларига кўра, Мдҳнинг бошқа мамлакатларида ҳам демократик институтларни мустаҳкамлаш чоралари кўрилмоқда, аммо натижалар кўп нарсани орзу қилади. Бу борада қандай Експерт бугунги кунда Ўзбекистонда ушбу соҳада ўз муваффақият тарихини яратиш учун барча имкониятлар мавжудлигини таъкидлади . Белгия парламентининг собиқ сенатори А. Дестехче парламент сайловлари юқори савияда ўтганини қайд етиб, ҳозирги "Ўзбекистонни ўзгартириш"нинг асосий хусусиятларини таъкидлади.: 1) мамлакатнинг иқтисодий очиқлиги ва бизнес юритиш учун жозибадорлиги, 2) мамлакат ҳукумати сиёсати туфайли ўзаро ҳурмат ва ўзаро тушунишнинг тубдан янги муҳитида содир бўлаётган минтақавий жараёнларнинг ҳаракатлантирувчи кучи , 3) етакчи global кучлар билан муносабатларда самарали кўп векторли сиёсат, 4) мамлакатда сўз еркинлиги ва қонун устуворлигини мустаҳкамлашда ифодаланган мутлақо янги сиёсий муҳит . Ҳиндистон халқаро алоқалар Кенгашининг етакчи тадқиқотчиси А. Зафарнинг фикрича, Ўзбекистон сиёсий тизимини демократлаштиришда катта ўзгаришлар ва Реал силжишлар аллақачон кўзга ташланмоқда. Қисқа вақт ичида ижтимоий-сиёсий ва ижтимоий-иқтисодий соҳаларда қатор йирик ислоҳотлар амалга оширилди. Бу, айниқса, кайфиятда сезилади мамлакатимизда ислоҳотларни қўллаб-қувватловчи ва сиёсий кун тартибини шакллантиришда фаол иштирок етишдан манфаатдор бўлган сайловчилар . Директор ахборот-таҳлил маркази МДҲ Ижроия қўмитаси раҳбари А. Заварзин Ўзбекистонда сўнгги йилларда амалга оширилаётган кенг кўламли ислоҳотлар самаралари Президент Шавкат Мирзиёевнинг мамлакатни ижтимоий-иқтисодий ва сиёсий ривожлантириш масалалари бўйича чуқур тушунганидан далолат беришини таъкидлади. Қисқа вақт ичида Ўзбекистон халқи ва ҳокимияти прагматик ва чинакам демократик йўлни босиб ўтди, унинг натижалари халқаро ҳамжамият томонидан аллақачон еътироф етилган. Експерт Ўзбекистоннинг МДҲ фаолиятида фаоллашаётганини алоҳида қайд етди. U 2020 йилда Ўзбекистоннинг Мдҳга раислиги нафақат кўп томонлама ҳамкорликка, балки Ҳамдўстлик доирасидаги икки томонлама ҳамкорликка ҳам қўшимча туртки беришига ишонч билдирди . Покистон Global ва стратегик тадқиқотлар маркази директори Х. Таймурнинг таъкидлашича, бугунги кунда Покистон Ўзбекистоннинг иқтисодий салоҳиятини, шу жумладан сўнгги уч йил ичида амалга оширилган ўзгаришларни юқори баҳолайди . Ушбу ислоҳотлар нафақат бир мамлакатни, балки бутун минтақани қайта тиклашни назарда тутувчи Ўзбекистоннинг янги иқтисодий модели сифатида кенг кўриб чиқилмоқда. Покистон вакили Ўзбекистон раҳбари қисқа вақт ичида Марказий Осиёда узоқ муддатли ривожланиш тизимини яратишга муваффақ бўлганини таъкидлади. X. Исломобод Тошкентнинг ташқи сиёсий ташаббусларини, жумладан, Афғонистон йўналишидаги ташаббусларини тўлиқ қўллаб-қувватлайди. Афғонистон бўйича Тошкент конференсияси Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг дипломатик соҳадаги улкан муваффақияти бўлиб,Афғонистон тинчлик жараёнининг бошланишига кучли туртки берди. Унинг номи билан Унинг сўзларига кўра,Тошкентда минтақавий алоқани кенгайтиришга қаратилган лойиҳаларни илгари суришга алоҳида еътибор қаратиш лозим. Шу муносабат билан, експертнинг сўзларига кўра, Покистон Мозори-Sharif-Кобул-Пешовар темир йўли лойиҳасини амалга оширишдан манфаатдор. Хивар сиёсий ва ахборот тадқиқотлари маркази (Миср) директори А. Тоҳирнинг сўзларига кўра, Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан амалга оширилаётган иқтисодиётни либераллаштириш ва сиёсий жараёнларни демократлаштириш тез орада мамлакатга ҳам иқтисодий,ҳам сиёсий жиҳатдан керакли натижаларга еришиш имконини беради. Унинг сўзларига кўра , Араб мамлакатларида Ўзбекистонга қизиқиш ортиб бормоқда. U Ўзбекистоннинг сайёҳлик салоҳиятини алоҳида таъкидлади, унинг фикрича, бу мамлакатда туризмни ривожлантиришда муҳим омил бўлиши мумкин. Миср фуқаролари учун Марказий Осиёда енг кўп ташриф буюрадиган жой , зиёрат туризми учун жуда кўп зиёратгоҳлар мавжудлиги сабабли . Деканат факултет халқаро ташкилотлар алоқалар Марказий Осиёдаги минтақавий ҳамкорликни шарҳлар екан, В. Шадурский минтақавий ҳамкорликни кенгайтириш истагини Ўзбекистон ҳукуматининг профессионаллиги мезони сифатида белгилаш мумкинлигини таъкидлади . Експертнинг сўзларига кўра, "қўшни давлатлар ўртасидаги ўзаро манфаатли муносабатлар анъанавий равишда енг кам харажатлар (ҳудудий яқинлик, умумий тарихий тақдирлар, арзон логистика ва бошқалар) билан катта samara беради.). Аксинча, можаролар ва географик жиҳатдан яқин давлатларнинг тўқнашуви барча минтақавий актёрларга тузатиб бўлмайдиган зарар етказиши мумкин. Ҳар қандай миллат ота-оналар ва қўшнилар танланмаган доноликка ега. Бу нафақат одамларга, балки Штатларга ҳам тегишли." Експерт "Марказий Осиё "бешлигининг икки томонлама ва кўп томонлама алоқаларини фаоллаштириш, ўзаро манфаатли шаклларни излаш" ни таъкидлади ҳамкорлик-бу давлатлар ва жамиятларнинг минтақа мамлакатлари дуч келадиган ташқи ва ички муаммоларга адекват жавобидир." Ўзбекистон Республикаси Президенти "Ўзбекистон Республикаси ташқи ишлар вазирлиги тизимини тубдан такомиллаштириш , ташқи сиёсат ва ташқи иқтисодий фаолиятнинг устувор йўналишларини амалга оширишда унинг масъулиятини кучайтириш чора-тадбирлари тўғрисида "ги фармонни имзолади . Ушбу Фармонда Давлат Ўзбекистоннинг яқин тарихида биринчи marta "ватандошлар билан мулоқот"концепциясига еътибор қаратди. Фармонда хориждаги ватандошлар билан тизимли мулоқот йўлга қўйилмагани,республикани ривожлантиришнинг устувор йўналишларида ижтимоий-иқтисодий, маданий-гуманитар лойиҳалар ва дастурларни амалга оширишда уларнинг салоҳиятидан фойдаланилмагани қайд етилган . Фармонда фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини реал ҳимоя қилишни таъминлаш механизмларини шакллантириш ва амалга ошириш, хориждаги ватандошлар билан ҳар томонлама мулоқотни йўлга қўйиш, уларни савдо-иқтисодий, маданий-гуманитар ижтимоий лойиҳа ва дастурларни амалга оширишда фаол иштирок етиш ислоҳотларнинг енг муҳим йўналишларидан бири бўлиши зарурлиги таъкидланди ташқи ишлар вазирлиги тизими. Шунинг учун ташқи ишлар вазирлиги (ТИВ) янги тузилма - хориждаги ватандошлар билан ҳамкорлик бўлимини яратмоқда . Ўзбекистон Республикаси Президентининг "истеъдод" жамғармаси айлантирилди Чет елда мутахассисларни тайёрлаш ва ватандошлар билан мулоқот маркази. Маълумки, ватандошлар дунёнинг кўплаб мамлакатларида яшайдилар. Масалан, Ақш, Буюк Британия, Франция, Жанубий Корея, Россия ва бошқаларда. Википедия маълумотларига кўра, ҳозирда 20 мингдан ортиқ етник ўзбеклар Ақшнинг фуқаролари ёки тўлиқ аҳолиси. Президент фармонида таъкидланишича , вилоятда кўрсатилаётган давлат хизматлари самарадорлиги ва сифати даражаси қониқарсиз бўлиб қолмоқда. консуллик муассасаларининг фаолияти , хориждаги Ўзбекистон жисмоний ва юридик шахсларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини самарали ҳимоя қилишни таъминлаш, қийин вазиятларда фуқароларга ёрдам кўрсатиш. Янги актда таъкидланишича, жаҳон ҳамжамиятини мамлакатдаги кенг кўламли ўзгаришлар ва республиканинг халқаро ташаббуслари тўғрисида хабардор қилиш ишлари суст бўлиб, ижобий имиджни шакллантириш ва мамлакатнинг халқаро майдондаги обрўсини мустаҳкамлаш бўйича вазифаларни самарали амалга оширишга тўсқинлик қилмоқда. Фармонга кўра, ташқи ишлар вазирлигида янги тузилмалар шакллантирилмоқда. Ташқи иқтисодий ҳамкорликка алоҳида еътибор қаратилиб, 4 та филиалдан иборат бўлим ташкил етилди. Шунингдек , жисмоний ва юридик шахсларнинг сўровларини кўриб чиқиш бўлими ва cалл-марказ сектори, Дуне ахборот агентлиги ва media маркази, таржима агентлиги, таҳлил ва прогнозлаш маркази ва бошқалар мавжуд. Ташқи ишлар вазирлигининг ҳудудий бўлинмаларини ташкил етиш Қорақалпоғистон Республикаси ва вилоятларда. Норматив-ҳуқуқий ҳужжат ташқи ишлар вазирлигининг айрим ходимларини белгилайди . Шундай қилиб, фармонга мувофиқ, дипломатик ваколатхона раҳбари ташқи сиёсат ва ташқи иқтисодий сиёсатнинг самарали амалга оширилишини таъминлайдиган, мамлакат манфаатларини, шунингдек фуқароларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қиладиган ва илгари сурадиган Ўзбекистон Республикасининг қабул қилувчи давлатдаги енг юқори расмий вакили ҳисобланади . Ўзбекистон Республикасининг юридик шахслари. Дипломатик ваколатхона раҳбари о ъ збекистон Республикаси фуқароси бо ъ лиши мумкин , ега юқори таълим, бепул давлат ва чет тилларини яхши биладиган, тегишли ишбилармонлик, ахлоқий ва касбий фазилатларга ега, шунингдек тарих, маданият, миллий анъана ва урф-одатларни чуқур биладиган, Ўзбекистон Республикасидаги ижтимоий-иқтисодий ва ижтимоий-сиёсий ўзгаришларнинг моҳияти ва аҳамияти "Дипломатик хизмат тўғрисида", "Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномалари тўғрисида" (янги версияда), "консуллик Уставини тасдиқлаш тўғрисида" (янги версияда) қонун лойиҳаларини ишлаб чиқиш таклиф етилади. Бундан буён ташқи ишлар вазирлиги ҳар йили хорижий давлатлар билан фаол ва тизимли ишлаш ,ташқи иқтисодий фаолиятга (маҳаллий маҳсулотлар експортини рағбатлантириш,инвестиция ва технологияларни жалб қилиш, сайёҳлик оқимини кенгайтириш) алоҳида еътибор қаратиш учун Ўзбекистон Республикаси хорижий институтларининг"йўл хариталари" ни мунтазам ишлаб чиқади ва қабул қилади. ва ахборот ва тушунтириш фаолияти. Фармон Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети фаолиятини яхшилайди . Таълим муддати ва бакалаврга қабул квоталарини қисқартириш, шунингдек , "халқаро Иқтисодиёт ва Менежмент "ва"халқаро журналистика"мутахассисликлари бўйича бакалаврлар тайёрлашнинг янги йўналишларини жорий етиш кутилмоқда . Енди университет расмий тадбирлар ва хорижий мамлакатлар делегацияларини юқори даражада ташкилий қўллаб-қувватлаш учун professional таржимонлар ва қўлланмалар тайёрлайди . Қизиғи шундаки, 2019 йил охирига қадар пойтахт вилоятида ер участкалари ажратилиши ва Ўзбекистон Республикасининг хорижий давлатлардаги елчилари учун турар-жой бинолари ва ташқи ишлар вазирлигининг дипломатик ходимлари учун тўртта кўп қаватли уй қурилиши таъминланади. ХХИ асрнинг иккинчи ўн йиллигининг бошларига келиб, Ўзбекистон иқтисодиёти минтақа мамлакатлари иқтисодиёти орасида енг жадал ривожланаётган мамлакатлардан бири бўлди: биринчи ўн йилликда Яимнинг ўртача йиллик ўсиши деярли 7% ни ташкил етди. Янги минг йилликда иқтисодий ўсишнинг асосий омилларидан бири ташқи муҳитдир савдо. Шунга кўра, иккинчи ўн йил ичида ташқи иқтисодий фаолият (ФЕА) пасайиши мамлакат иқтисодий ривожланиш пастлаб олиб келди: $ 25 миллиард 2012 дан $ 19 миллиард 2016 учун ташқи савдо ҳажмининг куз ялпи ички маҳсулот ўсиши бир томчи билан бирга еди 8.2% 2012 учун 6 % 2017 йилда. Мамлакат иқтисодий ўсишнинг юқори суръатларини сақлаб қолиш учун ташқи иқтисодий фаолият соҳасини рағбатлантириш зарурлигига объектив дуч келди Борисов Д. A., 2019 йил 131 ривожланиш, бу ерда ташқи иқтисодий фаолиятни ривожлантиришнинг муҳим таркибий қисми бўлиб келмоқда. модернизация савдо ва transport инфратузилмаси инфратузилма Ўзбекистон товарларининг жаҳон бозорига рақобатбардош чиқишини таъминлаш. Шу нуқтаи назардан, Ўзбекистонни ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришнинг объектив еҳтиёжлари 2013 йилда Хитой Халқ Республикаси томонидан еълон қилинган Белт анд Роад Initiative (БРИ) билан бир вақтга тўғри келди ва ҳозирда Тошкентда Хитой молия институтларидан қўшимча инвестициялар ва имтиёзли кредитларни жалб қилиш имконияти мавжуд. Силк Роад жамғармаси), шунингдек , катта уланишни таъминлаш учун transport инфратузилмасини диверсификация сонини ошириш Марказий Осиёда мавжуд ва режалаштирилган transport коридорлари билан мамлакатнинг transport тизими (CА). Шу билан бирга, Каримов ҳукмронлигининг сўнгги йилларида Ўзбекистоннинг анъанавий ташқи сиёсий устувор йўналишларидан (жаҳон сиёсатининг асосий марказларидан тенглашиш ва Марказий Осиё ҳаётида фаол иштирок етиш) четга чиқиш кузатилди. Тошкент тўпланган ҳудудий ва сув муаммолари юки остида ўзини изоляция қилиш ва минтақавий давлатлараро мулоқотга тўсқинлик қилиш йўлини бошлади. Манфаатлар мувозанати Хитой томонига силжий бошлади, бу ташқи савдо кўрсаткичларига дарҳол таъсир кўрсатди: Россия ва Қозоғистоннинг ўзбек товарлари експортидаги улуши 40,1 йилда 2012 йилдан 21,1 йилда 2016 фоизга камайди.Бироқ 2016 йилда табиий сабабларга кўра Ўзбекистонда янги сиёсий цикл бошланди. Шавкат Мирзиёев сайловдаги ғалабасидан сўнг Ўзбекистон Президентининг ҳокимият транзити ижтимоий-сиёсий ғалаёнларсиз ўтди, бу еса Ўзбекистоннинг янги раҳбариятига мамлакатни иқтисодий ривожлантириш муаммоларини ҳал қилишга еътибор қаратиш имконини берди. 7 йил 2017 февралда раҳбариятнинг ривожланишнинг асосий йўналишларига янги ёндашуви — 2017-2021 йилларда мамлакатни ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича ҳаракатлар стратегияси (бундан буён матнда стратегия деб юритилади) тақдим етилди. Стратегия давлатнинг ички муаммолари бўйича таъкидланган ва стратегиянинг асосий бўлимлари: улар саф тортмоқда атрофида вазифалар интенсивлаштиришлар ижтимоий-иқтисодий ривожланиш. Халқаро ҳамкорлик бўлимларида Ўзбекистон ташқи сиёсатининг анъанавий моделлари акс еттирилган бўлиб, унда минтақавий ва жаҳон сиёсатининг асосий марказлари тенглиги, шунингдек, Ўзбекистоннинг минтақавий сиёсатдаги фаол роли таъкидланган. Хусусан, стратегия матнида муайян иқтисодий блоклар, ташаббуслар ёки халқаро ҳамкорларга ҳаволалар мавжуд емас. Шунга қарамай, стратегия бўлимлари матнининг контент таҳлили кўп сонли Минтақада Хитой ва Россия иқтисодий ташаббуслари билан кўплаб чорраҳалар ва ўхшашликлар мавжуд бўлиб , бу Ўзбекистоннинг ижтимоий-иқтисодий ривожланиш режалари Марказий Осиёнинг макроиқтисодий шароитига ҳақиқий интеграциялашганидан далолат беради. Биринчидан, стратегия бўлимларининг мақсади "Яхшилаш давлат корхонаси ва ижтимоий қурилиш" ва "қонун устуворлигини таъминлаш ва суд — ҳуқуқ тизимини ислоҳ қилиш" - Ўзбекистоннинг коррупсияга чалинган давлат сифатидаги ҳозирги салбий обрўсига қарши таклифни шакллантириш. Суд ҳокимияти мустақиллигини мустаҳкамлаш , жиноятчиликка қарши курашиш ва ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш тизими самарадорлигини ошириш, парламент ва сиёсий партияларнинг ролини кучайтириш, давлат бошқаруви тизимини ислоҳ қилиш, жамоатчилик назорати механизмларини амалда жорий етиш каби вазифалар белгиланди. Стратегиянинг ушбу қисмларининг асосий хабари хусусий мулк ҳуқуқларини кафолатлашдир ва хорижий инвесторлар ва ҳамкорлар учун инвестиция қилинган хорижий капиталдан самарали фойдаланиш. Иккинчидан, "иқтисодиётни ривожлантириш ва либераллаштириш" стратегиясининг бўлимида Ўзбекистон раҳбарияти ташқи савдо алоқалари ва халқаро саноат кооперациясини ривожлантириш масалаларини кўтаради . Макроиқтисодий барқарорликни мустаҳкамлаш ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш вазифаларидан иборат ўзаро боғлиқ иқтисодий ривожланиш тизими қурилмоқда . юқори бўлганлар албатта ўсиш даражаси иқтисодиёт, рақобатбардошликни ошириш, қишлоқ хўжалигини модернизация қилиш, иқтисодиётда давлатнинг мавжудлигини камайтириш бўйича институционал ва таркибий ислоҳотларни давом еттириш, хусусий мулк ҳуқуқларини ҳимоя қилишни кучайтириш ва устувор ривожлантириш , кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ривожлантиришни рағбатлантириш, вилоятлар, туманлар ва шаҳарларни комплекс ва мувозанатли ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш, фаол жалб етиш инвестиция муҳитини яхшилаш орқали мамлакат иқтисодиёти ва минтақаларига хорижий инвестициялар иқлим ўзгариши. Бундан ташқари, сиз танлашингиз мумкин, стратегиянинг ушбу қисмининг мазмуни ва семантик мазмуни енг тузилган ва ҳажмли еканлиги, бу ҳам билвосита Ўзбекистоннинг янги раҳбарияти доктринасида ташқи иқтисодий фаолиятнинг устуворлигини кўрсатади . Учинчидан, "ижтимоий соҳани ривожлантириш" бўлимида қурилишни фаоллаштириш, шу жумладан ОБОР ташаббусининг асосий маъноси билан бевосита боғлиқ бўлган йўл-transport ва муҳандислик-коммуникация инфратузилмаси соҳасида ҳаволалар мавжуд . Ўзбекистон президенти Ш. Миризиёев мамлакатнинг иқтисодий ривожланишини модернизация қилиш ва фаоллаштириш режаларини еълон қилди, аммо Ўзбекистон иқтисодиётини ривожлантиришнинг ички вазифалари кўплаб лавозимларда ташқи субъектлар билан бевосита ёки билвосита боғлиқ еди. Марказий Осиё макроиқтисодиёти минтақадаги кичик давлатлар учун давлатлараро ҳамкорлик соҳаларида чекланган. Россия Федерацияси ташаббус, фараз қилиш миллатлараро хизматлар шакллари Бу Ўзбекистон ташқи сиёсатининг формуласига зиддир. Шу сабабли, Хитой лойиҳасининг шартлари ташқи савдо transport йўналишларини диверсификация қилиш ва иқтисодий инфратузилмани ривожлантиришга инвестицияларни жалб қилиш вазифалари билан чамбарчас боғлиқ бўлган Ўзбекистоннинг ҳозирги ташқи сиёсатига енг мос келади. Бундан ташқари, 2016 йил июн ойида Ўзбекистон-Хитой инфратузилмасининг асосий объекти -Қамчиқ довони орқали Ангрен-Пап темир йўл линияси қурилди ва у ягона интеграциялашган темир йўл алоқаси тизимини шакллантирди Шунингдек, у Хитой-Марказий халқаро транзит темир йўл коридорининг потенциал асосий бўғинига айланди Асиа-Europe. Ин шу нуқтаи назардан, Шавкат Мирзиёевнинг асосий ташқи сиёсий мақсади тенглик сиёсатидан ташқи сиёсат манфаатларининг динамик мувозанати сиёсатига ўтиш: ассиметрияни олдини олиш ёки максимал даражада юмшатишдан иборат Хитой томони фойдасига ва Pekin билан янада ишончли музокаралар олиб боришни таъминлаш. Янги Президентимизнинг илк халқаро қадамларининг тадбир ва мазмун-моҳияти таҳлиллари шундан далолат беради: Ўзбекистон ушбу мақсадни ташқи сиёсатнинг иккита вазифасини ҳал қилиш орқали амалга оширади: биринчиси-Россия Федерацияси билан иқтисодий алоқаларни ХХР билан иқтисодий ҳамкорликка қарши оғирлик сифатида мустаҳкамлаш; иккинчиси -Ўзбекистоннинг мотивацион мавқеини ўрнатиш учун Ўзбекистоннинг етакчи иштирокида иқтисодий ва хавфсизлик масалалари бўйича минтақавий дипломатияни қайта бошлаш. ва минтақа миқёсидаги ривожланиш кун тартибининг фаол иштирокчиси. 6-7 март 2017 йил Шавкат Мирзиёевнинг Туркманистонга биринчи давлат ташрифи бўлиб ўтди. Сеанс учун бетарафлик сиёсатини амалга ошираётган мамлакат Ўзбекистоннинг янги раҳбариятининг олдинги етакчилик тамойилларига — тенг ҳуқуқлилик ва минтақавий дипломатияга урғу беришга содиқлигининг рамзига айланди. Музокаралар чоғида ҳамкорликнинг, биринчи навбатда, ташқи иқтисодий соҳадаги муҳим амалий масалалари кўтарилди . фаолияти: қурилиш автомобил билан ва темир йўл кўприклари, транзит ва юк ташишни ташкил етиш, божхона имтиёзлари. 22 йил 23-2017 март кунлари Ўзбекистон Президентининг Қозоғистонга давлат ташрифи бўлиб ўтди ва бу Тошкент ташқи сиёсатида Марказий Осиё муаммоларига еътибор қаратилаётганлигини тасдиқлайди. Шавкат Мирзиёев "янги раҳбар" мақомидан фойдаланиб , Қозоғистон-Ўзбекистон муносабатларини яқинда юз берган инқироздан олиб чиқди. Қозоғистон томони ташқи иқтисодий логистика масалаларини ҳам муҳокама қилди: ташқи савдо имтиёзлари, юк транзитига чегирмалар, Автомобил йўлларини реконструксия қилиш: Шавкат Мирзиёев 4 йил 5-2017 апрел кунлари Давлат ташрифи билан Россияда бўлди. Учрашувда Россия Федерацияси ва Ўзбекистон сиёсий ва ишбилармон доираларининг кўплаб вакиллари иштирок етди ва музокаралар натижасида жами 50 миллиард долларлик 15 шартнома имзоланди . Бундай натижалар Россия-Ўзбекистон муносабатларида сифат жиҳатидан янги босқични кўрсатмоқда. Икки мамлакат ўртасидаги давлатлараро муносабатларнинг янги модели шакллантирилгани Россия-Ўзбекистон музокараларининг муҳим натижаси бўлди. Россия Федерацияси мамлакатлар ўртасидаги муносабатларнинг алоҳида мақомини тасдиқлайдиган муносабатлар: Ўзбекистонни Россия Федерациясининг иқтисодий ва ҳарбий-сиёсий лойиҳаларига қўшмасдан икки томонлама савдо-иқтисодий ва сармоявий алоқаларни фаол ривожлантириш . Шавкат Мирзиёев 11 йил 13-2017 Май кунлари Давлат ташрифи билан Хитойда бўлди. Ушбу ташриф давомида қўшилиш мавзусига катта еътибор қаратилди Ўзбекистон Республикаси учун Хитой тилида режалар томонидан ОБОР даврида Марказий Осиё саноат ва логистика инфратузилмасини ривожлантириш . Аммо шуни таъкидлаш керакки, Ўзбекистоннинг аввалги дипломатик фаолияти ХХР билан музокараларда юқори амалий натижаларга еришишга ҳисса қўшган: 105 миллиард долларлик 23 та битим имзоланган. Бундан ташқари, ҳар томонлама стратегик шериклик муносабатларини янада чуқурлаштириш бўйича Қўшма баёнот имзоланиб, унда устувор йўналишлар белгилаб олинди иқтисодий ҳамкорлик: савдо-иқтисодий, сармоявий, молиявий-техник, transport-коммуникация, қишлоқ хўжалиги кооперацияси, шунингдек саноат паркларини яратиш. Янги раҳбариятнинг ташқи сиёсати Ўзбекистон ва ЕОИИ ўртасидаги савдо-иқтисодий алоқалар динамикасига таъсир кўрсатди: 2017 йилда Россия ва Қозоғистоннинг Ўзбекистон експортидаги улуши 23,3% ни ташкил етди ва 2018 йилнинг тўққиз ойида експорт 27,4% гача ўсди . Шундай қилиб, ЕОИИ иқтисодиёти Хитойни етакчи мавқега олиб чиқди. Ўзбекистоннинг ташқи савдо шериги, сўнгги йиллардаги салбий тенденцияларни бекор қилмоқда. Ўзбекистоннинг янги раҳбариятининг кейинги ташқи сиёсий фаолияти Марказий Осиё мамлакатларининг минтақавий кун тартибининг мувофиқлаштирувчиси сифатида мамлакатнинг музокаралар позициясини мустаҳкамлаш ниятида еканлигини кўрсатади, бу мамлакат халқларининг ўзаро ижтимоий-иқтисодий ривожланишига алоҳида еътибор қаратган ҳолда фаровонлик камарини шакллантириш ғоясига асосланади . Марказий Осиё мамлакатлари. Олий Мажлисга мурожаат ва БМТ Бош Ассамблеясида нутқ сўзлади. Мирзиёев 2017 йилда ташқи сиёсатнинг асосий ғоясини аниқ белгилаб берди Ўзбекистон: Марказий Осиё -мулоқот, яхши қўшничилик ва ўзаро муросага асосланган ташқи сиёсатнинг асосий устувор йўналиши. Ташқи сиёсат мақсадларининг амалий ифодасини Ўзбекистоннинг қўшни давлатлар билан иқтисодий дипломатиясида кўриш мумкин , бунда Марказий Осиё давлатлари ўртасида минтақа давлатларини муваффақиятли ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва модернизация қилиш кафолати сифатида умумий иқтисодий,transport ва логистика маконини яратиш ғояси барча баёнот ва келишувлар орқали амалга оширилади. Қозоғистон. Қозоғистон томони билан икки томонлама мулоқотни тиклаш ва қайта бошлаш Ўзбекистоннинг самарали ташқи сиёсатининг муҳим шарти бўлди. 2017 йилдан 2018 йилгача Қозоғистон йўналиши енг фаол бўлди: Ўзбекистон Президенти Қозоғистонга олтита сафар қилди . Муҳим натижа келажак ҳақидаги Қўшма декларация бўлди Ўзбекистон Республикаси ва Қозоғистон Республикаси ўртасида стратегик шериклик ва яхши қўшничиликни мустаҳкамлаш , 2017-2019 йилларга мўлжалланган иқтисодий ҳамкорлик стратегияси ва минтақалараро ҳамкорлик тўғрисидаги битим. Ушбу ҳужжатлар икки мамлакат ўртасидаги давлатлараро муносабатларнинг янги мақомини акс еттиради. Ушбу икки йиллик дипломатик жараён давомида ташқи бозорларга енг қисқа ва самарали киришни таъминлаш учун transport ва транзит йўлакларини ривожлантириш доимий музокаралар мавзусига айланди. Хусусан, ташқи савдода ўзаро преференсиялар ва ташқи савдо юкларини ўз ҳудудлари бўйлаб транзит ташишни амалга оширишда қўшимча чегирмалар ўрнатилиши бу борадаги ҳамкорликни тубдан кенгайтириши ва катта ҳажмдаги транзит юкларни жалб қилиши таъкидланди. Беинеу — Акжигит автомагистралини — Ўзбекистон чегарасини реконструксия қилиш лойиҳасини тезкор амалга оширишга қизиқиш билдирилмоқда. Туркманистон. Шавкат Мирзиёев 2017-2018-йилларда Туркманистонга тўрт marta ташриф буюриб, икки томонлама муносабатларнинг ҳуқуқий асослари сезиларли даражада янгиланди. Енг муҳим ҳужжатлар қаторига Ўзбекистон Республикаси ва Туркманистон ўртасида стратегик шериклик тўғрисидаги битим, иқтисодий ҳамкорлик тўғрисидаги битим киради 2018-2020. Ин замонавий Туркманистон-Ўзбекистон мулоқотида савдо-иқтисодий алоқаларга алоҳида еътибор қаратилмоқда. ва transport ва логистика компаниялари ҳамкорлик йўналишлари. Икки мамлакат президентлари transport соҳаси иқтисодий ҳамкорликнинг устувор йўналишларидан бири еканлигини аниқ таъкидламоқда . Туркманобод-Фароб автомобил ва темир йўл кўприкларининг очилиши юқори баҳоланиб , Жанубий ва Марказий Европа, яқин Шарқ, Жанубий ва Жануби-Шарқий Осиё мамлакатларига trans-Кавказ Transport йўлаги ва лойиҳанинг амалга оширилиши Тошкент ўртасидаги муносабатларни ривожлантиришда муҳим йўналиш деб еълон қилинди ва Ашхобод. Ўзбекистон-Туркманистон-Ерон халқаро transport йўлаги. Қирғизистон. Мирзиёев сайлови арафасида ҳудудий masala бўйича қарама-қаршиликлар таъсирида Ўзбекистон-Қирғизистон муносабатлари дипломатик танг аҳволда қолди. Шу билан бирга, Қирғизистон Европа-Ўзбекистон-Хитой йўналиши бўйича логистика билан таъминлашда муҳим шерик бўлиб, Ўзбекистонни Евроосиё логистика йўналишларига киритиш бўйича истиқболли лойиҳаларни кафолатлайди Термиз-Мозори-Sharif-Андҳой-Ҳирот-Ерон ва Ҳиротандҳой-Мозори-Sharif. Шунга кўра, Ўзбекистоннинг янги ташқи сиёсат йўналиши Bishkek билан муносабатларни ўрнатиш масалаларини еътиборсиз қолдира олмади . Икки йил давомида олий ва олий даражадаги учта ташриф ва учта қабул Ўзбекистон-Қирғизистон муносабатларини тубдан қайта бошлади. 2017 йил икки мамлакат ўртасидаги муносабатларда ютуқ йили бўлди: давлат чегарасининг 85% ўтиши тўғрисида келишиб олиш ва қолган 15% учун ечимларни ишлаб чиқиш учун ҳукуматлараро комиссия ишини фаоллаштириш мумкин еди; стратегик шериклик тўғрисидаги декларация, дўстлик, яхши қўшничилик ва ишончни мустаҳкамлаш. Ўзбекистон Республикаси ва Қирғизистон Республикаси имзоланди. Ўзбекистон-Қирғизистон дипломатик жараёни ҳам бундан мустасно емас, ҳужжатлар ва баёнотларда ташқи бозорларга енг қисқа ва самарали чиқишни таъминлайдиган transport ва транзит йўлакларини ривожлантириш соҳасидаги икки томонлама ҳамкорликнинг стратегик моҳияти таъкидланган . Таджикистан. 2017 йил бошига келиб, Ўзбекистон-Тожикистон муносабатлари сув ва ҳудудий можаролар таъсири остида музлатилган . Шунга қарамай, ш.нинг дипломатик фаолияти .Мирзиёева Ўзбекистон ва Тожикистон ўртасидаги муносабатлардаги салбий тенденцияни ўзгартира олди . 2018 йил давомида тўртта юқори даражадаги учрашувлар натижасида 29 та икки томонлама шартномалар, шу жумладан савдо ва тараққиёт тўғрисидаги шартнома имзоланди. Ўзбекистон Республикаси ва Тожикистон Республикаси ўртасидаги стратегик шериклик тўғрисида ва икки мамлакат президентлари Ўзбекистон ва Тожикистон ўртасида ҳал қилинмаган муаммолар йўқлигини таъкидладилар. Ўзбекистон-Тожикистон музокаралари ташқи иқтисодий лейтмотивга ега бўлиб, transport-логистика соҳасидаги ҳамкорликни ривожлантиришга қаратилган. Тожикистон раҳбари Ш.билан учрашув чоғида.Мирзиёев шундай деди: "бугунги кунда савдо-иқтисодий ва маданий ҳамкорликни тўлиқ амалга ошириш учун бизда улкан имкониятлар мавжуд. мамлакатларимизнинг transport-коммуникация салоҳияти, маданий-гуманитар алмашинувларни фаоллаштириш. Биз ушбу ташриф ҳақиқатан ҳам тарихий бўлишини истаймиз ва келишувларимиз кўп йиллар давомида халқларимизга хизмат қилади." Қисқа вақт ичида Ўзбекистон қўшнилари билан ташқи сиёсатда салмоқли муваффақиятларга еришди , ижтимоий-иқтисодий ривожланишнинг прагматик йўналишларига, айниқса, минтақа бўйлаб transport-логистика соҳасидаги ҳамкорликка алоҳида еътибор қаратган ҳолда икки томонлама муносабатларнинг стратегик асосларини яратиш ёки янгилаш мумкин бўлди . Ўзбекистон икки томонлама форматлардан фойдаланган ҳолда транзит салоҳияти, юк ташиш ҳажмини ошириш, ўзаро иқтисодий манфаатлар,преференсиялар, transport коммуникациялари, инфратузилма ва ҳоказолардан иборат янги мазмунли минтақавий кун тартибини ишга туширишга муваффақ бўлди. Ўзбекистоннинг "Марказий Осиё биринчилиги" тамойилига асосланган дипломатик ташаббуси мамлакат ташқи сиёсатининг кўп томонлама форматига ҳам тарқалди. Кўп томонлама дипломатиянинг асосий детерминантларининг тақдимоти Ш.Мирзиёевнинг 27 2018 йил март куни "тинчлик жараёни, хавфсизлик соҳасидаги ҳамкорлик ва минтақавий ҳамкорлик"мавзусидаги Тошкент халқаро Афғонистон Олий даражадаги конференсиясида сўзлаган нутқи. Ўзбекистон Президенти 2017-2018 йиллар давомида вилоят ҳокимияти томонидан ва халқаро ташкилотлар ҳамкорлар кашфиёт Афғонистон муаммоларини ҳал қилиш учун янги дипломатик йўл. Янги Президентимизнинг кўп томонлама ташқи сиёсатининг бир қатор инсталляцияларини кўриш мумкин. Биринчидан, Тошкент конференсияси Марказий Осиё давлатларини бирлаштириш ва умумий келажак қиёфасини яратиш бўйича Ўзбекистон раҳбарияти учун таклиф бўлди. Ўзбекистон 137 та Марказий Осиё давлатининг минтақавий манфаатларининг вакили сифатида иштирок етиб, қуйидаги ғояларни изчил илгари сурди: Марказий Осиё-Европа ва Осиё ўртасидаги кўприк; минтақа келажаги минтақа мамлакатлари қўлида; Марказий Осиёнинг гуллаб-яшнаши хорижий давлатларнинг асосий мотивидир. Марказий Осиё мамлакатлари хавфсизлиги сиёсати ва бўлинмаслиги. Ўзбекистон Президенти жаҳон актёрларининг ўсиб бораётган амбициялари фонида минтақа давлатларининг жамоавий субъективлигини ошириш зарурлигини таъкидлади. Иккинчидан, Ўзбекистон коллектив хавфсизлик масалаларини халқаро ҳуқуқ билан боғлади. саволлар ижтимоий-иқтисодий ривожланиш ривожланиш, таъкидлаш ҳаётнинг бу соҳалари ўртасида бевосита боғлиқлик мавжуд. Бундан ташқари, иқтисодий ривожланиш жуда утилитар тарзда шакллантирилади: минтақавий лойиҳаларни амалга ошириш. савдо ва транзит хизматлари, transport компаниялари, енергетика, инфратузилма ва алоқа лойиҳалари. Шу нуқтаи назардан, Тошкент конференсияси арафасида Марказий Осиё ва Афғонистон мамлакатлари ўртасидаги ҳамкорликнинг аниқ йўналишларини муҳокама қилишга қаратилган "Марказий Осиё + Афғонистон" (C5+1) ҳамкорлигининг янги форматидаги биринчи йиғилиши бўлиб ўтди . Ушбу форматдаги иш
, қўшни давлатлар билан ўзаро муносабатларнинг стратегик асосларини аниқ минтақавий иқтисодий мақсадлар фойдасига қайта кўриб чиқиш орқали Ўзбекистоннинг Марказий Осиё мамлакатлари ўртасидаги ўзаро боғлиқ ижтимоий-иқтисодий кун тартибининг мувофиқлаштирувчиси сифатидаги ролини ошириш .
ташқи иқтисодий фаолиятни либераллаштириш. Иккинчиси -саноатда Россия Федерацияси билан савдо-иқтисодий, сармоявий ва ҳамкорлик алоқаларини фаоллаштириш. Учинчиси -хавфсизлик муаммоларини ҳал қилишда минтақавий аҳамиятга молик ташаббусларни шакллантириш ва амалга оширишга қодир бўлган кўп томонлама минтақавий хавфсизлик соҳасидаги масъулиятли иштирокчи сифатида Ўзбекистон имиджини шакллантириш . Президент Шавкат Мирзиёевнинг сиёсий услуби ўз самарасини кўрсатди: самарали таъминлаш мумкин Ўзбекистоннинг миллий манфаатлари, Марказий Осиёдаги global ва минтақавий актёрларнинг манфаатларини мувозанатлаш. Download 89.93 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|
1 2