1. Tashqi muhitning muayyan ta’siri tufayli yuzaga keladigan o’zgaruvchanlikning asosiy xususiyatlarini aniqlang

TEST 6
1. Tashqi muhitning muayyan ta’siri tufayli yuzaga keladigan o’zgaruvchanlikning asosiy xususiyatlarini aniqlang.
1) irsiylanadigan o’zgaruvchanlik; 2) irsiylanish xususiyatiga ega emas; 3) guruhli xarkterga ega;
4) oraliq formalar-siz paydo bo’ladigan o’zgaruvchanlik; 5) sifat jihatdan farq qiladigan o’zgaruvchanlik;
6) namoyon bo’lish darajasi har xil organizmda turlicha bo’ladi;
A) 1, 3, 6; B) 1, 3, 5; C) 1, 4, 5; D) 2, 3, 6;

2. Odamlarda I qon guruhi I⁰I⁰, II qon guruhi I^A I^A ; I^A I⁰; III qon guruhi I^BI^B; I^BI^O; IV qon guruhi I^AI^B genotipi bilan ifodalanadi. Gomozigota II qon guruhiga ega ayol gomozigota III qon guruhli erkakka turmushga chiqdi. Ushbu oilada tug’lishi mumkin bo’lgan farzandlarning qonida qanday moddalar bo’lmaydi?

a) agglyutinogen A; b) agglyutinogen B;
c) agglyutinin α; d) agglyutinin β;
A) b, c; B) c, d; C) a, d; D) a, b;

3. Meyozning bosqichlari yakuni uchun mos holatlarni belgilang.

1) telofaza I; 2) anafaza I
a) diploid to’plarndagi xromosomalarda ikkitadan xromatida bo’ladi; b) gaploid to’plamdagi xromosomalarda ikkitadan xromatida bo’ladi; c) gaploid to’plarndagi xromosomalarda bittadan xromatida bo’ladi; d) diploid to’plarndagi xromosomalarda bittadan xromatida bo’ladi
A) 1-b; 2-a; B) 1-d; 2-b; С) 1-a; 2-c; D) 1-c; 2-d;

4. Gekkon kariotipida jami xromasomalar soni 24 ta bo’lib, o’rganilayotgan barcha belgilarni ifodalovchi genlar gomozigota holatida. Erkak gekkon tana hujayrasida necha xil DNK molekulasi mavjud?

A) 13 B) 24 C) 12 D) 22

5. Noto’g’ri (a) va to’g’ri (b) rivojlanuvchi umurtqali organizmlarni aniqlang.

1) ildam kaltakesak; 2) karam kapalagi; 3) planariya;
4) ko’l baqasi; 5) chuchuk suv gidrasi; 6) baqachanoq;
7) yashil qurbaqa; 8) chittak
A) a-4, 7; b-1, 8 B) a-4, 6; b-2, 5
C) a-2, 5; b-1, 3 D) a-2, 6; b-3, 5

6. Birikkan (a) va mustaqil (b) holda nasldan-naslga o’tadigan belgilar to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang.

1) odamda gemofiliya kasalligi va rangni ajrata olmaslik;
2) drozofila pashshasi tanasining kulrang rangi va qanoti-ning uzunligi; 3) bug’doy donining pushti va qizil rangda bo’lishi; 4) no’xat donining sariq rangi va silliq shakli
A) a-1, 2; b-3,4 B) a- 1,3; b-2,4
C) a-2, 3; b-1,4 D) a- 3,4; b-1,2

7. O‘simliklarning rivojlanishi haqidagi ma’lumotlardan noto’g’risini aniqlang.

A) Dala qirqbo’g‘imining qo’ng’ir rangli poyasi sporaning, yashil chetlari bo’lingan o‘simtasi zigotaning rivojlanishidan hosil bo’ladi
B) Qarag’ay bir uyli bo’lib, tangachalarning ustida 2 tadan urug’kurtak joylashadi
C) Funariya.ning yashil ipi sporaning, Poya- barglari zigotaning rivojlanishidan hosil bo’ladi
D) Zuhrasochning ildizpoyasi zigotaning, ko’p xivchinli hujayrasi sporaning rivojlanishidan hosil bo’ladi

8. Quyidagi rasmda K,L,M organizmlari o’rtasidagi + belgisi foydali munosabatni, – belgisi esa zararli munosabatni ifodalaydi.

Bunga ko’ra K-L va L-M organizmlari o’rtasidagi to’g’ri munosabatni aniqlang
K-L L-M
A) K-L parazitizm L-M mutualizm
B) K-L mutualizm L-M kommensalizm
C) K-L kommensalizm L-M parazitizm
D) K-L parazitizm L-M kommensalizm

9. Funariyaning jinsiy bo’g’mi uchun mos kelmaydigan javobni aniqlang.

1) sporadan rivojlanadi; 2) sporofit hisobiga rivojlanadi;
3) har bir arxegoniyda bir necha tuxum hujayralar yetiladi; 4) arxegoniysi bir hujayrali; 5) poya-bargli o’simlik; 6) yashil ip hosil qiladi; 7) spora hosil qiladi.
A) 3, 4 B) 5, 7 С) 1 ,6 D) 3, 6

10. O’simliklar va hayvonlarda aromorfoz tipdagi o’zgarishlarni aniqlang.

1) spora bilan ko’payishdan urug’ bilan ko’payishga o’tish; 2) sudralib yuruvchilarda qalin po’stli tuxumlar paydo bo’lishi; 3) rovoch mevasining atrofida qanotchalarning paydo bo’lishi; 4) elektr skatda ko’krak suzgichlarining yassi tanaga tutashib ketishi.
5) gulli o’simliklarda qo’sh urug’lanishning paydo bo’lishi; 6) tuyoqli hayvonlarda tuyoq paydo bo’lishi.
A) 3, 4, 6; B) 1, 2, 5; C) 2, 3, 5; D) 1, 4, 5;

11. O’simliklarning floema naylariga xos bo’lgan xususiyatlarni aniqlang.

1) suvni ildizdan barglarga o’tkazish uchun xizmat qiladi;
2) o’simlikning o’tkazuvchi to’qimasi;
3) hujayralarida hujayra qobigí yo’q;
4) hujayralar tarkibida xloroplastlar mavjud;
5) hujayralarida yadro yo’q;
6) hujayralarida yo’ldosh hujayralari mavjud.
A) 1, 3, 6 B) 2, 4, 5 C) 2, 5, 6 D) 1, 3, 6

12. Dominant belgilarni ajrating.

1) bug’doy donining qizil rangi; 2) yashil donli no’xat;
3) pa-kanalik; 4) hushbo’y hidli no’xatning oq rangi;
5) odamda sochning erta to’kilishi; 6) pakanalik;
7) xoldor to’tilar patining yashil rangi; 8) odamning
qo’y ko’zli bo’lishi
A) 1, 3, 8 B) 4, 7, 8 С) 1, 2, 6 D) 2, 4, 5

13. Yapon lamirayasi qanday belgilari bilan yapon saforasidan farq qiladi?

1) hujayra qobig’i sellulozadan iborat; 2) vegetativ organ-larga ega; 3) xlorofillga ega; 4) sporalar orqali jinssiz ko’payadi; 5) tuban o’simlik; 6) urug’ orqali jinsiy ko’payadi
A) 4 ,5 В) 2 ,4 С) 3, 6 D) 1, 6

14. Kakku (a) va salamandra (b) embrional rivojlanish davriga xos ma’lumotlarni aniqlang.

1) urug’lanish ichki; 2) gastrulatsiya blastulaning
qat-qat joylashuvi hisobiga bo’ladi; 3) 2 marta ekvatorial bo’linish-dan so’ng 32 ta blastomer hosil bo’ladi;
4) urug’lanish tash-qi; 5) 3 marta meridinal bo’linishdan so’ng 8 ta hujayra ho-sil bo’ladi; 6) maydalanish blastulaning hosil bo’lishi bilan tugallanadi
A) a-1, 2; b-3, 6 B) a-3, 6; b-1, 4
C) a-1, 5; b-4, 6 D) a-1, 2; b-4, 5

15. Drozofila pashshasida tanasining kulrang bo’lishi, ensiz qanot va tukchalarning bo’lishi dominant holda irsiylanadi. Tana rangi va qanot shaklini aniqlovchi genlar to’liq birik-kan autosom genlardir. Tukchalarning mavjudligi boshqa autosomada joylashgan gen orqali aniqlanadi. Trigomozi-gota sariq rangli, normal qanotli va tukchalarsiz drozofila barcha belgilar bo’yicha gomozigota kulrang tanali, ensiz qanotli, tukchalarga ega drozofila bilan chatishtirildi. F₁ duragaylarini o’zaro chatishtirishdan olingan avlodning qancha qismi kulrang tanali, ensiz qanotli, tuksiz bo’ladi?

A) 1/16 B) 3/8 C) 1/8 D) 3/16

16. Ovogenezning o’sish bosqichiga mos kelmaydigan ma’lumotlarni aniqlang.

1) interkinez kuzatiladi; 2) xromosomalar spirallashadi;
3) har bir xromosoma ikkitadan xromatidaga ega;
4) hujayra hajmi ortadi; 5) meyoz bo’linish kuzatiladi;
6) hujayralardagi xromosomalar diploid to’plamga ega
A) 1, 2, 5 B) 1, 5, 6 C) 3, 4, 6 D) 2, 3, 4

17. Kordait (a), kalmar (b) va karakatitsa (c) ga tegishli ma’lumotlarni to’g’ri juftlang.

1) produtsent organizm; 2) prokariot organizm;
3) umurt-qali hayvon; 4) aerob nafas oladi;
5) konsument organizm; 6) umurtqasiz hayvon
A) a - 4; b - 6; с – 5 В) a - 2; b - 1; с - 5
С) a - 3; b - 4; с - 1 D) a - 4; b - 5; с - 2

18. Padalariyda spermatogenez jarayonida kuzatiladigan hodisalar qaysi javobda to’g’ri berilgan?

1) ko’payish davrida reduplikatsiya sodir bo’ladi;
2) 4 ta gaploid to’plamga ega hujayra hosil bo’ladi;
3) hujayralar-ning 50% i jinsiy Y xromosomaga ega;
4) o’sish davrida hujayralarda translyatsiya kuzatilmaydi; 5) hujayralarning barchasi jinsiy X xromosomaga ega bo’ladi; 6) ko’payish davrida diploid to’plamga ega hujayralar hosil bo’ladi
A) 1, 5 B) 3,6 C) 4, 5 D) 2, 4

19. Pseudomonas hujayrasining qaysi tuzilmasi nuklein kislotaga ega?

1) ribosoma; 2) yadro; 3) mitoxondriya; 4) xloroplast;
5) yadrocha; 6) plazmida; 7) hujayra markazi
A) 1,6 B) 2, 5 C) 6, 7 D) 3, 4

20. Agroekosistema (a) va ko’l (b) ekosistemasiga xos to’g’ri javobni aniqlang.

1) asosiy produtsentlar – fitoplankton; 2) yovvoyi o’simlik-lar begona o’tlar hisoblanadi; 3) Birinchi tartib konsumen-tlar – zooplanktonlar 4) turlar xilma-xilligi kam; 5) modda-lar aylanishi muvozanatsiz.
A) a – 2; b – 3 B) a – 1; b – 5
C) a – 5; b – 4 D) a – 3; b – 1

21. Xrizantema meyoz siklining anafaza II bosqichida xro-masoma soni 36 ta bo’lsa, anafaza I dagi xromatin sonini aniqlang?

A) 36 B) 18 C) 72 D) 9

22. Sianobakteriyalar (ko’k yashil suvo’tlar) uchun xos bo’lmagan noto’g’ri fikrlarni aniqlang.

1) ko’k – yashil suvo’tlar eng qadimgi organizmlar bo’lib ular prokariot hisoblanadi;
2) hujayralari qalin hujayra qobig’iga ega;
3) sianobakteriyalarda halqasimon DNK si yadro qobig’i bilan sitoplazmadan ajralib turadi;
4) ko’k – yashil suvo’tlar xlorofilg ega;
5) sianobakteriyalarda fotosintez xloroplastlarda kechadi;
6) ribosomalarida oqsil biosintezi amalga oshadi;
7) ATF sintezi mitoxondriyada kechadi.
A) 1, 2, 4 B) 3, 4, 6 C) 1, 2, 5 D) 3, 5, 7
23. Noto'g'ri fikrlarni aniqlang.
1) Uglevodlar uglerod, azot, vodorod va kisloroddan tashkil topgan organik birikmalardir;
2) Uglevodlar mono, di- va polisaxarid guruhlarga bo'linadi;
3) Monosaxaridlar suvda juda yaxshi eriydi;
4) Uglevodlar organizmda energetik, plastik va fermentativ funksiyalarni bajaradi;
5) Glikogen polimer bo'lib, o'simlik to'qimalarida uchraydi;
6) Ayrim monosaxaridlar nuklein kislotalar va ATF tarkibiga kiradi;
7) kraxmal va glikogen zaxira funksiyasini bajaradi;
A) 2, 3, 7 B) 1, 2, 6 C) 1, 4, 5 D) 3, 4, 6

24. Qaysi o’simlik(lar) tuproqdan mineral moddalarni o’zlashtirmaydi.

A) sorgo B) orxideya C) sholi D) sutlama

25.

Yuqoridagi organik birikmada "K" bilan ko'rsatilgan qismning nomi va nomi nima?
A) nukleotid B) ATF C) ADP D) Adenin

26. Noto’g’ri fikr berilgan javobni aniqlang.

1) adrenalin gormoni stressli holatda yurak o’rishini tezlashtiradi. 2) gipotalamus o’rta miyada joylashgan;
3) gipotalamus organizmning hayotiy faoliyatini nerv sistema va gumoral boshqarishni tartibga solishda
javobgardir; 4) gipotalamus gipofiz beziga signal yuboradi, gipofiz bezi gormonlari boshqa endokrin bezlarning faoliyatini nazorat qiladi; 5) gipofez bezining asosiy gormonlari samototropin va adrenalin;
6) somototrop gormoni bo’y o’sishini ta’minlaydi.
A) 1, 3, 4 B) 2, 3, 5 C) 2, 4, 6 D) 1, 5, 6

27. Karam kapalagining hayotiy siklini ekologiyaning qaysi bo'limi o'rganadi?

A) autekologiya B) sinekologiya
C) demekologiya D) biogeotsenologiya

28. Shimpanze zigotasining nazariy jihatdan 3 marta meridianal, 2 marta ekvatorial bo‘linishidan hosil bo‘lgan blas-tomerlardagi jami autosoma xromosomalari sonini toping.

A) 3072 B) 2208 C) 1472 D) 1536

29. Hindomalay biogeografik viloyatida orangutang, Haba-shiston biogeografik viloyatida shimpanze mavjudligi (a), Avstraliya biogeografik viloyati xashaki tovuqlarning, Hindomalay biogeografik viloyatida yovvoyi bankiv tovuqlarning uchrashi (b) tur paydo bolishining qaysi yo‘nalishiga misol boladi?

A) a - simpatrik; b - allopatrik
B) a - allopatrik; b - allopatrik
C) a - simpatrik; b - simpatrik
D) a - allopatrik; b – simpatrik

30. Quyidagi organizmlarni produtsent (a) va konsu-mentlarga (b) ajrating.

1) sigillariya; 2) sikas; 3) kaklik; 4) fillafora; 5) tamaki;
6) tuxumak; 7) kalina; 8) tyulen; 9) vyurok
A) a - 1, 4, 5, 6; b - 2, 3, 8, 9 B) a - 1, 3, 4, 7; b - 2, 5, 6, 8
C) a - 4, 5, 6, 7; b - 1, 2, 3, 9 D) a - 1, 4, 5, 8; b - 2 , 6, 7, 9

Mentor: Makhmudjon Ikramov tel: [phone]