1-topshirig’i bajardi: Askarov Dilshodbek Guruh: 120-20ETo’ Tekshirdi : Fayzullayev Bekzod toshkent – 2023 Mavzu: Elektron biznesning zamonaviy iqtisodiyotdagi o‘rni va ahamiyati

II. Davlat byudjeti daromadlari tarkibi, tuzilishi va dinamikasi
Bir xil mohiyatga ega va o’zaro munosabatda bog’liq bo’lib, markazlashgan pul fondi bo’lgan davlat byudjeti va davlatning boshqa maqsadli jamg’armalarini majburiy tashkil etadigan soliqlar va yig’imlar turlarining yig’indisiga soliq tizimi deb ataladi.
O’zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi yangi tahririning 17―Soliqlarning va yig’imlarning turlari nomli moddasiga binoan, O’zbekiston Respublikasi soliq tizimi
tarkibiga quyidagilar kiradi:

• 
  qo’shilgan qiymat solig’i;
  
• 
  aksiz solig’i;
  
• 
  foyda solig’i;
  
• 
  jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig’i;
  
• 
  yer qa‘ridan foydalanganlik uchun soliq;
  
• 
  suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq;
  
• 
  mol-mulk solig’i;
  
• 
  yer solig’i;
  
• 
  ijtimoiy soliq.
  

Shuningdek, soliq to’lovchilarning ayrim toifalari uchun Oʻzbekiston Respublikasi hududida quyidagi maxsus soliq rejimlari belgilanadi:

• 
  aylanmadan olinadigan soliq;
  
• 
  mahsulot taqsimotiga oid bitimlar ishtirokchilariga soliq solishning alohida tartibi;
  
• 
  maxsus iqtisodiy zonalar ishtirokchilariga va ayrim toifadagi soliq to’lovchilarga soliq solishning alohida tartibi.
  

Maxsus iqtisodiy zonalar ishtirokchilariga va ayrim toifadagi soliq to’lovchilarga soliq solishning alohida tartibi qonun hujjatlarida yoki investitsiya bitimlarida nazarda tutilgan investitsiyalarni amalga oshirish hamda boshqa shartlarni bajarish bilan bog’liq holda muayyan muddat uchun belgilanadi. Maxsus soliq rejimlari ayrim soliqlarni to’lashdan ozod etishni, pasaytirilgan soliq stavkalarini va boshqa soliq imtiyozlarini qo’llashni nazarda tutishi mumkin.
Barcha soliqlarni soliqqa tortish obyekti, iqtisodiy mohiyati va byudjet tizimi bo’g’inlari daromadlarini shakllantirishiga ko’ra quyidagicha guruhlash mumkin:
Soliqqa tortish obyektiga ko’ra soliqlar quyidagi mezonlarga qarab guruhlanadi:

• 
  Oborotdan olinadigan soliqlar;
  
• 
  Daromaddan olinadigan soliqlar;
  
• 
  Mol-mulk qiymatidan olinadigan soliqlar;
  
• 
  Yer maydoniga qarab olinadigan soliqlar.