1. Узбекистонда бухгалтерия хисоби тизимида олиб борилаётган ислохотлар

1. Узбекистонда бухгалтерия хисоби тизимида олиб борилаётган
ислохотлар
2. Касса операциялари хисоби.
3. Иш хаки хисоби буйича хужжатлар тартиби.
1. Mamlakatimizda olib borilayotgan iqtisodiy islohotlarda buxgalteriya hisobi va hisobotini mustaqil fan hamda amaliyotda kompaniyalar boshqaruvining muhim bo‘g‘ini sifatida xalqaro standartlarga muvofiq-lashtirish o‘ta muhim vazifalar sirasiga kiradi. Iqtisodiyotimizning barcha jabhalarida boigani kabi, bux-galteriya hisobi borasida ham ulkan o‘zgarishlar sodir boidi. Keyingi yillar mobaynida xalqaro standart-larga to‘la-to‘kis javob beruvchi buxgalteriya hisobi tizimini yaratish borasida ko‘pgina islohotlar olib borilmoqda. Buxgalteriya hisobidan foydalanuvchilar doirasi ancha kengayib borayotganligi, integratsiya jarayonlari chuqurlashayotganligi, qo‘shma korxonalar barpo etilayotganligi, jahon moliya bozoriga chi-qilayotganligi sarmoyalar, ishchi kuchi va valyutaning ayrim mamlakatlar o‘rtasida erkin harakatlanishi zarurligi buxgalteriya hisobi tizimini jahon standartlariga ko‘chirishni yanada qattiqroq talab qilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 7-fevraldagi 4947-sonli Farmoni bilan tasdiqlangan “2017-2021 -yillarda 0 ‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi” jamiyat hayoti barcha sohalari uchun asosiy dasturulamal bo‘lib hisoblanadi.
2.Xo‘jalik yurituvchi subyekt kassasidan naqd pulni olish va berish bilan bog‘liq bo‘lgan muomalalar kassa muomalalari deb yuritiladi. 0 ‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvi tomonidan
tasdiqlangan “Yuridik shaxslar tomonidan kassa operatsiyalarini amalga oshirish qoidalari”ga asosan tashkil qilinadi va yuritiladi. Kassa operatsiyasi bu kompaniyadagi naqd pul bilan bog‘liq bo‘lgan operatsiyalar majmuasidir. Har bir xo‘jalik subyekti naqd pulda hisob-kitoblami amalga oshirish maqsadida o‘z kassasiga ega boiishi lozim. Naqd pul bilan hisob-kitoblami amalga oshirmaydigan tashkilotlar kassa xonasiga ega boiishlari talab etilmaydi. Kassa muomalalarining buxgalteriya hisobi 5010 “Milliy valyutadagi pul mablag‘Iari” schyotida yuritiladi. Mazkur schyot xo‘jalik yurituvchi subyekt kassalarida turgan pul mablag‘lari va ulaming harakati to‘g‘risidagi ma’lumotlarni umumlashtirish uchun mo‘ljallangan. Xo‘jalik subyektlari o‘rtasidagi hisob-kitoblar, shuningdek
fuqarolarning tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishi bilan bog‘liq holda ular ishtirokidagi hisob-kitoblar naqd pulsiz tartibda amalga oshiriladi.
Xo‘jalik subyekti bankdan olgan naqd pullarni qaysi maqsad uchun olgan bo‘lsalar, uni faqat o‘sha maqsadda foydalanishlari shart.
Korxona kassasiga naqd pullar:
• bank kassasidan - bank cheki asosida;
. aholiga tovarlar, ishlar, xizmatlami realizatsiya qilish natijasida olingan naqd pul tushumi shaklida;
. korxona kassasiga boshqa naqd pul tushumlari shaklida kelib tushishi mumkin.
Xaridorlardan naqd pul olayotganda korxona:
• fiskal xotirali nazorat-kassa mashina (NKM)larini qoMlashi;