1 va II a guruh elementlari va ularning birikmalari


Download 94 Kb.
bet4/4
Sana04.05.2023
Hajmi94 Kb.
#1424095
1   2   3   4
Bog'liq
noooroganika mustaqil ish

VODOROD PEROKSID (H2O2)
H2O2 rangsiz, siropga o’xshagan suyuqlik. Zichligi d=1,4633 g/sm3, Syuqlanish harorati Tsuyq=0,43oC, 26 mm simob ustuni bosimda qaynash harorati Tqayn=68oS, 65 mm sim. ustunida 85oС, atmosfera bosimida Tqayn = 150,2oC.
+1 -1 -1 +1
H - O - O – H
Vodorod peroksid beqaror birikma. Oson parchalanadi.
2H2O2 = 2H2O + O2 + 195,15 kj
151oС da vodorod peroksid portlaydi. Suvli eritmalarda vodorod peroksid kuchsiz kislota va 2 bosrichda dissotsiatsiyalanadi.
H2O2  H+ + HO2-
HO2-  H+ + [O2]2--
H2O2 nordon va asosli tuzlar hosil qiladi. NaHO2, Na2O2, Ba[O2]
H2O2 oksidlovchilik va qaytaruvchilik xossalarini namoyon qiladi. H2O kisloroddan kuchliroq oksidlovchi.
H2O oksidlovchi bo’lganda:
1. Kislotali muhitda H2O H ionlari bilan birikib suv molekulasini hosil qiladi.
H2O2  + 2H+ + 2e = 2 H2O
2HJ + H2O = J2 + 2 H2O
2J- - 2 e J2
H2O + 2H+ + 2e  2 H2O
2KJ + H2O + H2SO4 = J2 + 2 H2O + K2SO4
2J- + 2 e  J2
H2O + 2H+ + 2e= 2 H2O
2. Neytral va ishqoriy muhitda oksidlovchi H2O2 2ta elektron biriktirib OH- ionlarini hosil qiladi.
H2O + 2e = 2OH-
KNO2 + H2O = H2O + KNO3
NO2- +H2O - 2e NO3- +2H+
H2O + 2e  2OH-
2KCrO2 + 3H2O + 2KOH = 2K2CrO4 + 4H2O
CrO2- + 4OH- - 3e  CrO42- + 2H2O 2
H2O + 2e  2OH- 3
CrO2- + 8OH- + 3H2O= 2CrO42- + 4H2O + 6OH-
PbS + H2O = PbSO4 + H2O
H2O + 2e  2OH- 4
PbS + 4H2O - 8e  Pb- + SO42- + 8H+ 1
PbS + 4H2O2 + 4H2O = Pb2+ + SO42- + 8H+ + 8OH-
PbS + 4H2O = PbSO4 + 4H2O
Oksidlovchilar KMnO4, Ag2O, CrO3 va b. ishtirokida vodorod peroksid qaytaruvchilik xossasini namoyon qiladi.
1. Kislotali muhitda vodorod peroksid 2ta elektron berib, vodorod ionlari va kislorod molekulasini hosil riladi.
H2O2 - 2 e = 2H+ + O2
Misol: 5H2O2 + 2KMnO4 + 3H2SO4 = 5O2 + 2 MnSO4 + K2SO4 + 8H2O
H2O2 - 2 e  2H+ + O2 5
MnO4- + 8H+ + 5e  Mn2+ + 4H2O 2
5H2O2 + 2MnO4- + 16H = 10H+ + 5O2 + 2Mn2+ + 8H2O
K2Cr2O7 + 3H2O2 + 4H2SO4 = 3O2 + Cr2(SO4)3 + 7H2O + K2SO4
Cr2O72- + 14H+ + 6e ---- 2Cr3+ + 7H2O 1
H2O2 - 2 e = 2H+ + O2 3
CrO42- + 14H+ + 3H2O2 = 2Cr3+ + 7H2O + 6H+ + 3O2
2. Neytral va ishqoriy muhitda OH- ionlarini biriktirib suv va kislorod hosil qiladi.
H2O2 + 2OH- - 2e = 2H2O + O2
Ag2O + H2O2  2Ag + O2 + H2O
H2O2 - 2 e  2H+ + O2 1
Ag2O + H2O + 2e  2Ag + 2OH- 1
H2O2 + Ag2O + H2O = 2Ag + 2H2O + O2
2K3[Fe(CN)6] + H2O2 + 2KOH = 2K4[Fe(CN)6] + O2 + 2H2O
[Fe(CN)6]3- +  [Fe(CN)6]4- 2
H2O2 + 2OH- - 2e  2H2O + O2 1
2[Fe(CN)6]3- + H2O2 + 2OH- - 2e = 2H2O + O + 2 [Fe(CN)6]4-
Olinishi.  Vodorod peroksid natriy yoki bariy peroksidlarga kislota ta’sir ettirib olinadi.
Na2O2 + H2SO4 = Na2SO4 + H2O2
BaO2 + H2SO = BaSO4 + H2O2
Dunyoda ishlab chiqariladigan vodorod peroksidlarning 30%i 50%li sulfat kislotani elektroliz qilish orqali olinadi.
2H2SO4 = 2H+ + 2HSO4- 2H+ + 2e = H2
katodda anodda
2H+ + 2e = H2
2 HSO4- - 2e = H2S2O8 peroksodisulfat kislota
H2S2O8 + 2H2O = H2O2 + 2H2SO4
3% li vodorod peroksid eritmasi (pergidrol) va 73-90%li eritmalari sotiladi. Vodorod peroksid ko’p bo’yoqlarni oqartiradi. Shu xossasi tufayli ipak, soch, par va boshqalarni oqartirish uchun ishlatiladi. U harbiy va raketa texnikasida, 3% li eritmasi tibbiyotda dezinfektsiyalovchi modda sifatida qo’llaniladi

Foydalanilgan adabiyotlar
1. R.A. Shoymardonov, M.Y. Ergashov. Noorganik kimyo. - Тоshkent: “Мuharrir” nashriyoti, 2013. 504 b.
3. Sobirov Z. Noorganik kimyo. Toshkent, 2005. - 403 б.
4. Alovitdinov A.B., Ismatullaeva M.G., Xolmuradov N.A. Noorganik kimyo, T.; O’qituvchi, NMIU, 2005.-416 б.
6.Shohidoyatov H.M., H.O’. Xo’janiyozov., H.S. Tojimuxamedov. Nооrganik kimyo.-T.: «Fan va texnologiya», 2014. 800 b.
Download 94 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling