1. VII juft bosh miya nervining funksional va klinik anatomiyasi: O’zaklari,yuz nervi kanali

2.Quloq oldi nerv chigali.
Qulоq оldi bеzining ichidа yuz nеrvi еlpig’ich-simоn tаrqаlib, kаttа g’оz pаnjаsini yoki qulоq оldi bеzi chigаlini hоsil qilаdi. Bu chigаl fаqаt hаrаkаtlаntiruvchi nеrv tоlаlаridаn ibоrаt bo’lib, undаn chiqqаn tаrmоqlаri quyidаgi muskullаrgа bоrаdi: а) chаkkа tаrmоqlаri yuqоrigа ko’tаrilib, qulоq оrqаdа jоylаshgаn muskullаrni, ensа-pеshаnа muskulining оldingi qоrinchаsigа bоrаdi; b) lunj tаrmоqlаri yonоqning kаttа vа kichik muskuligа, оg’iz burchаgini ko’tаruvchi muskuligа, yuqоri lаbni ko’tаruvchi muskuligа, kulgi muskuligа, lunj muskuligа, оg’izning dоirаviy muskuligа bоrаdi; v) yonоq tаrmоqlаri yuqоrigа ko’tаrilib, ko’zning dоirаviy muskuli vа yonоqning kаttа muskuligа o’tаdi.
3.)Уч шоҳли нерв ва юз нерви билан ўзаро анастомозлари
J: shoxli nerv 7V juft uch shoxli nerv (n.trigeminus) aralash nerv. Uning harakatlantimvchi tolalari ko‘prikda joylashgan 8 uch shoxli nervning harakat •o‘zagidan (nucleus motorius n.trigemini) boshlanadi. Sezuvchi tolalari uch shoxli nerv tugunida (ganglion trigeminale) joylashgan soxta unipolyar hujayralaming markaziy o‘siqlari bo‘lib, ular ko‘prikdagi uch shoxli nervning asosiy o‘zagi (nucleus principalis nervi trigemini), uzunchoq miya va orqa miyaning yuqorigi segmentlarida joylashgan uch shoxli nervning orqa miya o‘zagi (nucleus spinalis nervi trigemini)va o‘rta miyada joylashgan uch shoxli nervning o‘rta miyadagi o‘zaklarida (nucleus mesencephalicus nervi trigemini) tugaydi.Bu hujayralaming periferik o‘siqlari yuz, peshona, chakka sohasi terisi, bumn bo‘shlig‘i, tilning oldingi 2/3 qismi, tishlar, ko‘zning konyunktivasi shilliq pardasida tugaydi. Uch shoxli nerv miya asosidan ikki ildiz (sezuvchi va harakatlantimvchi) hosil qilib ko‘prik bilan miyachaning o‘rta oyoqchasi orasidan chiqadi. Uning sezuvchi ildizi (radix sensoria) harakatlantimvchi ildiziga (radix motoria)nisbatan qalin. Uch shoxli nerv oldinga va biroz tashqariga yo‘nalib, chakka suyagi piramidasining oldingi yuzasidagi uch shoxli nerv tugunining botig‘ida joylashgan uch shoxli nerv bo‘shlig‘i (cavum trigeminale) ichiga kiradi. Uning ichida uch shoxli nerv tugunini (ganglion trigeminale) (Gasser tuguni) hosil qiladiYuz nerviVII juft, yuz nervi (n. facialis) tarkibiga ikkita nerv: harakatlantimvchi o‘zak hujayralari aksonlaridan hosil bo‘lgan xususiy yuz nervi va tarkibida sezuvchi, avtonom tolalari boigan oraliq nervi (n.intermedius) kiradi. Yuz nervining sezuvchi yakka yoiining o‘zagi (nuclei tractus solitarii), harakatlantimvchi yuz nervining o‘zagi (nucleus nervi facialis) va parasimpatik yuqorigi soiak ajratuvchi o‘zagi (nucleus salivatorius superior) miya ko‘prigi sohasida joylashgan. Miya asosidan nerv ko‘prikning orqa qirrasidan, olivadan tashqariroqdan chiqib, dahliz-chiganoq nervi kiradi.