1. Yaponiya demografiyasi, joylashuvi, ekologiyasi va boshqa sanoat sohalari o’rni

Taklif va tavsiyalar. Jahon xo`jaligi tarixidan bizga ma'lumki, Yaponiya 50-yillargacha agrar mamlakat sifatida tan olinar edi. Ammo 60 - yillarga kеlib, jahonda eng еtakchi davlatlar hisoblangan AQSH, Buyuk Britaniya, Fransiya kabi mamlakatlar Yaponiyaning jahon xo`jaligida ―iqtisodiy mo`'jizaga erishganini tan oldi. Yaponiya sanoat tarmoqlarida mahsulot ishlab chiqarishning hajmi va iqtisodiy salohiyati bo`yicha jahonda AQSHdan so`ng ikkinchi mamlakatga aylandi. U bozor iqtisodiyotiga o`tganligi tufayli, dеyarli bir avlod hayoti davomida iqtisodiy jihatdan o`zini tiklabgina qolmay, jahonda eng yuqori darajada rivojlangan mamlakatlar qatoridan o`rin oldi.

Yaponiya savdo dialoglarida tashabbus o’zidan chiqishini ma‘qul ko’radi. Muzokaralar chog’ida sheriklariga ham shunday yo’lni taklif qiladi.

Rivojlanayotgan mamlakatlar bilan iqtisodiy munosabatlarda Yaponiyaga xos xususiyatlar-ularning ichki bozorini qayta o’rganadi, erkin savdo imkoniyatlari mavjud hududlarga, davlatlarga ular uchun ham manfaatli bo’lgan xizmatlar, texnologiyalar, tovarlar taklif qiladi. Sharqiy Yevropa bilan munosabatlarda (Chexiya, Vengriya) Yaponiya tomoni ularning yuksak darajada rivojlangandan kelib chiqib siyosat yuritadi.XXR, MDH davlatlari, Osiyo mamlakatlari bilan esa Yaponiya firmalari infratuzilmalari rivojlanmaganligi, mamlakatlar ichida kooperatsion yetkazib berishlar uyg’unligi, energiya, xom ashyo taqchilligi omillarini hisobga oladi.Keyingi o’n yilda Yaponiya iqtisodiyotining o’sishi sifatini ta‘minlovchi asosiy yo’nalishlar quyidagilardan iborat:

Fan va sanoat ulushining bosqichma-bosqich o’sishi iqtisodiy modeli intensivligi va katta tarkibiy siljishi; resurslar va energiyani tejash texnologiyasi evaziga ishlab chiqarish bazasining yangilanishi; barcha ishlab chiqarish jarayonlarida elektronika taraqqiyoti va uning joriy etilishi; Yaponiya iqtisodiyotini, uning rivojlanish modelini tahlil qilgan holda uning ayrim jihatlarini O‘zbekistonda ham qo‘llash mumkin.Mamlakatning iqtisodiy rivojlanishida «Yaponiya modеlining ahamiyati juda katta. «Yaponiya modеli» dеyarli 150 yil davomida o`z xususiyatiga ega bo`lib tashkil topgan. Ushbu modеlning Еvropa mamlakatlari va AQSH modеllaridan farqi jamiyatning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishida davlatning yuqori darajada qatnashuvidir.Yapon modеli - vatanparvarlik tuyg`usi asosida yaratilib, eng avvalo, sanoat mahsulotlarining eksport qilinishi evaziga xorijiy valyutasini tushirish va tushgan valyuta evaziga yеtakchi xorijiy mamlakatlardan eng zamonaviy tеxnologiyalarni sotib olish o`z ichiga oladi.

Foydanilgan adabiyotlar

1. O‘zbekiston Respublikasi Konstitustiyasi. –T.: O‘zbekiston, 2003.

2. «To‘g‘ridan-to‘g‘ri xususiy xorijiy investitsiyalarni jalb etishni rag‘batlantirish borasidagi qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida» O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005 yil 11 apreldagi PF-3594-son Farmoni.

3. «Bozor islohotlarini chuqurlashtirish va iqtisodiyotni yanada erkinlashtirish sohasidagi ustuvor yo‘nalishlar amalga oshirilishini jadallashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida» O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005 yil 14 iyundagi PF—3618-son Farmoni.

4. ―Yoshlar yili‖ Davlat dasturi to‘g‘risida: O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008 yil 29 fevraldagi PQ-805 son Qarori.

5. Inson manfaatlari ustuvorligini ta‘minlash – barcha islohot va o‘zgarishlarimizning bosh maqsadidir. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning 2007 yilda mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2008 yilda iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirishning eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan Vazirlar Mahkamasi majlisidagi ma‘ruzasi. 02/08/2008 www.gov.uz hukumat rasmiy sayti

6. Tinch-osoyishta hayotni qadrlash va mustahkamlash, mamlakatimizni har tomonlama ravnaq toptirish - barchamizning asosiy vazifamiz. Prezident Islom Karimovning Xalq deputatlari Andijon viloyati kengashining navbatdan tashqari sessiyasidagi nutqi 10/14/2006 www.gov.uz O‘zR hukumat rasmiy sayti

7. Tinchlik va barqarorlikni saqlashning ishonchli kafolati. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning ShHT Davlat rahbarlari kengashining sammitida so‘zlagan nutqi 06/16/2006 www.gov.uz O‘zR hukumat rasmiy sayti

8. Ishmuxamedov A.E., Yusupov A.S.. Milliy va xalqaro iqtisodiyot. T.: MChJ ―RAM-S‖, 2007y
9. Nazarova G.G., Xaydarov N.X., Akbarov M. Xalqaro iqtisodiy munosabatlar T.: MChJ ―RAM-S‖, 2007y

10. Nazarova G.G., Xalilov X., Eshtaev A., Xakimov N.Z., Salixova N., Bobojonov B.R. ―Jahon iqtisodiyoti va XIM‖. – T., 2006. - 216 b.

11. Kolesov V.P., Kulakov M.V. Mejdunarodnaya ekonomika: Uchebnik. - M.: INFRA-M, 2008. - 474 s.

12.Yaponiya tadqiqotlari uyushmasi // Nashrlar / Iqtisodiy o'sishning uzoq muddatli strategiyasi: Yaponiyaning yondashuvi. I.L. Timonina. 2005 yil

13.Dinkevich A.I. Iqtisodiy rivojlanish zamonaviy Yaponiya // Pul va kredit. - 2003. - № 10. S. 74

14.Irxin Yu.V. Madaniyat sotsiologiyasi: darslik. M., 2006. 330-son.

15.Leontiev E. Yaponiya. Muammolar // ME va MO. - 2005 yil 126-bet

16.Ogawa M. Amaliy boshqaruv / Tarjima. yap bilan. M., 1990. 178-son.

17. Lomakin V.K. Mirovaya ekonomika: uchebnik dlya studentov vuzov, obuchayushixsya po ekonomicheskim spestialnostyam i napravleniyam / V.K. Lomakin. – 3-e izd., pererab. i dop. – M.: YuNITI-DANA, 2007. – 671 s.
1. www.gov.uz–O‘zbekiston Respublikasi Davlat hokimiyati portali.

2. www.press-service.uz–O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Matbuot xizmati rasmiy sayti.

3. www.mfer.uz–O‘zbekiston Respublikasi Tashqi iqtisodiy aloqalar, investitsiya va savdo Vazirligining rasmiy sayti.

4. www.omad.uz–Biznes rivoji uchun axborot portali.

5. www.UzA.Uz–O‘zbekiston milliy axborot agentligi rasmiy sayti.