10 amaliy mashg’ulot. Farmatsevtik tovarni hayotiylik davri

Tovar assortimenti-bir xil marketing kanallari orqali amalga oshirish yoki tegishli bir xil narxlari oralig'ida, bi guruhdagi iste'molchilarga sotish, ularning faoliyat o'xshashligi o'rtasidagi bog'liq tovarlar guruhidir. Har bir assortiment guruhi assortiment pozitsiyalaridan iborat.
Tovar nomenklaturasi - korxona tomonidan taqdim etiladigan barcha assortimentlar guruhlari va tovar birliklarining to'plamidir. Alohida korxonaning nomenklaturasining asosiy ko'rsatkichlari ham kenglik, chuqurlik, to'yinganlik va taqqoslama yoki uyg'unlikdir.
Assortiment siyosatining asosiy tarkibiy qismlari quyidagilardir:
* bozor tadqiqotlariga asoslangan firma strategiyasi va taktikasi asosida maqsadlarni belgilash;
* assortiment dasturini shakllantirish;
* muayyan maqsadlarga erishish bo'yicha kompleks chora-tadbirlarni ishlab chiqish;
* resurslar va muddatlarni aniqlash.
Ishlab chiqarish va savdo korxonalarining assortimentini shakllantirish uning tahlilidan oldin bo'lishi kerak. Mahsulotlar va etkazib beruvchilarning lentasini yanada aniqroq qurish uchun - yo'nalishlar bo'yicha tahlil o'tkaziladi:
* sotish ko'rsatkichlari, yalpi va sof foydani baholash, yani foydani olishda har bir mahsulot o'ziga xos og'irligi belgilanadi;
* korxonaning har bir tovar pozitsiyasi muayyan bozor segmentida egallagan ulushni aniqlash;
• har bir mahsulot seriyasi mahsulot raqobatbardoshligining asosiy elementlaridan biri bo'lgan sifat va texnik xususiyatlar nuqtai nazaridan baholanadi;
* asosiy turdagi mahsulotlarning hayotiylik davri tahlil qilish;
* faol va potentsial iste'molchilarning korxona tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlarga bo'lgan munosabatini samarali sinovdan o'tkazish;
* raqobatchi korxonalarining ishlab chiqarish xarajatlariga nisbatan har bir turdagi mahsulot uchun ishlab chiqarish xarajatlarini tahlil qilish;
* tovarlarning sotish bahosi va uning iste'molining taxminiy narxi (xizmatlarning narxini va boshqa xarajatlarni o'z ichiga oladi);
* tovarlarni sotishning tijorat shartlari (etkazib berish muddati, to'lov shartlari, bojxona to'lovlari va soliqlar darajasi, hisob-kitoblarning tizimi va qulayligi, sotuvchining savdo tarmog'ining iste'molchisiga yaqinligi va boshqalar) baholanadi.
Shu bilan birga, quyidagi tovar guruhlarini bozorga chiqarish tavsiya etiladi :
* asosiy-foyda keltiradigan va o'sish bosqichida bo'lgan tovarlar (A);
* qo'llab — quvvatlovchi, sotishdan tushgan daromadni barqarorlashtiruvchi va etuklik bosqichida bo'lgan mahsulotlar (B);
* strategik-korxona kelajagini ta'minlaydigan mahsulotlar (B);
* taktik — asosiy tovar guruhlarini sotishni rag'batlantirish uchun mo'ljallangan va o'sish va etuklik bosqichida bo'lgan mahsulotlar (D);
* yangi yaratilayotgan tovarlar guruhi (E) va bozordan chiqib ketayotgan tovarlar (E) mavjud.