10-maruza Kommutator va marshrutizator qurilmalarining ios tizim fayllarini boshqarish Reja
Cisco IOS operatsion tizimi bilan tanishish. Switchlarni va marshrutizatorlarni sozlash
Download 56.05 Kb.
|
10-маъруза KM
|
10.5. Cisco IOS operatsion tizimi bilan tanishish. Switchlarni va marshrutizatorlarni sozlash.
Cisco IOS (Internetwork Operating System) - bu Cisco internetda ishlaydigan operatsion tizim bo'lib, u marshrutlash va qurilmalarni almashtirish funktsiyalari bilan boshqariladigan maxsus dasturiy ta'minotdir. Cisco IOS operatsion tizimi marshrutlash va kommutatsiyaning asosiy xizmatlarini, tarmoq resurslariga xavfsiz kirishni ta'minlaydi. Cisco IOS operatsion tizimi buyruq qatori interfeysidan (CLI) foydalanadi. Cisco CLI ierarxikdir. Ushbu tuzilma turli vazifalarni bajarish uchun turli rejimlarga o'tishni talab qiladi. Routerning (yoki switchning) turli rejimlarida buyruq satrida turli xil buyruq qatori so'rov belgilari mavjud, bu sizga rejimlarni chalkashtirmaslik va faqat joriy rejimga xos bo'lgan buyruqlardan foydalanish imkonini beradi. Cisco IOS operatsion tizimi buyruq tarjimonini (EXEC) ta'minlaydi. Tarjimon konsolga kiritilgan barcha buyruqlarni tekshiradi va bajaradi. Xavfsizlik nuqtai nazaridan, Cisco IOS EXEC operatsion tizimida seanslar ikkita kirish darajasiga bo'lingan: foydalanuvchi va imtiyozli EXEC rejimi. Foydalanuvchi rejimida asosiy buyruqlarning cheklangan to'plami mavjud bo'lib, u marshrutizator (switch) konfiguratsiya faylini o'zgartirishga imkon bermaydi. Buyruqlar satrida bu rejim ‘‘> ’’ belgisi bilan aniqlanadi. Imtiyozli kirish rejimi marshrutizatorning barcha buyruqlaridan foydalanish imkonini beradi (switch). Routerni (switch) sozlash va boshqarish buyruqlarini bajarish uchun siz imtiyozli rejimga kirishingiz kerak (buyruqlar satrida bu rejim "#" belgisi bilan belgilanadi), so'ngra global konfiguratsiya rejimiga yoki boshqa maxsus rejimlarga o'ting. Imtiyozli rejimga o'tish yoqish buyrug'ini kiritish orqali amalga oshiriladi. Foydalanuvchi rejimiga qaytish uchun siz o'chirish buyrug'ini kiritishingiz kerak. Buyruqlar qatori interfeysidan chiqish uchun chiqish buyrug'ini kiriting. Global konfiguratsiya rejimiga kirish uchun terminalni sozlash buyrug'idan foydalaning. Savol belgisini (?) Istalgan rejimda kiritish har doim o'sha so'rovdagi mavjud buyruqlar ro'yxatini ko'rsatadi. Routerni (switch) ruxsatsiz kirishdan himoya qilish. Routerni (switchni) ruxsatsiz kirishdan himoya qilish uchun terminalning virtual liniyasiga, konsol liniyasiga, shuningdek imtiyozli EXEC rejimiga kirish uchun o'rnatilishi mumkin bo'lgan parollar qo'llaniladi. 1-jadvalda turli xil parollarni o'rnatish uchun buyruqlar ro'yxati keltirilgan. 1-jadval - Parollarni o'rnatish buyruqlarining tavsifi
Xizmat parolini shifrlash buyrug'i parolni aniq matnda ko'rsatilishining oldini olish uchun ishlatiladi. U global konfiguratsiya rejimiga kiritilishi kerak. Bu buyruq maxfiy so'zni yoqish buyrug'i bilan belgilanganidan tashqari barcha parollar uchun ishlaydi. Bu buyruq barcha parollarni shifrlash imkonini beradi. Routerga nom berish (switch). Router (switch) nomi global konfiguratsiya rejimida hostname buyrug'i yordamida sozlangan. Ushbu nom, konfiguratsiyadan so'ng, tizim buyruq satri so'rovida ko'rsatiladi. FastEthernet - interfeysni sozlash. Ushbu interfeysni sozlash uchun global konfiguratsiya rejimidan kerakli interfeysning konfiguratsiya rejimini kiriting (interfeys FastEthernetN buyrug'i, bu yerda N - interfeys raqami) va IP manzili IP_address mask buyrug'i yordamida interfeys IP manzili va maskasini sozlang. Odatda barcha interfeyslar o'chirilgan holatda bo’ladi, shuning uchun ularni yoqish uchun no showdown buyrug'idan foydalaning. Interfeysni o'chirish uchun showdown buyrug'idan foydalaning. Routerning asosiy konfiguratsiyasini yakunlash uchun Routing Information Protocol (RIP) ni sozlashingiz mumkin. O'rnatish ikki bosqichda amalga oshiriladi. Birinchisi, marshrutizatorni o’chirib tashlash buyrug'i yordamida tanlangan Marshrutlash Protokolini (RIP) ko'rsatadi. Ikkinchi bosqich marshrutni yangilash paketlarini jo'natish va qabul qilishda ishtirok etuvchi interfeyslarni aniqlaydi. Bu tarmoq buyrug'i va undan keyin to'g'ridan-to'g'ri ulangan tarmoqning IP manzili bilan amalga oshiriladi. Seriyali interfeysni sozlash. Ulanish vaqtini nazorat qilish uchun ketma-ket interfeys vaqt signalini talab qiladi. Interfeys chiziqli soatni ta'minlaydigan CSU/DSU qurilmasiga ulanadi. Aksariyat uskunalarda vaqt signallari ma'lumot uzatish uskunasining (DCE) o'zi tomonidan ta'minlanadi. Ushbu qurilmalar Cisco routerlari va terminal uskunalari (DTE) hisoblanadi, ammo ularni DCE qurilmalari sifatida sozlash mumkin. Ikki qurilmaning ketma-ket ulanishida ulardan biri DCE qurilmasi tomonidan e'lon qilinishi kerak (ya'ni uzatish) va asosiy signallarini uzatish qobiliyatiga ega bo'lishi kerak. Sinxronizatsiya taymerini faollashtirish va uning tezligi soat tezligi buyrug'i bilan o'rnatiladi. Soniyasiga bit turli bit tezligi bor:. 1200, 2400, 9600, 19200, 38400, 56000, 64000, 72000, 125000, 148000, 500000, 800000, 1,000,000, 1.300.000, 2,000,000 va 4,000,000 Biroq, ba'zi bir qurilmalar, qarab ularning tuzilishi, barcha uzatish tezligini qo'llab-quvvatlamasligi mumkin. Har qanday Cisco routeri ketma-ket interfeyslarda o'rnatilgan polasa kengligi bilan birga keladi. Lekin bu hech qanday tarzda liniya orqali ma'lumotlarni uzatish tezligiga ta'sir qilmaydi. O'tkazish qobiliyati qiymati IGRP, EIGRP va OSPF marshrutlash protokollari tomonidan masofaviy tarmoq yo'li uchun eng yaxshi narxni hisoblash uchun ishlatiladi. Agar RIP marshrutlash ishlatilsa, polasa kengligi qiymati e'tiborga olinmaydi. O'tkazish qobiliyatining qiymati polasa kengligi buyrug'i bilan o'rnatiladi, bu qiymatni kilobitlarda belgilaydi. Seriyali interfeysni sozlash uchun quyidagi amallarni bajaring: 1. Global konfiguratsiya rejimidan kerakli interfeysning konfiguratsiya rejimini kiritish (interfeys seriyali N). 2. Interfeys va pastki tarmoq maskasi uchun IP-manzilni sozlash (Masalan, IP-manzil 10.0.0.1 255.255.255.0). 3. Kanalning o'tkazish qobiliyatini belgilash (tarmoqli kengligi soni 1 dan 10000000 gacha) 4. Uzatuvchi (DCE) qurilmasining soat tezligini o'rnatish (bu qabul qiluvchi DTE qurilmasi uchun bajarilmaydi) 5. Interfeysni yoqish, chunki barcha interfeyslar yo’nalish bo'yicha o'chirilgan. Ba'zan apparat ta'minoti, interfeys konfiguratsiyasini o'zgartirish va boshqalar uchun interfeyslarni o'chirib qo'yish kerak. Bunday holda, o'chirish buyrug'i interfeysni o'chirish uchun ishlatilishi mumkin. Router haqida asosiy ma'lumotlarni to'plash. Routerga kiritilgan buyruqlar tarixini ko'rish uchun Tarixni ko'rsatish buyrug'idan foydalanish. Odatiy bo'lib, u oxirgi kiritilgan 10 ta buyruqni ko'rsatadi. Bu raqamni oshirish uchun terminal tarixi o'lchami buyrug'idan foydalanish.0 dan 256 gacha bo'lgan raqam hisoblanadi. Versiyani ko'rsatish buyrug'i tizimning asosiy apparat konfiguratsiyasi haqida ma'lumot beradi, bu buyruq yordamida siz marshrutizator qancha vaqt ishlayotganini, qanday qayta ishga tushirilganligini, IOS bajariladigan fayl nomini, protsessor va apparat versiyalarini bilib olishingiz mumkin. DRAM xotirasining hajmi shular haqida ma’lumot olish mumkin. Ko'rsatish jarayonlari buyrug'i faol jarayonlar haqidagi ma'lumotlarni ko'rsatadi. Protokollarni ko'rsatish buyrug'i Layer 3 protokollarining holatini ko'rsatadi. Show flash buyrug'i flesh qurilma haqidagi ma'lumotlarni ko'rsatadi. Show guruhidagi barcha buyruqlarni show? ni kiritish orqali ko'rish mumkin. 2-jadvalda marshrutizatorni sozlash uchun ishlatiladigan asosiy buyruqlar ko'rsatilgan. 2-jadval - Routerni sozlash uchun ishlatiladigan asosiy buyruqlar.
Download 56.05 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|