10-Маъруза. Ташки деворлар ва уларнинг конструктив элементлари Режа


Майда блок ва табиий тошдан терилган деворлар


Download 481.74 Kb.
bet3/4
Sana29.12.2022
Hajmi481.74 Kb.
#1072056
1   2   3   4
Bog'liq
devor turlari

Майда блок ва табиий тошдан терилган деворлар
Девор материали сифатида Fиштлар билан бир цаторда сопол ва майда енгил бетон блоклар кенг куламда цулланилади. Сопол блок тошлар майин лойдан куйилади ва ичи ковак (7; 15; 21 ва 29 ковакли) булади. (10.3.3-расм). уларнинг улчамлари: оддийси 250х120х133 мм; йириклаштирилгани - 250x250x133 мм; модулли - 288x138x138 мм булади.

ковакларини
10.3.3-расм. Ичак ковак сопол блоклар:
а - 7 ковакли; б - 15 ковакли;
в - 21 ковакли; е - 28 ковакли;
д - ковакларнинг икки боши очик булган йирик блок;
е - ковкларнинг икки боши очик булган модуль блок.
Мазкур биноларнинг маркаси 75­300, зичлиги 1400 кгм3 га тенг булади. Бундай сопол блокларнинг Fоваклари очик ёки бир томони берк булиши мумкин ва улар Fиштга нисбатан иссикликни кам утказади. Шу сабабли девор калинлигини


юцорига цаторли системада богаанади. Бунда тошлар
камайтиришга имкон беради. Ичи ковак сопол тошлардан девор куришда чоклар бир каторли системада богаанади. Бунда тошлар ковакларини юкорига каратиб ёткизилади. Терилган блокларнинг коваклари иссиклик окимига нисбатан тик, яъни девор уки буйлаб жойланиши зарур. Улар хам кам цаватли, хам куп цаватли бинолар учун ярокдидир.
Енгил бетон майда блоклардан терилган девор гиштин деворлардан енгиллиги ва иссикликни кам утказувчанлиги билан фарк килади. Бу хусусиятлар девор цалинлигини цисцартиришга имкон беради. Улчамлари 390x190x188 мм булган уч ковакли (очиц ёки берк) ёки яхлит блоклар купроц ишлатилиб, уч каторли системада терилади (10.3.4-расм), сиртки юзасига ранг берилган ёки нацшлар солинган булиб, уларни маркаси 25-250 га тенг булади.
Девор цуриш ишларини цулда бажариш мулжалланган xолларда блокларнинг массаси 32 кг дан ортиц булмаслиги лозим. Курилишда бошцача енгил бетон блоклар, яъни коваклари тирцишсимон ва бир боши очиц булган блоклар хам учраб туради. Бундай блоклардан терилган деворлар блок тирцишлари бир-бири билан туташмаганлиги ва тирцишлардан хаво алмашинуви булмаганлиги сабабли уч ковакли блоклардан терилган деворларга нисбатан ицтисодий жихатдан самаралиров булади.

10.3.4-расм. Сопол блоклардан терилган деворлар:
а - буйламасига териш учун; б - кундаланг териш учун; в - бир каторли девор; г — 1, 5 каторли девор.

Бунда тиркишлар юкори томонидан ёпик булиб, блокларни узаро боглаш учун коришма яхлит тошларни теришдаги каби ёйилади. Уч ковакли блокни теришдаги кийинчилик бу ерда учрамайди.
Механик ишлов бериш осон, Fовак структурага эга ва зичлиги кам енгил tof жинслари бор раёнларда бино деворларини табиий тошлардан териш максадга мувофикдир.
Табиий Fовак тошлардан блоклар улчамлари енгил бетон блоклар каби, яъни 390х190х188 мм килиб арралаб олинади. Бу блокларни териш икки ва уч каторли системада олиб борилади. Бу тошларнинг ташки куриниши чиройли булганлиги учун куйшимча кошинлашга хожат колмайди.
Нотугри шаклдаги охактош, кумтош ва бошка зич tof жинслари булаклари хужалик бинолари куришда асосан харсангтош плита сифатида ишлатилади.
Макаллий девор материаллари орасида маълум даражада бириккан, куйдирилмаган тупроклардан килинган девор материаллари табиий тошлар билан бир каторда туради. Бу материалдан асосан урмонсиз, курук иклимли ва ёки узок булган раёнларда (Урта Осиё, Шимолий Кавказ, Крим, Украина) уйлар курилади.
Тупрок материлларидан деворлар куйма (махсус тошлар ёрдамида) ёки олдиндан тайёрланган йигма тупрок блоклардан кутарилади. Бундай деворларга тулдирувчисиз тоза лойдан куйилган хом гиштлардан, сомонли лойдан тайёрланган хом гиштлардан кутарилган деворлар мисол булиши мумкин. Бундай материлларни сувга чидамлилигини ошириш учун уларга окак, сакич ёки картон кушилади. Бундай блоклар терролитли деб аталади. Тупрок блоклар терилгандан сунг 5% гача, куйма деворларда 18% хажми кичрайишини назарда тутиш керак.
Тупрок блоклардан одатда ташки девор 1,5 блок, ички девор эса 1 блок калинликда терилади. Тупрок блоклар одатда 380х185х120; 390х190х140;
330x160x120 мм улчамларга эга булади. Деворларнинг устиворлигини таъминлаш учун девор калинлиги камида 50 см булиб, девор оралиги (пролёти) девор калинлигининг 20 бараваридан ошиц булмаслиги керак. Тупроц блокдан курилган бинолар унчалик чидамли булмайди.

Download 481.74 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling