10-sinf Tarix Javoblar: 1-bilet

17-BILET 

1. 1919-yil 31-iyul kuni Veymar shahrida Ta’sis majlisi inqilobiy ommaning demokratik talablarini 

qoniqtiruvchi konstitutsiyani qabul qildi. Germaniya  tarixida  yangi  –  Veymar respublikasi davri boshl 

andi. Rur inqirozi. 1923-yili fransuzlar Ger ma niyaning  Rur viloyatiga bostirib kird i. Rur inqirozi 

Germaniyaning o‘zida ham siyosiy norozilikl arni keltirib chiqardi. 1923-yil oxirida Yevropa mamlakatl 

ari ichida eng qadrsiz pul Germaniyada edi. 1932-yil aprelda bo‘lib o‘tgan prezidentlik saylovlarida 

Gindenburg g‘olib chiqdi, Gitler undan sal ortda qoldi. Reyxstagga bo‘lib o‘tgan saylovlarda natsional-

sotsialistl ar g‘olib chiqib, eng yirik parlament partiyasiga aylandi. 1933-yil 30-yanvarda prezident Paul 

---

 

 

fon Gindenburg reyxstagd a (parlament) eng katta fraksiyaga ega bo‘lgan natsional-sotsia listlar 

yo‘lboshchisi Adolf  Gitlerni reyxskansler (hukumat boshlig‘i) lavozimiga tayinladi.Veymar konst 

itutsiyasi bekor qilindi, 1934-yili prezident Gindenburg vafot etg and an so‘ng Gitler  Germaniyaning 

fyureri (dohiysi) bo‘lib oldi. Prezident lavozimi bekor qilindi, shu vaqtdan boshlab Veymar respublikasi 

amalda o‘z faoliyatini yakunladi. 

2 Xalq maori                                                 ehtiyojlari uchun juda ko‘p mablag‘lar ajratildi – birinchi 

besh  

yillik davrida 395,5 mln rubl mablag‘ ajratilgan bo‘lsa, ikkinchi besh yillik  

uchun 1,16 mlrd rubl mablag‘ sar 俟 andi. Bu yirik mablag‘lar ikkinchi besh  

yillik davrida 35 000 o‘quvchi sig‘adigan 539 ta yangi maktab solishga imkon  

berdi. Shu bilan birga kichkina maktablar bir-biriga qo‘shilib, yiriklashtirildi  

va to‘la kompleks darajasiga yetkazildi. 

Ikkinchi besh yillik davrida hamma umumiy ta’lim maktablaridagi  

o‘quvchilarning soni tez sur’atlar bilan o‘sib, 931 800 nafarga yetdi, ularning  

725 mingga yaqini qishloq maktablarida o‘qirdi. Respublika maktablarida  

o‘qish 18 tilda olib borilgan. Bu paytda O‘zbekistonda savodsizlik va  

chalasavodlilikni tugatish ishlarini oxiriga  

yetkazish vazifasi ham turar edi. 1937-yili  

savodsizlikni tugatish maktablarining soni  

413 taga yetdi. Bu maktablarda 28 700 kishi  

ishlab chiqarishdan ajralmagan holda o‘qib  

o‘z savodini chiqardi. 

Xotin-qizlar o‘rtasida savodsizlikni tuga- 

tish borasida katta yutuqlar qo‘lga kiritildi. Ular uchun ko‘p joylarda maxsus  

savod maktablari ochildi. 1937-yili 139 000 nafar xotin-qizlar o‘qish va  

yozishni o‘rganib oldilar. 

   

3.

 Ekspansiya  –  bir davlatning o‘zga mamlakatlar hududi va bo-zorini egallab olish maqsadida o‘z 

siyosiy va iqtisodiy ta’sirini yoyishga qaratilgan siyosati.