10-sinf Tarix Javoblar: 1-bilet

4-BILET 

1. Eron. 1918-yil avgustga kelib ingliz qo‘shinlari butun Eronni o‘z nazoratiga oldi. 1919-yil imzol 

angan Angliya-Eron shartnomasiga binoan  Eron amalda Buyuk  Brita niya ning  protek toratiga  

aylantirildi. Bu eronlikl arning g‘azabini keltirdi. Butun maml akatda tartibsizlik va qo‘zg‘olonlar 

boshlanib ketdi. Voqealarga armiya aralashib, 1921-yil fevralda kazaklar polki sardori polkovnik 

Rizoxon hukumatni ag‘darib tashladi.  1925-yilning dekabr oyida chaqirilgan Ta’sis majlisi Rizoxonni  

Pahlaviylar sulolasining shohi deb e’lon qildi. M.  Kamoldan o‘rnak olib shoh Eronda 1928-yildan 

yevropacha libos joriy qildi, feodal unvon va murojaat shakllari bekor qilindi, nasab joriy qilindi. 1935-

yildan mamlakatning nomi o‘zgartirildi: ilgarigi Fors o‘rniga Eron deb ataladigan bo‘ldi. 

2. 1920-yil 6 – 8-oktyabrda amirning yozgi saroyi – Sito-rai-Mohi Xosada chaqirilgan Butunbuxoro 

xalq vakillarining I qurultoyida Buxoro Xalq Sovet Respublikasi (BXSR) tuzilganligi tantana-li ravishda 

e’lon qilindi. Yosh buxoroliklar partiyasining yetakchisi Fayzulla Xo‘jayev yangi hukumat – BXSR 

Nozirlar Sho‘rosining raisi, Abdulqodir Muhitdinov Butunbuxoro Markaziy Inqilobiy Qo‘mitasi 

(Markaziy revkom) raisi bo‘ldi. BXSR davlat tuzumi jihatidan xalq demokratik hokimiyati edi. Uning 

zimmasiga qisqa muddat ichida o‘rta asrlardan meros qolgan amir Bu-xorosini demokratik davlatga 

aylantirishdek tarixiy vazifani bajarish tushdi.BXSR dastlabki hukumati tarkibiga Fayzulla Xo‘jayev 

rais va tashqi ishlar, Qori Yo‘ldosh Po‘latov maorif, Muxtorjon Saidjonov ichki ishlar, Usmon Xo‘ja 

(Usmonxo‘ja Po‘latxo‘jayev) moliya, Najib Husainov davlat nazorati, Yu.Ibrohimov favqulodda 

komissiya raisi, Mukammal Burhonov adliya, Shihobuddinov harbiy ishlar, Mirzo Muhiddin Mansurov 

savdo va sanoat nozirlari sifatida kiritildi. Butunbuxoro Markaziy Inqilobiy Qo‘mitasining a’zolari qilib 

Muinjon Aminov, Olimjon Akchurin, Abdulhamid Oripov, Sobir Yusupov, Hoji Hasan Ibrohimov, 

Fayzulla Xo‘jayev, Qulmuhamedov tayinlandi. 

 

3. O‘nglar  –  mavjud  tuzumni  keskin  o‘zgartirmaslik, uni konstitutsiya doirasida rivojlantirish 

tarafdorlari.