10-sinf Tarix Javoblar: 1-bilet

7-BILET 

1. 1919-yil 28-iyunda Germa niya  Versal tinch lik shartnomasini  imzoladi.  Shartno maga  ko‘ra,  

Germaniya  Bi rinchi  jahon  urushining  bosh lanishi  uchun  yagona  javobgar  deb  e’lon  qilindi. U  

g‘olib  dav latlar  foydasiga  juda  katta  –  132 mlrd. marka reparatsiya  (tovon) to‘lashi  lozim  edi.  

Keyin  Germaniya ning  itti foq  chilari bo‘lgan  boshqa  mag‘lub  davlatlar  –  Avstriya,  Bol gariya,  

Vengriya  va Turkiya  bilan  ham  shunday  shartnomalar  im zolandi. 

---

 

 

2. Buxoroda amirlik tuzumi ag‘darilgach, 1920-yil kuziga kelib qizil armiyaga qarshi kurash olib borgan 

qo‘rboshilar guruhlari, shahar va tumanlarda ko‘tarilgan qo‘zg‘olonlar mamlakatning barcha hududi – 

g‘arbiy,  markaziy, sharqiy qismlarida boshlanib, ommaviy tus oldi. 1920-yil sentyabr oyida Sharqiy 

Buxoroga kelgan sobiq amir Olimxon katta kuchlar to‘plab, qizil armiyaga qarshi kurashga rahbarlik 

qildi. G‘arbiy Buxoro hududida Mulla Abdulqahhor, Sharqiy Buxoro hududida Ibrohimbek va 

Davlatmandbek kabiqo‘rboshilar harakatga rahbarlik qilishdi. 1921-yil mart oyida bir qator janglarda 

mag‘lubiyatga uchragan Olimxon Afg‘oniston davlati hududiga o‘tib ketishga majbur bo‘ldi. Biroq bu 

paytda Sharqiy Buxoroda qizil armiyaga qarshi ommaviy xalq qo‘zg‘olonlari ko‘tarildi. Buxoro 

qo‘rboshilarining milliy ozodlik kurashi. Qisqa muddat davomida Mulla Abdulqahhor boshchiligida 

poytaxt Buxoro tumanlarida lashkar to‘plandi va qizil armi-yaga qarshi jangovar harakatlar olib borildi. 

Shu ningdek, Mulla Abdulqahhor rahbarligida Buxoro, Karmana va Nurota viloyatlarida o‘nlab 

qo‘rboshi guruhlari faoliyat ko‘rsatdi. Uning qo‘l ostida Buxoroning g‘arbiy qismida 20 nafar qo‘rboshi 

birlashgan. Ular orasida Hamro Polvon, Hayit Amin, O‘rmon Polvon, Oston Qorovulbegi kabi 

shofirkonlik qo‘rboshilar ham bo‘lgan.3. Izolatsionizm  –  biron-bir  davlatning  xalqaro  muammolarni 

hal qilishda ishtirok etishdan bosh tortish siyosati. Ko‘pincha, AQSHning ikkinchi jahon urushigacha 

bo‘lgan siyosatiga nis-batan qo‘llaniladi.  

3. Liberalizm  –  parlamentarizm, demokratik erkinliklar va xususiy  

tadbirkorlik tarafdorlarini birlashtirgan ijtimoiy-siyosiy oqim.