10-sinf test topshiriqlari

24-§. GENETIKA VA INSON SALOM ATLIGI
25-§. ODAM DA UCHRAYDIGAN IRSIY KASALLIKLAR.
REPRODUKTIV SALOM ATLIK

1. Sitogenetik usulda asosan quyidagilardan qaysi biri o’rganiladi?

A.yadro B.xromosoma C.gen D.DNK

2.Fenilketonuriya kasalligini o’z vaqtida davolamaslik natijasida yuzaga keladigan kasallikni aniqlang?

A.albinizm B.gemofiliya
C.daltonizm D.mikrosefaliya

3.Xromosoma kasalliklari xromosoma …. bilan

bog’liq.
A.sonining o’zgarishi B.tuzilishining o’zgarishi
C.tarkibining o’zgarishi D.A,B

4.Qaysi kasalliklar bilan chalingan odamlarda yurak va yirik qon tomirlar porogi ko’p uchraydi?

A.gemofiliya B.daun sindromi
C.kleynfelter sindromi D.fenilketonuriya

5.Shershevskiy-Terner sindromi kasalligida xromosomalar sonini aniqlang?

A.44 B.45 C.46 D.47

6.Odam irsiyatiga,belgi va xususiyatlarining rivojlanishiga salbiy ta’sir ko’rastuvchi moddalarni aniqlang?

1.spirtli ichimliklar 2.ko’knor 3.qoradori
4.nasha 5.radiatsiya
A.1,3,5 B.2,3,4 C.1,2,3 D.barchasi
7.Fenilketonuriya kasaligini davolashda ovqat tarkibidagi ….ajratib tashlanadi.
A.triptofan B.fenilalanin C.gistidin D.lizin
8.Qaysi kasalliklarda aqliy zaiflik belgilari paydo bo’ladi?
A.albinizm va daltonizm
B.daun sindromi va mikrosefaliya
C.gemofiliya va fenilketonuriya
D.kleynfelter sindromi va daltonizm
9.Tibbiyot genetika fanining dolzarb vazifalarini belgilang.
1.sog’lom avlod uchun kurash
2.xromosomalar shaklini o’rganish
3.irsiy kasalliklarni oldini olish
4.gomozigotalikni kuchaytrish
5.irsiy kasalliklarni davolash usullarini ishlab chiqish
A.1,3,5 B.1,2,5 C.1,2,4 D.3,4,5
10.Jinsiy xromosomalarning XO holati qaysi kasallikda kuzatiladi?
A. kleynfelter sindromi B. daun sindromi
C. Shershevskiy-Terner sindromi D.barchasi
11.Qaysi kasallik faqat erkaklarda uchraydi?
A. kleynfelter sindromi B. daun sindromi
C. Shershevskiy-Terner sindromi D.barchasi
12.Daun sindromiga asosiy sabab…
A.21-juft xromosomaning bittaga kamayib ketishi
B.23-juft xromosomaning bittaga oshib ketishi
C.21-juft xromosomaning bittaga oshib ketishi
D.22-juft xromosomaning bittaga kamayib ketishi
13….. o’zgaruvchanlik qonuniyatlarni o’rganish tibbiyotda inson organizmi reaksiya normasi doirasida saqlab turish va rivojlantrishda muhim ahamiyat kasb etadi.
A.genotipik B.fenotipik
C.kombinativ D.rekombinativ
14….. bilan kasallangan bolalarni tug’lishi onalarning kech farzand ko’rishi bilan bog’liq.
A. kleynfelter sindromi B. daun sindromi
C. Shershevskiy-Terner sindromi D.gemofiliya
15.Inson uchun foydali bo’lgan o’simliklar,hayvonlar,mikroorganizmlarni olish uchun qaysi o’zgaruvchanlikning reaksiya normasini bilish seleksiya amaliyotida katta ahamiyatga ega?
A.genotipik B.fenotipik
C.kombinativ D.rekombinativ
16.Qaysi kasallikka chalingan odamlarning qo’l-oyoqlari uzun,yelkasining chanoqqa nisbatan torligi kabi holatlar kuzailadi?
A. kleynfelter sindromi B. daun sindromi
C. Shershevskiy-Terner sindromi D.gemofiliya
17.Meda osti bezining faoliyatining buzilishi natijasida yuzaga keladigan kasallikni aniqlang?
A.daltonizm B.gemofiliya
C.albinizm D.qandli diabet
18.Meyozdagi qaysi jarayon faqat urg’ochi pashshalarda sodir bo’ladi?
A.xromosomalarni spirallashuvi
B.xromosomlar sonining ikki hissa kamayishi
C.krossingover
D.konyugatsiya
19.Qaysi kasallikda miyaning shakllanishi buzuladi?
A.daltonizm B.mikrotsefaliya
C.albinizm D.fenilketonuriya
22.Qaysi usulda odamning nasl-nasabi o’rganiladi?
A.geneologik B.siogenetik
C.biokimyoviy D.ontogenetik
23.Kleynfelter sindromi kasalligiga uchragan odamlarda jinsiy xromosomalar qanday holatda bo’ladi?
A.XO B.XXY C.XXXY D.B,C
24.Odamda uchraydigan juda ko’p patalogik holatlar bevosita nima bilan bog’liq?
A.moddalar almashinuvining borishidagi har xil o’zgarishlar
B.xromosomalarni o’zgarishi
C.genotipni buzilishi
D.B,C
25.Hasharotlar yordamida changlanadigan o’simliklarning qaysi organi kamdan-kam hollarda o’zgaradi?
A.mevasi B.barg C.gul D.urug’
26.Drozofila meva pashshasida qanotini kalta bo’lishini ta’minlovchi gen qaysi gen bilan birgalikda nasldan-naslga o’tadi?
A.tanasining kulrang bo’lishini ta’minlovchi gen
B.qanotini normal bo’lishini ta’minlovchi gen
C.tanasini qoramtir bo’lishini ta’minlovchi gen
D.ko’zini qizil bo’lishini ta’minlovchi gen
27.Qaysi kasllik faqat ayollarda uchraydi?
A. kleynfelter sindromi B. daun sindromi
C. Shershevskiy-Terner sindromi D.gemofiliya
28.Mutatsiyalar nomoyon bo’lish xarakteriga ko’ra ….bo’ladi.
A.dominant va retsessiv B.somatik va generativ
C.gen va xromosoma D.foydali va zararli

29.Organizmlarning hayotchanligini, mahsuldorligini oshiruvchi jaroyonni aniqlang?

A.polimeriya B.poliplodiya
C.pleytropiya D.komplementarlik
30.Tashqi muhit omillari natijasida yuzaga keluvchi o’zgaruvchanlikni aniqlang?
A.genotipik B.fenotipik
C.kombinativ D.rekombinativ
31.Poliplodiya mutatsiyaning qaysi turiga mansub?
A.xromosoma B.gen C.sitoplazmatik D.somatik
32.Odam irsiyatini o’rganishga qiyinchilik tug’duruvchi asosiy sababni aniqlang?
A.ekspermental usulni tatbiq etib bo’lamydi
B.odamning sekin rivojlanishi va ancha kech balog’atga yetishi
C.farzandlar sonining kamligi
D.barchasi
33.Xromosoma mutatsiyalari qaysi usul bilan aniqlanadi?
A.geneologik B.siogenetik
C.biokimyoviy D.ontogenetik
34. Avlodlar shajarasi aniqlanishi kerak bo‘lgan shaxsni nima deyiladi?
A) proband B) parentale
C) filia D) A va B
35. 1. Autosoma dominant tipida irsiylanish;
2. Sitoplazmatik irsiylanish
3. X - xromosomaga birikkan, retsessiv genning (X-R) irsiylanishi
4. Y - xromosomaga birikkan genning irsiylanishi.
5. X - xromosomaga birikkan dominant genning irsiylanishi (X-D).
6. Autosoma - retsessiv tipda irsiylanish (A—R)
Ushbu irsiylanishga oid misollarni aniqlang.
a.ko‘z qoraligi, miopiya, braxidaktiliya
b.odamlarda ko‘rish nervi atrofiyasi, mitoxondrial sitopatiya
c.Albinizm, chapaqaylik, ko‘k ko‘z
d.Rezus musbat (Rh+) qon guruhlari
e.rezus manfiy (Rh-), 1° qon guruhi
f.ikkinchi kurak tishi yo‘qligi, tish emali qo‘ng‘irligi
g.gemofiliya, daltonizm, namozshomko‘rlik
h.gipertrixoz, ixtioz.
A)1-a,d; 2-c; 3- e,h; 4-g,d; 5-b; 6-f B)1-a; 2-c; 3- e,h; 4-g,d; 5-b; 6-f;
C)1-a,d; 2-d; 3- e,h; 4-g; 5-b; 6-f; D)1-a,d; 2-b; 3- g; 4-h; 5-f; 6-e;
36. Moslikni aniqlang?
a) qo‘l va oyoq panjalarining tutashib ketishi –
b) panjalarda qo‘shimcha barmoqlarning hosil bo‘lishi – c) kasalligi teri, soch, ko‘zning kamalak pardasida pigmentlarning bo‘lmasligi
1. sindaktiliya, 2. Polidaktiliya
3. albinism 4. Braxidaktiliya
A) a-1; b-2; c-3; B) a-1; b-4; c-3;
C) a-2; b-4; c-3; D) a-4; b-2; c-3;