11-Мавзу. Интерфаол интерфейсни лойиҳалаш

---

11-Мавзу. Интерфаол интерфейсни лойиҳалаш 
Интерфаол интерфейс - фойдаланувчи томонидан буйруқлар қабул қилиб, 
уларни бажарган қурилма фойдаланувчига ўз ихтиёрида бўлган воситалардан 
фойдаланган ҳолда (визуал, овозли, сезгир ва бошқалар) маълумотларни тақдим 
этадиган тарзда ташкил этилган интерфейс. фойдаланувчи, ўз навбатида, ушбу 
маълумотни олади ва қурилмага ўз ихтиёрида бўлган воситалар ёрдамида қуйидаги 
буйруқларни беради (тугмалар, калитлар, бошқарув элементлари, сенсор, овоз ва 
ҳк). 
Фойдаланувчи интерфейси - интерфейс турларидан бири бўлиб, у 
фойдаланувчини ҳисоблаш мосламалари (хусусан, шахсий компютер) билан ўзаро 
алоқаси воситалари ва усуллари тўпламидир. 
Мисол, фойдаланувчи интерфейсини амалга оширишнинг намунаси масофадан 
бошқариш пулти томонидан бошқариладиган телевизор экранидаги меню бўлиши 
мумкин. 
Ахборот модели - бу кўриб чиқиш учун зарур бўлган объектнинг параметрлари 
ва ўзгарувчиларини, улар орасидаги уланишларни, объектнинг кириш ва 
чиқишларини тавсифловчи маълумотлар кўринишида тақдим этиладиган ва моделга 
кириш қийматларининг ўзгариши тўғрисидаги маълумотларни тақдим этиш орқали 
объектнинг мумкин бўлган ҳолатини моделлаштиришга имкон берадиган объект 
моделидир. 
Ахборот модели (кенг маънода, илмий маънода) - бу объект, жараён, 
ҳодисанинг муҳим хусусиятлари ва ҳолатини, шунингдек унинг ташқи дунё билан 
алоқасини тавсифловчи маълумотлар тўплами. 
С. А. Терехов Уларга берилган сўровлар характерида бир-биридан фарқ 
қилувчи бир неча турдаги ахборот моделларини аниқлайди: 
Тизимнинг ташқи таъсирларга жавобини моделлаштириш 
Ички тизим ҳолатларини таснифлаш 
Тизимдаги ўзгаришлар динамикасини башорат қилиш 

---

Тизим тавсифининг тўлиқлигини ва тизим параметрларининг қиёсий ахборот 
аҳамиятини баҳолаш 
Тизим 
параметрларини 
берилган 
қиймат 
функтсиясига 
нисбатан 
оптималлаштириш 
Адаптив тизимни бошқариш 
Информатика фанидаги ахборот моделлари 
Информатика фанидаги ахборот модели бу маълум бир муаммо соҳаси учун 
маълумотларнинг семантикасини аниқлаш учун ишлаб чиқилган тушунчалар, 
муносабатлар, чеклашлар, қоидалар ва операцияларнинг намойиши. 
Архитектурада ахборот моделлари 
Бино маълумотларини моделлаштириш - бу бинонинг қурилиши, жиҳозлари, 
техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлашга (объектнинг ҳаёт айланишини бошқариш 
учун), барча архитектура, дизайн, технологик, иқтисодий ва бошқа барча биноларни 
лойиҳалаш жараёнида йиғиш ва яхлит қайта ишлашни ўз ичига олган ёндашув. ва 
боғлиқликлар, бино ва у билан боғлиқ бўлган барча нарсалар битта объект сифатида 
кўриб чиқилганда . 
Қурилиш ҳақидаги маълумотни биргаликда яратиш ва ундан фойдаланиш 
жараёни бутун ҳаёт давомида (енг қадимги тушунчалардан тортиб батафсил 
лойиҳалаштириш, қуриш, эксплуататсия қилиш ва бузиб ташлашгача) барча 
қарорларни қабул қилиш учун асос бўлиб хизмат қилади.