11-mavzu: turopereytingda axborot texnologiyalari reja

11-mavzu: turopereytingda axborot texnologiyalari reja: 11 Turizmda axborot texnologiyalari turlari va ularning mohiyati

11-MAVZU: TUROPEREYTINGDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI

Reja:

11.1. Turizmda axborot texnologiyalari turlari va ularning mohiyati

11.2. Kompyuter tizimida o‘rinlarni bronlashtirish

11.1. Turizmda axborot texnologiyalari turlari va ularning mohiyati

11.1. Turizmda axborot texnologiyalari turlari va ularning mohiyati

• 
  Axborot taraqqiyotining uzoq o‘tmish yo‘li avvaliga nozik materiya darajasida, keyinchalik esa jonli tabiat sharoitida sifat jihatidan yangi ko‘rinishdagi ijtimoiy axborotga olib keldi, belgi sistemasida aks etdi.
  
• 
  Turistik soha zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etish uchun ideal ravishda moslashgan. Uning uchun qisqa muddatda transport vositalari va nomer fondi imkoniyatlari haqida ma’lumot beruvchi tizim talab qilinadi. Bu tez rezervlar yaratish, tuzatishlar kiritish, turistik xizmatlar chog‘ida yordamchi vazifalarni hal etishini ta’minlaydi. Bunday avtomatlashtirish vositalari vaqtni, ortiqcha xarajatlarni tejaydi. Masalan, chipta, biletlar olish, hisob va yo‘l ko‘rsatkichlar tayyorlash, axborot ma’lumotnomasi va hisob-kitobni ta’minlash shular jumlasidandir.
  

Turoperatorlik tizimi turfirma faoliyatida turmahsulotlarni shakllantirish, iste’molchilarga sotishni avtomatlashtirish uchun mo‘ljalangan. Hozirgi vaqtda bir necha tipda amaldagi dastur-texnik tizim ma’lum, ularni texnologik – topoligik asosda shartli ravishda uch klassga bo‘lish mumkin

Turoperatorlik tizimi turfirma faoliyatida turmahsulotlarni shakllantirish, iste’molchilarga sotishni avtomatlashtirish uchun mo‘ljalangan. Hozirgi vaqtda bir necha tipda amaldagi dastur-texnik tizim ma’lum, ularni texnologik – topoligik asosda shartli ravishda uch klassga bo‘lish mumkin

• 
  1. Bir-biriga ulangan hisoblash tarmoqlarida yaratilgan tizimlar, ular turistik firma bo‘linmalari faoliyatini ta’minlaydi.
  
• 
  2) 1-punktda yozilgan, programma komplekslarini o‘z ichiga olgan tizimlar, ammo unda qo‘shimcha ravishda turoperatorning paket rejimida kommutirlashgan yoki alohida ajratilgan kanallari yoki turagentlar tomonidan turistik mahsulotni realizatsiya qilish uchun modem aloqasi amalga oshirilgan, alohida hollarda xizmatlarni etkazib beruvchi boshqa rayonlar (regionlar) bilan ulanish mumkin;
  
• 
  3) amaldagi foydalanishda bo‘lgan yoki yangi tashkil qilingan global telekommunikatsiya tarmoqlaridagi turoperatorlik tizimlari.
  

Turfirmalarda kompyuter tizimlari bajaradigan ishlariga qarab, uch klassga bo‘linadi:

Turfirmalarda kompyuter tizimlari bajaradigan ishlariga qarab, uch klassga bo‘linadi:

• 
  1.Mijozlar buyurtmalari bajarilishini amalga oshiradigan asosiy texnologik tizimlar. Bu tizimda operator rezervlashtirilgan bosh kompyuter tizimiga kirish evaziga harakat qiladi;
  
• 
  2.Yordamchi tizimlar – turfirma funksiyalarining avtomatlashgan xizmati:
  
• 
  3.Hujjatlar – hisoblar, vaucherlar, biletlar va yo‘l ko‘rsatkichlar, shuningdek bosh kompyuter va transport tizimlari bilan o‘zaro hisob-kitoblarni shakllantiradi.
  

11.2. Kompyuter tizimida o‘rinlarni bronlashtirish

11.2. Kompyuter tizimida o‘rinlarni bronlashtirish

• 
  Bronlashtirishning hozirgi zamon kompyuter tizimi – KSB (Computer Reservation SyStem - CRS) ga XX asrning 1950 yillar oxiri va 1960 yillar boshlarida asos solingandi. Xuddi o‘sha paytda avia tashishlar nufuzi oshishi aviakoipaniyalarga ulkan rezervlashtirish markazlarini yaratish zaruratini tug‘dirdi. Ularning vazifasi turistik agentlar, mijozlardan pochta, telefon, telegraf orqali joyni bronlashga tushayotgan buyurtmalarni qo‘lda ishlash edi. G‘oyat kattaligi va ishlovchi xodimlar sonining ko‘pligiga qaramay, o‘tgan biroz vaqt ichida rezervlashtirish bo‘yicha markazlar ortib borayotgan axborot hajmni uddalay olmay qoldilar. Bu esa KSB ishlanamalarining boshlanishiga to‘rtki berdi. Tuxliyev I.S., Ibadullaev N.E. Turizm operatorlik xizmatini tashkillashtirishning asoslari. O‘quv qo‘llanma. – S.: SamISI, 2011.– 256 b.
  

O‘z taraqqiyoti boshlanishida Yevropa bronlashtirish tizimida afazlligini ko‘rsatgan «Amadeus» keyinchalik o‘ziga xos tarzda amerika bozoriga yorib kirdi va bronlashtirishning “Sustem One” kompyuter tizimi bilan qurollanish unga ana shunday imkoniyat eshigini ochdi.

• 
  O‘z taraqqiyoti boshlanishida Yevropa bronlashtirish tizimida afazlligini ko‘rsatgan «Amadeus» keyinchalik o‘ziga xos tarzda amerika bozoriga yorib kirdi va bronlashtirishning “Sustem One” kompyuter tizimi bilan qurollanish unga ana shunday imkoniyat eshigini ochdi.
  
• 
  «Amadeus» tizimi Yevropa va Janubiy Amerikadada so‘zsiz etakchi sifatida amerika bozorida, shuningdek Afrika va Osiyo mamlakatlarida mustahkam o‘rinni egallaydi.
  
• 
  “Galileo” va “Apollo” sistemalari bazalarida dunyodagi barcha bronlashtirishning uchdan bir qismi amalga oshirilayapti.
  
• 
  «Galileo Intepnational» da 3 mingga yaqin menejerlar, dasturchilar va operatorlar band. Ma’lumotlarni ishlash markazi Denverdan uncha uzoq bo‘lmagan Kolorodo shtatida joylashgan. U yilning 365 kuni davomida sutkasiga 24 soat faoliyat ko‘rsatadi, har kuni 200 mln. dan ziyod xabarlarni qayta ishlaydi.
  

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!

http://fayllar.org