[119] Қррор — бу бажарилиши лозим бўлган ишнинг аниқ бир йўлини танлаб олишдир. Бошқача қилиб айтганда, қарор

Стереотип қарорлар одатда қатьий йўриқномалар, меъёрий ҳужжатлар доирасида қабул қилинади. Бундай қарорлар баъзан кундалик, баъзан масалалар бўйича қабул қилинади, лекинўзгаришлар асосан муддатларга, айрим сифат параметрларига, ижрочиларга тааллуқли бўлади. Ташаббусли қарорлар ўз тавсифига кўра новаторлик мазмунига кўра эса истиқболни назарда тутадиган қарорлардир. Бундай қарорлар вазиятни синчковлик билан батафсил ўрганишни, махсус кузатув материалларига асосланишни, махсус ҳисоб-китобларнинг амалга оширилишини талаб қилади.

7. 
   Amal qilish xususiyatiga ko‘ra boshqaruv qarorlari qanday turlarga bo‘linadi?
   

Амал қилиш характерига қараб бошқарув қарорлари қуйидаги турларга бўлинади: вақгинчалик қарорлар;тезкор (оператив) қарорлар;мунтазам қарорлар; вақг-вақги билан қабул қилинадиган қарорлар. Вақгинчалик қарорнинг амал қилиши маълум муддат биланчекланади ёки доимий қарор қабул қилингунча амал қилади.Масалан, бирор-бир байрам муносабати билан корхонада навбатчиларнинг тайинланиши бўйича чиқарилган буйруқ шундай қарорларга мисол бўла олади.Тезкор (оператив) қарор кечиктирмай ижро этиш учун чиқарилади. Масалан, табиий офат содир бўлган ҳолларда уни бартараф қилиш бўйича қабул қилинган қарорлар ана шундай қдрорлар туркумига киради.Мунтазам қарорлар белгиланган муддатларда чиқарилади.Масалан, хўжалик фаолияти якунига доир қабул қилинадиган(декада, ой, йил чораги, ярим йиллик, тўққиз ойлик ва йиллик)қарорлар шундай қарорларга мисол бўла олади.Вақг-вақти билан қабул қилинадиган қарорлар ҳар замондабирон сабабга кўра қабул қилинади. Масалан, шаҳар транспортахизматининг самарадорлигини аниқлаш мақсадида бирор-биравтобус маршутидаги ҳаракатни кузатиш бўйича қабул қилинган қарор шундай қарорлар туркумига киради.

8. 
   Qaror qabul qilishning kollegial va konsensus tamoyillari to‘g‘risida nimalar deya olasiz?
   

Коллегиаллик (кўпчилик) тамойили “коалициялар”, яъни турли итгифоқ ёки бирлашмалар рўйирост маълум бўлиб турган вазиятларда, ҳар хил фикрлар рақобат қиладиган ҳолларда амал қилади. Шу сабабли қарор қабул қилишда овоз бериш йўлига ўтилади. Буқцай ҳолларда қабул қилиш учун кўпчиликнинг овозига таянилади. Кўпчилик ҳолларда ярмидан кўп овоз гоҳида принципиал масалалар юзасидан меъёр 2/3 деб тасдиқланади. Консенсус тамойили пур фикрлилик, яъни фикрлар плюрализми кучайган ҳамда ахборот оқими тобора кучайиб борган ҳолларда қўлланилади. Ўз моҳияти билан:Консенсус — бу қарорларни ишлаб чиқиш жараёнида барча баҳсли масалалар ва турли-туман фикрлар юзасидан бир битимга келиш ёки келишишдир.Консенсусга ўзаро фикр алмашиш ва маслаҳат, шунингдек илгари сурилаётган муқобил масалаларни мақсадга мувофиқлаштиришнинг ҳар хил усулларини қўллаш ёрдамида эришилади.

9. 
   Qaror qabul qilishda “Ringi” usulining mohiyati nimada?
   

“Ринги” усули япон бизнесида кенг қўлланиладиган усулдир. Бу усулга кўра мажлисларда эмас, балки сўраб чиқиш йўлибилан розилик олиш воситасида ҳал этилади, бир неча босқичда амалга оширилади Японияда “Ринги” усулини эҳтиёткорлик, авайлаш, жамоат масъулиятини олдинга сурувчи бошқарув фалсафасининг кўринишларидан бири деб ҳисоблаш одат тусига кирган. Гарчи бусулнинг ҳаддан ташқари сермашаққат бўлгани учун япон матбуотида унинг шаънига айтилган танқидни учратиш мумкин бўлсада, уни қўллашдан воз кечиш тўғрисида ҳеч нарса дейилмайди.

10. 
    Qarorni ishlab chiqish qanday bosqichlarni o‘z ichiga oladi?
    

Қарорни ишлаб чиқиш жараёни қуйидаги босқичларни ўз ичига олади Вазиятни таҳпил qilish.Муқобил вариантларни аниқлаш Муқобил вариантнитанлаш Мезонларни танлашКaрорлар нинг бажарилиш ини назорат қилиш ва унга баҳо бериш Муаммони аниқлаш

11. 
    Xodimlarni boshqarish qanday jarayonlarni o‘z ichiga oladi?
    

Ходимларни, яъни инсон омилини бошқариш қуйидаги жиҳатларни бошқаришни ўз ичига олади
Ходимларни режалаштириш Танлов, ишга қабул ва ишдан бўшатиш Мотивация Масъулият ва ваколат
Ихтилофлар, низоларни ҳал қилиш Маъқул иш шароити ва сюциал-руҳий муҳитни яратиш Кадрларни лавозим ва профессионал, маъмурий ўсишини режалаштириш

12. 
    Xodimlarni tanlash va ularga baho berishda qanday usullar qo‘llaniladi?
    

Даъвогарларни, айниқса, ўзи тўғрисида қисқача маълумотларни тақдим эт ганларни билиб олиш уч ун илож и бўлган барча тадбирларни кўрм оҳ керак.Очиқ берилган тавсияларга орт иқча иш онавермай, ўзин гиз шахсан, суриштириб билганингиз дуруст. Анча очиқ фикр олиш учун номзоднинг собиқ иш берувчисига қўнғироқ қилиш ёки у
билан шахсан учрашиш лозим. Ўша раҳбарнинг мазкур ходимдан ажралаётганига қандай қараётганини эътибор билан кузатиш керак.Ҳар бир даъвогарнинг оилавий хотиржамлигини суриштириб кўриш лозим.

13. 
    Atestatsiya va reyting usulining mohiyati nimada?
    

Баҳолашнинг белгилаб қўйилган тартиби “аттестация”деб аталади. У мутахассисларнинг лавозимга лаёқатини, малакасини,билим даражаси ва хулқ-атворини аниқлашга ва шу асосдаишга тайинлаш ёки унвон беришга, шунингдек, ищдан четлатишга хизмат қилади.Аттестация жараёнида ходимларнинг малакасига, унинг бажараётган ишига ёки лавозимига лойиқлигига холисона баҳо берилиши керак. Аттестация қилинаёттан ходимнинг ишига баҳоберишда унинг режа топшириқларини бажаришдаги шахсий хизмати, меҳнат интизоми, ўз вазифасини сидқидилдан бажариши кабилар инобатга олиниши зарур Ана шулар асосида аттестация ўтказувчилар очиқ овоз бериш йўли билан қуйидаги баҳоларни бериши мумкин:баж араёт ган лавозим ига лойиқ; ходим кўрсат илган нуқсонларни ке инги ўтказиладиган атте