12 – mavzu: innovatsiyalar uchun tashkiliy asos yaratish reja

12 – MAVZU: INNOVATSIYALAR UCHUN TASHKILIY ASOS YARATISH
Reja:

1. 
   Innovatsion yetuklik modeli.
   
2. 
   Innovatsion madaniyat auditi.
   
3. 
   Innovatsiyalar uchun umumiy til va asos.
   
4. 
   Innovatsion jarayonni tahlil qilish uchun SIPOC modeli.
   
5. 
   Innovatsion qarash, missiya va qadriyatlar, moliyalashtirish va qiymat.
   
6. 
   Innovatsiyalar indeksi uchun e’tiborga olinadigan chora-tadbirlar.
   

1 – savol bayoni: Innovatsion yetuklik modeli nima? Innovatsion yetuklik modeli Gartner¹ning innovatsiyalarni boshqarish uchun yetuklik modeliga asoslanadi. Uning yagona maqsadi tashkilotlarni innovatsiyalarni boshqarish darajalari va muvaffaqiyatga erishishi uchun zarur bo'lgan imkoniyatlarga o'rgatishdir. Shuningdek, u tashkilotlarga o'zlarining innovatsion tashabbuslari holatini, ularning har bir darajadagi samaradorligini va innovatsion qobiliyatning yuqori darajalariga o'tish uchun nima qilishlari kerakligini aniqlashga yordam beradigan o'ziga xos baholash bilan birga keladi. Innovatsiyalarning yetuklik darajasi, shuningdek, innovatsion tizim bilan chambarchas bog'liq bo'lib, u sizning tashkilotingizda barqaror innovatsion tizimni qanday amalga oshirishingiz mumkinligini ko'rsatadi.
Innovatsion yetuklik modeli standartlar toʻplamidir. Innovatsion qoʻllanmalar, maʼlumotnoma hujjatlari va innovatsion qobiliyatlarni rivojlantirish vositalari. Uning yordamida siz oʻzingizning shaxsiy innovatsiyalarni boshqarish tizimini yaratasiz va mavjud innovatsiyalarni boshqarish amaliyotlarni yaxshilaysiz.



Innovatsiyalarning yetuklik darajalari esda tutingki, har bir daraja haqida ko'proq ma'lumot olish sizning tashkilotingiz qaysi darajada ekanligini va yetuklik darajasini oshirish uchun qanday rivojlanish qadamlarini qo'yish kerakligini aniqlashga yordam beradi. Innovatsion yetuklikning to'rtta darajasi mavjud:

1-daraja²: Initiated (Boshlangan). Birinchi bosqichda allaqachon innovatsiyalar mavjud. Biroq, bu odatda vaqtinchalik va mijozlar yoki xodimlarning savollari va fikr-mulohazalariga asoslanadi. Ushbu darajadagi xodimlarning aksariyati innovatsiyalar haqida ko'p narsa bilishmaydi. Ushbu darajani "reaktiv" deb ham atash mumkin, chunki innovatsiya faqat tashkilot ichidagi innovatorlar individual imkoniyatlarga munosabat bildirganda sodir bo'ladi. Innovatsiya faqat jamoalar yoki bo'limlar biznes muammolariga duch kelganda va ularni hal qilish uchun innovatsiyalar kiritish kerak bo'lganda sodir bo'ladi. Muxtasar qilib aytganda, innovatsiya biznesning bevosita ehtiyojlari yoki bozor bosimiga javoban sodir bo'ladi va ko'pincha shaxsiyat yoki rol tomonidan boshqariladi. Chunki bu yerdagi innovatsiya jarayonlari faqat ma'lum bir rag'batlantirishga javob beradi, bu yondashuv bir-biriga mos kelmaydi va faqat tor masalalarga qaratilgan. Aksariyat harakatlar faqat ko'ngillilar tomonidan amalga oshiriladi, ya'ni g'oyalarni boshqarish kabi haqiqiy tuzilgan innovatsion jarayon yo'q.

2-darajaga o'tish uchun siz ba'zi yaxshilanishlarni amalga oshirishingiz kerak, jumladan:
- innovatsion imkoniyatlarni faol izlash;
- innovatsion g'oyalarni to'plash uchun imkoniyatlar yaratish (muammolarga shunchaki munosabat bildirish o'rniga);
- innovatsion sa'y-harakatlarga homiylik qilishi mumkin bo'lgan potentsial nufuzli rahbarlar ro'yxati;
- tashkilotda innovatsion madaniyatni boshlashi mumkin bo'lgan innovatsion boshqaruv ko'nikmalariga ega bo'lgan rahbarlarni aniqlash.